Orzeł

Orły to nazwa określająca kilkanaście gatunków ptaków drapieżnych. Występują one w Europie, Azji, północnej Afryce oraz w Ameryce Północnej. 

W Polsce orły można spotkać na Mazurach, na wybrzeżu Bałtyku oraz w górach. Zakładają gniazda na półkach skalnych, a na nizinach w koronach drzew.

Orły łączą się w pary na całe życie i rzadko zdarza się, że opuszczają miejsce, w którym się osiedliły. Prowadzą zwykle osiadły tryb życia.

Orły to ptaki drapieżne. 

Niektóre z gatunków orłów to również padlinożercy – jednak padlina jest dla nich jedynie pożywieniem „awaryjnym”, gdy nie mogą zdobyć innego pokarmu. Polują na małe ssaki (np. zające, łasice, gryzonie, susły, świstaki, kuny, tchórze, gronostaje), ale zdarza się im także schwytać kota domowego. Żywią się również innymi ptakami – gołębiami, dzikimi kaczkami, krukami i głuszcami – a także gadami i płazami.  Bywa, że swoją ofiarę wypatrują z odległości kilku kilometrów, siedząc na półce skalnej.

Orły budują duże gniazda. Samice zwykle tylko raz w roku znoszą jaja. Samce rzadko zajmują się wysiadywaniem. Samica najczęściej znosi dwa jaja, a pisklęta wykluwają się w pewnym odstępie czasu. W większość przypadków przeżywa tylko jeden młody orzeł – ten, który pojawił się na świecie jako pierwszy. Dzieje się tak, gdyż jest on silniejszy od młodszego rodzeństwa, dominuje w gnieździe i przechwytuje pokarm.

Orły – niezależnie od gatunku – mają masywną sylwetkę. Wyróżniają je:

Najdłuższym orłem na świecie jest małpożer (Pithecophaga jefferyi). Jego ciało ma osiąga długość do 112 cm. Natomiast największą rozpiętość skrzydeł ma orzeł australijski (Aquila audax). Wynosi ona aż do 284 cm.

Od XVIII do XX wieku orły uważano w Europie za konkurencję dla człowieka w polowaniu na zwierzęta. Tępiono je – truto, zamykano w klatkach i zabijano ich pisklęta. Przyczyniło się to do zmniejszenia populacji tych zwierząt. 

Również dzisiaj największym zagrożeniem dla orła jest człowiek i jego działalność. W naturalnym środowisku tych ptaków pojawiły się m.in. linie wysokiego napięcia i turbiny wiatrowe. Ptaki zderzając się z nimi, stają się ofiarami śmiertelnych wypadków. Ciągle zdarzają się także nielegalne polowania na orły. Populacja ptaków zmniejszyła się także ze względu na degradację ich naturalnych siedlisk i terenów ich łowów. Są to także drapieżniki wrażliwe na zanieczyszczenie środowiska. 

Szacuje się, że liczebność orłów w Polsce nie przekracza 60 osobników. Żyjący w Polsce orzeł przedni jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Wokół jego gniazd wyznacza się specjalne strefy ochronne.