Męczennica błękitna. Egzotyczne pnącze, którego owocem jest marakuja
Oprac.: Anna Czowalla
Męczennica błękitna to egzotyczne pnącze, które urzeka swoimi pięknymi kwiatami w odcieniach błękitu, fioletu i bieli. Jej owoc, marakuja, jest ceniony za wyjątkowy smak i szerokie zastosowanie kulinarne. Do Europy trafiła z Ameryki Południowej, stając się niezwykłą ozdobą wielu ogrodów. Wyjaśniamy, jak rośnie passiflora, kiedy kwitnie i jak ją pielęgnować.
Spis treści:
Skąd pochodzi męczennica błękitna?
Męczennica błękitna, znana również jako Passiflora caerulea, pochodzi z Ameryki Południowej. Naturalnie występuje w krajach takich jak Argentyna, Brazylia, Paragwaj i Urugwaj. W tych regionach jest ceniona za swoje właściwości lecznicze i często wykorzystywana w medycynie ludowej ze względu na właściwości uspokajające. Pomaga w łagodzeniu objawów stresu, lęku oraz zaburzeń snu. Zawiera również flawonoidy, alkaloidy indolowe i glikozydy, które mają działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne.
Roślina została odkryta przez hiszpańskich odkrywców w Peru i około czterdzieści lat później wprowadzona do Europy jako roślina ozdobna. Passiflora ma duże, owalne liście i pojedyncze kwiaty, które mogą występować w różnych kolorach, takich jak biel, fiolet, błękit, czerwień i pomarańcz. Kwiaty męczennicy błękitnej składają się z pięciu działek kielicha, pięciu płatków korony oraz trójwarstwowego przykoronka. W centralnej części znajduje się słupek, którego znamię jest podzielone na trzy części, otoczone przez pięć pręcików.
Są nie tylko ozdobne, ale również symboliczne, przypominając instrumenty związane z męką Chrystusa. Łacińskie słowo "passio" oznacza cierpienie, a "flos" - kwiat. Nazwa passiflora została nadana roślinie przez misjonarzy, którzy dostrzegli w budowie kwiatów symbolikę męki Chrystusa: pięć pręcików miało symbolizować pięć ran Jezusa, trójdzielne ramię - trzy gwoździe wbite w jego ciało, a szyja słupka przypominała ramiona krzyża. Dodatkowo, pięć płatków i pięć działek kielicha miało odnosić się do dziesięciu apostołów, a postrzępiony przykoronek miał symbolizować koronę cierniową.
Jak rośnie marakuja?
Marakuja, znana również jako passiflora, to tropikalna roślina pnąca, która produkuje smaczne owoce o charakterystycznym, aromatycznym smaku. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, w temperaturach od 20°C do 30°C. Preferuje dobrze przepuszczalne gleby o pH wynoszącym między 6,5 a 7,5. Ziemia powinna być żyzna i bogata w składniki odżywcze, co możemy osiągnąć regularnie nawożąc ją organicznymi nawozami.
Marakuja może być uprawiana z nasion lub sadzonek. Nasiona należy namoczyć w wodzie przez noc, a następnie posadzić w świeżej ziemi doniczkowej na głębokości około 2,5 cm. Sadzonki natomiast można uzyskać ze zdrowych pędów rośliny, które należy umieścić w wilgotnej glebie i regularnie podlewać oraz utrzymywać temperaturę 20-30°C Warto również pamiętać o tym, że roślina wymaga podpór, aby mogła wspinać się, wykorzystując swoje wąsy czepne. Może osiągać nawet 10 m wysokości.
Kwiaty marakui są zazwyczaj zapylane przez owady, ale w niektórych przypadkach może być konieczne ręczne zapylanie. Owoce są gotowe do zbioru, gdy osiągną charakterystyczny kolor i odpowiednią zawartość cukru. Najlepiej zbierać owoce bezpośrednio z rośliny, aby uniknąć uszkodzeń.
Kiedy kwitnie passiflora?
Passiflora zazwyczaj kwitnie od wczesnego lata do wczesnej jesieni, czyli od czerwca do września. W optymalnych warunkach, kwitnienie może trwać od 1 do 3 miesięcy. Kwiaty passiflory są krótkotrwałe i zazwyczaj utrzymują się tylko przez jeden dzień. Jednakże, roślina ta produkuje nowe kwiaty codziennie przez cały okres kwitnienia, co sprawia, że jest ona stale ozdobiona pięknymi, kolorowymi kwiatami.
W regionach o łagodnym klimacie, męczennica błękitna może kwitnąć przez dłuższy okres, nawet do późnej jesieni. W chłodniejszych klimatach, będzie wymagała ochrony przed mrozem, co może wpływać na długość i intensywność kwitnienia.
Aby passiflora mogła kwitnąć obficie, potrzebuje odpowiednich warunków środowiskowych. Preferuje pełne słońce lub półcień oraz dobrze przepuszczalną, żyzną glebę. Ziemia powinna być wilgotna, ale nie przemoczona. Taki efekt możemy osiągnąć regularnie podlewając roślinę i zapewniając jej odpowiedni drenaż.
Jak pielęgnować passiflorę?
Passiflora potrzebuje stałej wilgotności gleby, szczególnie w okresach suszy. Nie można dopuścić do całkowitego wyschnięcia ziemi, ponieważ może to negatywnie wpłynąć na zdrowie rośliny. Z drugiej strony, nadmiar wody prowadzi do gnicia korzeni. Rośliny marakui najlepiej rosną w dobrze przepuszczalnych glebach, które pozwalają na swobodny odpływ nadmiaru wody. W przypadku uprawy w donicach, warto wybrać pojemniki z otworami drenażowymi i dodać warstwę żwiru na dnie, aby poprawić odpływ wody.
Męczennica błękitna wymaga również regularnego nawożenia, które zapewnia jej zdrowy wzrost i obfite kwitnienie. W okresie wiosennym i letnim powinniśmy stosować nawozy bogate w potas. Nawozy organiczne, takie jak kompost, również mogą być korzystne dla rośliny.
Konieczne jest także usuwanie bocznych pędów i chorych części roślin, ponieważ wtedy passiflora będzie mogła skupić energię na głównych pędach. W ten sposób możemy również kontrolować jej kształt i wielkość. Przycinanie męczennicy przeprowadzamy pod koniec okresu spoczynku, skracając wszystkie pędy o 1/3 ich długości. Ważne jest również, aby zapobiegać splątaniu się pędów, do czego roślina ma tendencję. Należy regularnie monitorować pędy i kierować je we właściwą stronę, ponieważ jeśli się splączą, mogą osłabiać roślinę.
Passiflora jest niestety podatna na różne szkodniki i choroby, takie jak przędziorki, mszyce, antraknoza i wirusy. Regularne kontrole rośliny i stosowanie odpowiednich środków ochrony roślin, takich jak insektycydy i fungicydy, mogą pomóc w zapobieganiu i zwalczaniu tych problemów.
Przeczytaj również:
