Meduza
Czwartek, 26 października 2023 (11:36)
Meduzy to bezkręgowce o przezroczystym, galaretowanym ciele, przypominającym rozłożony parasol z charakterystycznymi czułkami. Występują w wodach morskich i oceanicznych na całym świecie. Niektóre gatunki przystosowały się także do życia w wodach słodkich.
Meduza - najważniejsze informacje
-
Rząd:
koronowce
-
Gromada:
krążkopławy
-
Typ:
parzydełkowce
-
Królestwo:
zwierzęta
Meduza — występowanie i środowisko
Idealnym środowiskiem dla meduz są dość płytkie wody i nieduże głębokości, dlatego często można spotkać je przy brzegach.
Jednak niektóre gatunki preferują także głębiny morskie, a najlepiej czują się w czystych i dobrze natlenionych wodach słonych w tropikalnych obszarach.
Co ciekawe, ich zasięg występowania obejmuje także arktyczne i antarktyczne tereny, gdyż przystosowały się do życia również w takich warunkach.
Meduza — tryb życia i zachowanie
Meduzy żyją samotnie lub tworzą kolonie. Dzielą się na ok. 9000 różnych gatunków, a wszystkie należą do grupy zwierząt mięsożernych. Gatunek ten porusza się odrzutowym ruchem i prowadzi osiadły tryb życia.
Meduzy pływają w toni wodnej, gdzie mogą swobodnie poruszać się wraz z prądami morskimi i oceanicznymi. To gatunek, który jest drapieżny i żywi się głównie planktonem, żywymi rybami, skorupiakami, a także małymi meduzami. Zwierzęta te wykorzystują do łowienia parzydełka, które pozwalają im obezwładnić ofiarę. Ponadto używają ich w celach obronnych.
Gatunek ten rozmnaża się płciowo poprzez uwolnienie komórek rozrodczych (gamet). Łączą się one ze sobą i dochodzi do zewnętrznego zapłodnienia. W pierwszym stadium powstaje orzęsiona larwa (planula), a następnie osiadły polip, który przypomina łodygę rosnącą na dnie wodnych akwenów. W kolejnym etapie przeobraża się on w efyrę, która zmienia się w młodą meduzę, by na koniec stać się dorosłym osobnikiem.
Meduza — anatomia
Ciało meduz ma parasolowaty lub dzwonkowy kształt i charakteryzuje się promienistą symetrią. Pokryte jest dwoma warstwami nabłonka – zewnętrzną, ektodermalną i wewnętrzną, entodermalną. Ponadto w ciele meduzy znajduje się jama gastralna, a pośrodku mieści się otwór gębowy, który także spełnia funkcję wydalniczą.
Z tego względu pokarm wprowadzany jest przez jamę gębową, następnie dochodzi do jego trawienia za pomocą odpowiedzialnych za ten proces enzymów. Niestrawione resztki są usuwane z powrotem tą samą drogą.
- Ciało meduz otoczone jest motorycznymi i sensorycznymi pierścieniami nerwowymi.
- Meduzy nie mają serca, krwi ani mózgu, gdyż nie mają układu nerwowego i krążeniowego.
- Komórki nabłonkowo-mięśniowe u meduz zastępują wykształcone mięśnie.
- Ich ciało wyposażone jest w parzydełka, które zapewniają obronę i jednocześnie pozwalają zdobywać pokarm.
- Meduzy mają w swoim ciele statocysty, które odpowiadają za koordynację ruchów i pomagają utrzymać zwierzęciu równowagę w wodzie.
- Ciało meduz jest przezroczyste i składa się w 98% z wody.
- Najmniejsza meduza ma średnicę ok. 1 mm, a największa może osiągnąć nawet 2 m.
Ochrona i zagrożenia dla meduz
Meduzy nie należą do gatunków chronionych, a największym zagrożeniem dla nich są inne drapieżniki bytujące w tym samym środowisku. Mowa między innymi o żółwiach, drapieżnych rybach morskich (np. mieczniki i łososie pacyficzne). Ponadto dużym zagrożeniem są zanieczyszczenia wód, zmiany klimatyczne czy też niekontrolowane połowy ryb.
Co ważne, meduzy są dużym zagrożeniem dla ludzi. Bezpośredni kontakt z nimi może prowadzić do bolesnego podrażnienia skóry, a nawet dotkliwych oparzeń. W skrajnych przypadkach może dojść do tachykardii bądź obrzęku płuc. Z tego względu, gdy dojdzie do poparzenia, należy jak najszybciej opuścić wodę, a jeżeli odczuwany ból zacznie się nasilać, koniecznie poszukać pomocy medycznej.
Do najniebezpieczniejszych meduz należy osa morska (kostkomeduza śmiercionośna), której poparzenie może doprowadzić do śmierci.
Ciekawostki o meduzach
- Meduzy są doskonałymi pływakami.
- Ze względu na fakt, że ciało meduz składa się w większości z wody, zwierzęta mogą wyparować na skutek bezpośredniego działania promieni słonecznych na ciało.
- Długość życia meduzy wynosi zaledwie kilka miesięcy, jednak gatunek Turritopsis nutricula ma zdolność do pełnej regeneracji swojego ciała i powrotu do stadium polipa po osiągnięciu pełnej dojrzałości. Przez to jest uznawana za nieśmiertelny, gdyż ginie wyłącznie po zjedzeniu przez drapieżnika.
- Meduza nie ma serca, mózgu, płuc, kości czy krwi.
- Niektóre meduzy świecą w ciemności, za co odpowiada zjawisko bioluminescencji, w którym dochodzi do przemian chemicznych w organizmie.
- Pierwsze meduzy pojawiły się ponad 600 milionów lat temu.
- Ciało meduz jest przezroczyste, przez co niekiedy trudno je dostrzec gołym okiem.
- Meduzy są uznawane za przysmak w niektórych krajach azjatyckich.
Temat Meduza znajdziesz również w serwisie:
Meduza - Wiadomości
-
Meduzy pamiętają. Chociaż nie mają mózgu
Niedziela, 31 grudnia 2023 (16:50)Meduzy pamiętają i wyciągają wnioski. Naukowcy badający jedne z najprostszych zwierząt na Ziemi udowodnili, że nie potrzeba mózgu, by uczyć się na wcześniejszych doświadczeniach. -
Perfekcyjne meduzy. Czy zmieniły się w ciągu pół miliarda lat?
Środa, 9 sierpnia 2023 (08:20)Niezwykłe znalezisko pokazuje, że meduzy pływały w morzach już pół miliarda lat temu. Doskonale zachowane skamieniałości galaretowatych istot zawierają najdrobniejsze detale ich anatomii. -
Prawie niewidoczna. Nowo odkryta meduza w Hongkongu
Środa, 19 kwietnia 2023 (10:00)Uniwersytet w Hongkongu poinformował o odkryciu nowego gatunku charakterystycznej meduzy zwanej kostkowcem. Choć meduza ta występuje w innych częściach świata, w Chinach według naukowców... -
Chiny jedzą je od dawna. Teraz będą specjałem włoskiej kuchni
Czwartek, 27 października 2022 (09:23)Zmiany klimatyczne i zanieczyszczenie sprawiają, że w Morzu Śródziemnym jest coraz mniej ryb, a coraz więcej meduz. Włoscy szefowie kuchni odpowiadają, zmieniając swoją kuchnię. -
Ludzie zazdroszczą im nieśmiertelności. Dlaczego niektóre meduzy potrafią się odmłodzić?
Wtorek, 30 sierpnia 2022 (15:00)Ludzkość od dawna bezskutecznie poszukuje leku na zatrzymanie czasu. Ludzie mogą pozazdrościć nieśmiertelności jednej z meduz, której kod genetyczny prześledzili naukowcy z Hiszpanii. -
Meduzy to coraz popularniejsze zwierzęta domowe. Można je kupić przez internet
Wtorek, 2 sierpnia 2022 (09:18)W Europie popularne staje się posiadanie w domu meduz. Biolożka morska Ana Gordillo hoduje je i sprzedaje online w Hiszpanii. Jak powiedziała w rozmowie z dziennikiem „El Confidencial”,... -
Meduza, którą ujrzysz tylko raz
Poniedziałek, 1 sierpnia 2022 (15:47)Meduzy to drapieżne, ale wyjątkowe stworzenia morskie. Do obrony i chwytania swojej zdobyczy używają parzydełek. Na wyjątkowy okaz natknął się nurek, eksplorujący wybrzeża Papui Nowej... -
Świecące neurony meduzy. Genetyczna modyfikacja pozwala czytać w myślach bezkręgowców
Sobota, 18 grudnia 2021 (07:00)Ludzki mózg ma 100 miliardów neuronów, tworzących 100 bilionów połączeń. Zrozumienie tego, jak dokładnie kierują one wszystkimi naszymi zachowaniami, od ruchu po odczuwane przez nas...