Ruszają kontrole w całej Polsce. To pewne, że posypią się kary
Oprac.: Agnieszka Boreczek
Mandat można dostać w różnych okolicznościach. I o ile wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że grozi on np. za przekroczenie prędkości na drodze, o tyle mało kto ma świadomość, jakie konsekwencje pociąga za sobą… nieprawidłowa segregacja odpadów. Myślisz, że nikt tego nie sprawdzi? Możesz się zdziwić – trwają kontrole, w których urzędnicy lub firmy odbierające odpady sprawdzają pojemniki na śmieci. Sypią się kary.
Spis treści:
- Segregacja odpadów w Polsce – jakie są zasady?
- Jak wyglądają kontrole? Kontrolerzy zaglądają do koszy i worków
- Ostrzeżenia, kary i działania edukacyjne - zrozumienie istoty segregacji odpadów
- Kary za brak segregacji odpadów
- Działania edukacyjne - wiedza na temat prawidłowego segregowania odpadów
- Segregacja odpadów – co zmieni się w 2025 roku?
Segregacja odpadów to temat, który od lat budzi emocje. Choć wielu Polaków stara się postępować zgodnie z zasadami, problematyka nieprawidłowego sortowania śmieci wciąż pozostaje aktualna.
Np. w Lesznie trwają ekopatrole na rowerach, a podobne inicjatywy są planowane lub już realizowane w innych gminach. Do tej pory odbyły się też w gminie Czerniejewo w woj. wielkopolskim. Efekt? Urzędnicy tak podsumowali wyniki kontroli:
Niestety wyniki kontroli pokazały, że mieszkańcy nie do końca wiedzą, co i jak należy segregować.
Pozostaje zatem pytanie, czy w takiej sytuacji mandat jest rzeczywiście najlepszym rozwiązaniem? A może trzeba więcej uwagi przywiązać do edukacji ludzi, którzy nie zawsze wiedzą, jak poprawnie segregować śmieci? Wyjaśnijmy więc, jak robić to w sposób zgodny z prawem – nie tylko dla uniknięcia kary, ale też z myślą o ochronie środowiska naturalnego.
Segregacja odpadów w Polsce – jakie są zasady?
Zgodnie z polskim prawem, każdy obywatel ma obowiązek segregować śmieci na pięć frakcji:
- papier,
- metale i tworzywa sztuczne,
- szkło,
- bioodpady,
- odpady zmieszane.
Mimo jasnych wytycznych praktyka pokazuje, że wciąż mamy problem z ich przestrzeganiem. Wiele osób nie wie, że np. karton po mleku należy wyrzucić do żółtego worka, a niebieski jest przeznaczony wyłącznie na papier.
Problemem jest także niewiedza na temat oznaczeń na opakowaniach, co prowadzi do nieprawidłowego sortowania. W efekcie na wysypiska trafiają odpady zmieszane, które mogłyby zostać poddane recyklingowi. Aby temu przeciwdziałać, władze lokalne oraz firmy odbierające śmieci coraz częściej decydują się na przeprowadzanie szczegółowych kontroli.
Jak wyglądają kontrole? Kontrolerzy zaglądają do koszy i worków
Kontrole polegają na sprawdzaniu zawartości pojemników na śmieci. Pracownicy firm wywozowych lub urzędnicy otwierają losowo wybrane worki i analizują, czy odpady zostały odpowiednio posegregowane. W niektórych miejscowościach, takich jak Leszno, planowane jest wykorzystanie nowoczesnych technologii. Pracownicy ekopatrolu będą wyposażeni w smartfony ze specjalnymi aplikacjami, które umożliwią identyfikację pojemników oraz ich zawartości.
Ostrzeżenia, kary i działania edukacyjne - zrozumienie istoty segregacji odpadów
Systemy ostrzeżeń
W wielu gminach w Polsce wprowadzono system ostrzeżeń w postaci naklejek na pojemnikach. W Lesznie, na przykład, stosuje się trzy kolory:
- zielony – wszystko w porządku, segregacja prawidłowa,
- żółty – segregacja wymaga poprawy.
- czerwony – negatywna ocena segregacji.
Jeśli na danym adresie trzykrotnie zostanie przyklejona żółta lub czerwona naklejka, sprawa trafia do lokalnych władz, które mogą wymierzyć karę finansową – najczęściej w postaci podwyższenia miesięcznej opłaty za wywóz śmieci.
Kary za brak segregacji odpadów
Podwyższone opłaty za wywóz śmieci to najczęściej stosowana forma kary. W niektórych gminach mogą one wynosić nawet czterokrotność standardowej stawki. To oznacza, że osoby, które lekceważą zasady segregacji odpadów, muszą liczyć się z poważnymi konsekwencjami finansowymi, jeśli kontrola przy ich nieruchomości wykaże nieprawidłowości.
Co ważne, podwyżki opłat dotyczą całego gospodarstwa domowego. Jeśli jedna osoba nie segreguje odpadów prawidłowo, kara dotknie wszystkich mieszkańców danej posesji.
Działania edukacyjne - wiedza na temat prawidłowego segregowania odpadów
Choć kontrole i kary mają mobilizować mieszkańców do poprawnej segregacji, niektóre gminy stawiają na edukację. W wielu miejscowościach organizowane są kampanie informacyjne, które mają na celu zwiększenie świadomości ekologicznej. Przykładowo, mieszkańcy mogą wziąć udział w warsztatach lub otrzymać broszury z instrukcjami dotyczącymi segregacji.
Jednak nawet najlepiej przygotowane kampanie nie zawsze przynoszą oczekiwane rezultaty. W gminie Czerniejewo wyniki kontroli pokazały, że wielu mieszkańców nadal nie wie, jak prawidłowo segregować odpady. To pokazuje, że edukacja musi iść w parze z konsekwentnym egzekwowaniem zasad.
Segregacja odpadów – co zmieni się w 2025 roku?
Od 2025 roku czekają nas zmiany w przepisach dotyczących segregacji odpadów. Będą one obejmować zarówno modyfikacje w sposobie sortowania, jak i nowe technologie wspierające recykling. W Lesznie planowane jest, aby kontrole odbywały się regularnie, a wyniki były automatycznie przesyłane do systemów miejskich.
Z większych zmian i to dla wszystkich wprowadzony zostaje zakaz wrzucania odzieży do odpadów zmieszanych. Aby uniknąć dotkliwych kar, trzeba będzie składować tekstylia w punktach selektywnego zbierania odpadów.
Te wszystkie działania mają na celu zwiększenie efektywności selektywnej zbiórki oraz zmniejszenie ilości odpadów trafiających na wysypiska. Spora część z nich mogłaby zostać poddana recyklingowi i to jest sposób na oszczędzanie wody, energii elektrycznej i innych zasobów.
