Ośmiornice
Ośmiornice (Octopoda) to morskie zwierzęta należące do klasy głowonogów. Mają charakterystyczny wygląd, który obejmuje miękki, workowaty korpus i osiem długich, elastycznych ramion pokrytych przyssawkami.
Ośmiornice - najważniejsze informacje
Ośmiornice — występowanie i środowisko
Ośmiornice występują w morzach i oceanach na całym świecie. Ze względu na zdolność do przystosowania się do różnych warunków, dobrze radzą sobie w niemal każdej strefie klimatycznej.
Występowanie ośmiornic zależy od gatunku. Najczęściej można je spotkać w wodach przybrzeżnych, na głębokości kilku metrów.
Wiele osobników preferuje miejsca o kamienistym lub skalistym dnie, gdzie mogą się z łatwością ukryć przed drapieżnikami.
Inne z kolei przystosowały się do życia na piaszczystym dnie morskim lub pośród rafy koralowej.
Ośmiornice — tryb życia i zachowanie
Ośmiornice są zdolne do poruszania się na różne sposoby. Wykorzystują macki do przemieszczania się po dnie, wspinania po morskich skałach, a także do pływania. Są bardzo szybkie i zwinne, co pozwala im uciec przed drapieżnikami.
Do poruszania się zwierzęta wykorzystują charakterystyczną budowę ciała i syfon, przez który wyrzucają wodę. Ruch ten nazywany jest pływaniem odrzutowym i jest dla ośmiornic najszybszym sposobem przemieszczania.
Wykorzystują go, gdy liczy się szybkie schwytanie ofiary lub ucieczka przed drapieżnikiem. W innej sytuacji przemieszczają się znacznie wolniej, pełzając po podłożu.
Zarówno w chronieniu się przed zagrożeniem, jak i w polowaniu ośmiornicom pomaga zdolność do kamuflażu – mają możliwość zmiany swojego koloru.
Zwierzęta mogą w ten sposób stać się zupełnie niewidoczne w swoim środowisku. W sytuacji zagrożenia ośmiornice mogą utracić swoje macki, które mają zdolność do odrastania.
W większości przypadków ośmiornice prowadzą samotny tryb życia, wyłączając jedynie okres godowy. Są aktywne głównie nocą, podczas gdy w ciągu dnia chowają się w swoich kryjówkach.
Ponieważ ośmiornice są mięsożerne, ich dieta obejmuje ryby, skorupiaki, małże, kraby i inne niewielkie organizmy morskie.
Ośmiornice — anatomia
Ośmiornica to morski bezkręgowiec o wyjątkowym wyglądzie, zdolnościach i cechach anatomicznych.
- Gibkie ciało ośmiornicy pozwala na szerokie możliwości dotyczące zakresu ruchu. Ma workowaty kształt i jest doskonale umięśnionym płaszczem, wyposażonym w macki, otwór gębowy z ostrym dziobem, lejek i syfon.
- Ośmiornica ma macki – 8 długich i elastycznych, które są najbardziej ruchliwą częścią ciała. Dzięki nim może się poruszać, łapać ofiarę, a także eksplorować otoczenie. Macki dzielą się na cztery pary, z czego dwie służą ośmiornicom do przemieszczania się, a pozostałe do poszukiwania pożywienia.
- Odpowiedni kształt i budowa ciała ośmiornicy oraz jej zwinność pozwalają na bezproblemowe przeciskanie się przez wąskie szczeliny.
- Oczy umieszczone w górnej części głowy zapewniają doskonały wzrok i szerokie pole widzenia. Są znakomicie rozwinięte i widzą spolaryzowane światło.
- Ośmiornice na tle pozostałych bezkręgowców wyróżnia najwyższy współczynnik masy mózgu. Dzięki temu są uznawane za bardzo inteligentne stworzenia.
- Ośmiornice oddychają za pomocą skrzeli.
- Gatunek ten ma zamknięty układ krążenia i aż trzy serca, dziewięć mózgów oraz niebieską krew.
- Ośmiornica ma gibkie ciało, którego długość może sięgać do 3 m. Gatunek znany jako olbrzymi może mieć rozpiętość ramion wynoszącą ponad 4 m i wagę ciała dochodzącą do 15 kg.
Ochrona i zagrożenia dla ośmiornic
Ośmiornice, podobnie jak wiele innych morskich gatunków zwierząt, są zagrożone zarówno ze względu na naturalne czynniki, jak i z uwagi na szkodliwą działalność człowieka. Dotyczy to przede wszystkim:
- rybołówstwa, podczas którego niekiedy dochodzi do przypadkowego połowu ośmiornic,
- zanieczyszczenia wód morskich przez toksyczne substancje, które szkodzą zwierzętom żyjącym w akwenach,
- zmian klimatycznych, w tym skutków globalnego ocieplenia,
- mechanicznego niszczenia kryjówek podczas połowów czy rejsów wycieczkowych.
Wszystkie działania sprzyjające ochronie tego gatunku sprowadzają się do ograniczenia niekontrolowanych połowów czy też wzmożonego badania stopnia zanieczyszczeń wód morskich i oceanicznych.
Ciekawostki o ośmiornicach
- Największy osobnik, jakiego znaleziono w historii, ważył ponad 270 kg, a rozpiętość jego ramion sięgała 9 m.
- Ośmiornice żyją dość krótko – średnio około pół roku.
- Wszystkie gatunki ośmiornic są jadowite.
- Ośmiornice są mistrzami kamuflażu, gdyż w ciągu godziny są w stanie zmienić swój kolor ponad 170 razy.
- Gatunek ma aż 3 serca, 9 mózgów i niebieską krew.
- Największe osobniki są w stanie zabić niektóre gatunki rekinów.
- Niektóre gatunki ośmiornic są ślepe.
- Ośmiornica ma słaby słuch.
- Większość ośmiornic to drapieżniki, które paraliżują ofiary za pomocą swojej śliny.
- Ośmiornice nie mają nerek, tylko nefrydia.
- Po zapłodnieniu ośmiornice składają od 10 000 do 70 000 jaj. Najmniejsze osobniki po wykluciu są wielkości pchły.
- Ośmiornice to inteligentne stworzenia, które wedle przeprowadzonych badań mają krótko- i długoterminową pamięć.
