Gady
Gady to grupa zwierząt, która przez miliony lat ewolucji zdobyła ogromne zróżnicowanie i przystosowała się do wielu różnych siedlisk na Ziemi. Gady odgrywają kluczową rolę w ekosystemach świata. Charakteryzują się zdolnością do regulacji ciepłoty ciała, łuskowatą skórą i specyficznym sposobem rozmnażania.
Gady - najważniejsze informacje
Gady – występowanie i środowisko
Gady najlepiej czują się w klimacie gorącym, gdyż należą do zwierząt zmiennocieplnych. Oznacza to, że do zachowania aktywności wymagają wysokiej temperatury.
Najczęściej gady można więc zaobserwować w klimacie tropikalnym, pustynnym czy subtropikalnym. Występują na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy.
Gady – tryb życia i zachowanie
Gady są zwierzętami lądowymi i są przystosowane nawet do życia w suszy. Prowadzą półjawny tryb funkcjonowania, zatem największy okres ich aktywności przypada na porę nocną. Wyjątkiem jest czas rozpłodu – wtedy ich tryb życia przechodzi w dzienny.
Gady żyjące w chłodniejszym czy umiarkowanym klimacie zapadają w sen zimowy. Jest to związane z ich zmiennocieplnością.
Gady w większości należą do grupy mięsożernych drapieżników, a ich dieta składa się z małych ssaków i owadów.
Gady – anatomia
Te zwierzęta mają anatomię przystosowaną do życia na lądzie. Ich skóra nie ma gruczołów śluzowych i jest pokryta okrywą łuskową lub płytkową.
W odróżnieniu od ssaków gady składają jaja ze skórzastą lub wapienną skorupą, w których rozwijają się zarodki. W zależności od gatunku zwierzęcia kończyny mogą być silnie rozwinięte lub całkowicie ich brakować. Tak jest w przypadku węży. Cechą charakterystyczną anatomii gadów są pofałdowane płuca i silne mięsnie wspomagające proces oddychania.
Tym, co odróżnia gady od innych zwierząt, jest obecność wielu gruczołów w jamie gębowej: to gruczoły przyżuchwowe, językowe i wargowe. Mają one na celu ułatwianie trawienia. U niektórych osobników można także wyróżnić gruczoły jadowe. U większości samców gadów występuje narząd kopulacyjny z jądrami.
Gady – zagrożenia i ochrona
W Polsce wszystkie gatunki gadów są pod ochroną. Zatem zabronione jest naumyślne niszczenie zarówno dorosłych zwierząt, jak i jaj.
Wśród zagrożeń dla gadów można wymienić działalność człowieka, przez którą tracą one siedliska i środowisko do życia. W przypadku zwierząt funkcjonujących w wodzie problemami są także łowiectwo i zanieczyszczenie akwenów. Ponadto w zależności od gatunku gady są także narażone na ataki większych drapieżników.
Ciekawostki o gadach
- Nie wszystkie gady mają zęby. Wyjątek od reguły stanowią żółwie.
- Proces trawienia u gadów trwa dłużej niż u innych zwierząt. Wynika to z tego, że nie potrafią one żuć.
- Wśród najpopularniejszych przedstawicieli gadów trzeba wymienić: węże, jaszczurki, żółwie i krokodyle.
