Bóbr
Środa, 30 sierpnia 2023 (12:34)
Aktualizacja Wtorek, 31 października 2023 (12:18)
Bóbr (Castor) to rodzaj ssaka z rodziny bobrowatych (Castoridae). Występuje na terenach Europy i Azji (bóbr europejski) oraz Ameryki Północnej (bóbr kalifornijski). Te zwierzęta zamieszkiwały Polskę już ponad 10 tysięcy lat temu. Szczególnie były rozpowszechnione w średniowieczu.

Bóbr - najważniejsze informacje
-
Gatunek:
bóbr europejski, bóbr kalifornijski
-
Rodzaj:
bóbr
-
Rodzina:
bobrowate
-
Rząd:
gryzonie
-
Gromada:
ssaki
-
Typ:
strunowce
-
Królestwo:
zwierzęta
Bobry — występowanie i środowisko
Bobry żyją na ziemi i w wodzie. Przebywają głównie na zalesionych terenach w pobliżu rzek. Zazwyczaj są to dość płytkie i wąskie cieki wodne, które mają zmienny poziom wody.
Żyją w żeremiach, które samodzielnie budują z traw, błota, gałęzi i gliny.
Bobry — tryb życia i zachowanie
Bóbr prowadzi nocny tryb życia. Jego szczyt aktywności przypada między 22 a 23. Jest silnie terytorialny, monogamiczny i bardzo rodzinny. Tworzy żeremie, czyli "domy". To konstrukcja ochronno-lęgowa. Mogą mieć od 1 do 3 metrów wysokości i średnicę do 12 metrów. Wejście znajduje się pod wodą.
Żeremie sprawiają, że miejscowo podnosi się poziom wody na rzece. Dzięki temu nora pozostaje ukryta, a bobry mogą swobodnie pływać, żerować i transportować materiały do środka. Część "chaty" znajduje się nad wodą. To właśnie tam zwierzęta rodzą młode i śpią. Druga część żeremia jest pod wodą, co ułatwia bobrom poruszanie się.
Bobry wiążą się ze sobą na całe życie. Nowych partnerów szukają, tylko jeśli poprzedni umrze. Zaczynają się rozmnażać między 3. a 10. rokiem życia. Samica rodzi od 2 do 6 młodych w pozycji siedzącej. Przednimi łapkami pomaga im wyjść na świat.
Bobry nie zimują. Chłodny okres spędzają w żeremiu lub we wspólnej komorze nory, gdzie temperatura nie spada poniżej -10°C. Po pokarm wędrują nocą.
Bobry — anatomia
Bóbr europejski jest największym gryzoniem, który występuje na terenach Europy i Azji. Jego "brat", bóbr kanadyjski, jest od niego mniejszy, dlatego łatwo odróżnić te gatunki.
- Bóbr europejski waży od 18 do 29 kg, mierzy od 90 do 110 cm i ma ogon o długości od 20 do 25m. Okaz kanadyjski może mieć od 15 do 20 kg, 80-90 cm długości oraz 20-30 cm ogon.
- Głowa tych zwierząt od razu przechodzi w tyłów. Szyja nie jest widoczna.
- Ciało bobrów jest opływowe, co ułatwia im nurkowanie i pływanie.
- Zwierzęta mają chwytne przednie łapy. Tylne są silne i masywne, a ich palce są złączone błoną pławną.
- Ich oczy są zbudowane z trzech powłok. Dodatkowa warstwa chroni narząd wzroku przed uszkodzeniami podczas nurkowania.
- Ogon bobrów jest bardzo charakterystyczny. Jest duży i spłaszczony. Na powierzchni znajduje się zrogowaciała łuska.
- Ogon służy zwierzęciem za ster, którego używają podczas pływania. Ponadto zapewnia im dodatkową podporę podczas poruszania się po lądzie, jest organem termoregulacyjnym i magazynem tłuszczu.
- Bobry są dość inteligentne. Uważa się, że mądrością dorównują szczurom.
- Zwierzęta w okolicy odbytu mają umieszczone dwa gruczoły przyodbytowe, czyli analne, oraz dwa worki strojowe, tj. gruczoły prepucjalne. One wydzielają substancje, za pomocą których bobry znaczą swoje terytorium oraz rozpoznają osobniki.
- Przewód pokarmowy tych zwierząt jest typowy dla gryzoni. Składa się z jelita ślepego, które ma dwukrotnie większą pojemność od żołądka. Z kolei jelito cienkie jest sześciokrotnie dłuższe od wymiaru ciała.
Ochrona i zagrożenia dla bobrów
Bobry europejskie, w przeciwieństwie do kanadyjskich, są zagrożone wyginięciem. W wielu europejskich krajach są formalnie uznane za wymarłe.
W Polsce uznano je za gatunek ginący już w 1921 roku. Wtedy objęto je całkowitą ochroną. Po II wojnie światowej liczba bobrów skrajnie spadła. Udało się jednak ponownie sprowadzić na teren Polski i odbudować ich populację.
Zagrożeniem dla tych zwierząt są ludzie. Mimo licznych zakazów wielu kłusowników wciąż poluje na bobry, co prowadzi do wyniszczenia całej populacji w wybranym miejscu. Ponadto utrudnieniem dla rozwoju tych zwierząt jest niszczenie żeremi przez np. podpalanie ich i rozwalanie. W takich warunkach bobry nie mogą spokojnie zajmować się potomstwem, czy zimować.
Obecnie zwierzęta podlegają ochronie w ramach tzw. konwencji berneńskiej, a także ochronie częściowej. Przy czym bóbr kanadyjski na terenie Polski nie jest objęty tymi przepisami.
Ciekawostki o bobrach
- Dlaczego bobry nie mają białych zębów?
Kolor zębów bobrów wynika z bardzo dużej ilości żelaza w szkliwie. Ta substancja nadaje im czerwonawy lub żółty kolor. Taki odcień świadczy o tym, że zwierzęta są zdrowe.
- Jak długo bóbr może przebywać pod wodą?
Bobry są świetnymi pływakami. Mogą wstrzymywać oddech nawet na 15 minut, dzięki czemu nie muszą się często wynurzać nad powierzchnię wody.
- Jak komunikują się bobry?
Bobry wydają mało dźwięków. Do komunikacji wykorzystują ogon, którym uderzają o wodę lub ziemię.
- Czy bobry ścinają drzewa?
Bobry mają bardzo mocne zęby. Za ich pomocą mogą bez problemów przegryźć kilkunastocentymetrową gałąź. W przypadku grubszych drzew pracują nad ścięciem ich pnia przez kilka nocy.
- Ile trwa ciąża u bobra?
Samice bobra europejskiego są w ciąży ok. 107 dni, a kanadyjskiego ok. 128 dni. Młode przychodzą na świat w żeremiu. Po urodzeniu zajmują się nimi oboje rodziców oraz starsze rodzeństwo.
Temat Bóbr znajdziesz również w serwisie:
Bóbr - Wiadomości
-
Na Podkarpaciu chcą odstrzelić aż 555 bobrów. "Ochrona przyrody po polsku"
Poniedziałek, 10 lutego (16:51)Organizacje ekologiczne alarmują, że urzędnicy na Podkarpaciu planują zezwolić na odstrzał w najbliższych latach nawet 555 bobrów. To m.in. w ramach ochrony przed zalaniami - tłumaczy... -
Czesi już nie muszą budować tamy. Bobry przyniosły milionowe oszczędności
Niedziela, 2 lutego (14:46)Ok. 30 mln koron czeskich pozwoliły zaoszczędzić bobry w dorzeczu Wełtawy. Administracja planowała podobny projekt, ale zwierzęta wyręczyły urzędników. Projektowaną od lat inwestycję... -
Bobry w Polsce wchodzą tam, gdzie wcześniej ich nie było. Co się dzieje?
Wtorek, 3 grudnia 2024 (14:23)Bóbr przechodzący przez ulicę w mieście. Bóbr w miejskiej rzece. Wreszcie – jak ostatnio w Poznaniu – bóbr w miejskim Parku Sołackim, gdzie dotąd go nie widziano. Największy polski gryzoń... -
Petardami w bobry. Jest doniesienie do prokuratury na działania urzędników
Piątek, 27 września 2024 (12:26)Bobry stają się w ostatnim czasie ofiarami nieodpowiedzialnych wypowiedzi polityków i medialnej nagonki - alarmują przyrodnicy. Widać już pierwsze skutki takiego podejścia: na terenie... -
Premier Tusk chce walczyć z bobrami. Eksperci grzmią: To nie one są winne
Środa, 25 września 2024 (12:25)Zwalić winy na bobra za powódź nie można. Największy gryzoń Europy wcale za nią nie odpowiada - podkreślają eksperci. Tymczasem pojawia się coraz więcej głosów, że to te niepozorne... -
To zwierzę jest symbolem Kanady. Chroni ludzi przed powodziami i suszą
Środa, 25 września 2024 (10:31)Bóbr, od 1975 r. ustawowo oficjalny symbol Kanady, jest uważany przez kanadyjskich przyrodników i ekologów za zwierzę chroniące ludzi przed suszą i powodzią. -
Byli przykładem wymierania natury. Teraz zwierzęta wracają z zaświatów
Piątek, 9 sierpnia 2024 (05:20)Wyobraźmy sobie, że nie ma żubrów. Nie ma też łosi. Więcej - zniknęły wszystkie dziki, przepadły wilki, rysie, a w żadnej rzece nie ma ani jednego bobra. Po drzewach nie biegają kuny, nie... -
Przeszkadzały rolnikom. Zostały przesiedlone
Poniedziałek, 22 lipca 2024 (10:39)Dwa dorosłe bobry w Kolumbii Brytyjskiej, których tamy i tworzone przez nie zalewiska przeszkadzały farmerom, zostały przesiedlone. Bez przeszkód będą odtwarzać tereny podmokłe tam, gdzie...
Bóbr - Wideo
-
Nikt nie buduje tak jak one. Bobry dbają o środowisko
Piątek, 31 stycznia (16:24)Bobry są idealnymi inżynierami środowiska. Ich tamy zatrzymują wodę, z której korzystają też inny gatunki zwierząt. Teraz w swoich żeremiach oczekują wiosny, ale jak już wyjdą na... -
Zalety i wady bobrów. Wszystko, co trzeba o nich wiedzieć
Poniedziałek, 14 października 2024 (15:12)Bobry w ostatnich tygodniach stały się obiektem ogólnonarodowej debaty. O plusach i minusach bobrzej działalności opowie Marcin Szumowski. -
Donald Tusk o bobrach na wałach: Trzeba zmian
Środa, 25 września 2024 (15:01)- Trzeba szybkich zmian, jeśli chodzi o obecność bobrów na wałach - powiedział premier Donald Tusk podczas sobotniego posiedzenia sztabu kryzysowego ws. powodzi. - Są priorytety. Czasami... -
Bobry – inżynierowie ekosystemu. Ich tamy zmniejszają ryzyko powodzi i suszy
Czwartek, 5 września 2024 (14:52)W XVI w Wielkiej Brytanii stworzenia te zostały wytępione, ale teraz powróciły, a ich liczba rośnie. Rolnicy martwią się jednak o wpływ, jaki bobry mogą mieć na ich ziemię. Dlatego...