Zioła

Czwartek, 18 stycznia 2024 (16:32) Aktualizacja Piątek, 26 kwietnia 2024 (14:35)
Zioła (Herba) to rośliny, których części (najczęściej liście, kwiaty, korzenie) są używane w celach kulinarnych, leczniczych, kosmetycznych lub aromatycznych. Zioła są powszechnie wykorzystywane w różnych kulturach ze względu na swoje właściwości smakowe i zdrowotne.
Zioła Rośliny i zwierzęta - najważniejsze informacje
Ogródek ziołowy można stworzyć niemal wszędzie, gdzie jest słońce i miejsce osłonięte od wiatru. /123RF/PICSEL

Zioła - najważniejsze informacje

  • Królestwo:

    rośliny

Zioła rosną na wszystkich kontynentach za wyjątkiem Antarktydy. Nie mają dużych wymagań glebowych. Rosną „dziko” w lasach liściastych i mieszanych (w runie leśnym), w zaroślach, rowach, zrębach, na polanach i siedliskach ruderalnych. Porastają zwłaszcza tereny słoneczne, gdyż potrzebują minimum 8 godzin światła słonecznego w ciągu dnia. 

Zioła uprawia się też w przydomowych ogródkach, szklarniach i w gospodarstwach domowych – w doniczkach na parapecie. 

Co to są zioła? 

Zioła to zarówno byliny, krzewy, jak i warzywa oraz niektóre drzewa. Ich liście mogą być wydłużone, jednoogonkowe, bardziej okrągłe, ale niekiedy mają one kształt igiełek – tak jak w przypadku rozmarynu. Korzenie ziół bywają grube, palowae, a także wiązkowe i silnie rozgałęzione. Rośliny te zawierają olejki eteryczne, które intensywnie pachną, są cenione za walory smakowe i właściwości lecznicze. 

Najpopularniejsze zioła

  • zioła lecznicze
Są to np. dziurawiec zwyczajny, rumianek pospolity, mniszek lekarski, babka lancetowata, krwawnik pospolity, mięta pieprzowa, pokrzywa zwyczajna. W Polsce rośnie ich 400 gatunków. Jako surowiec zielarski wykorzystuje się ich liście, łodygi, kwiaty i korzenie. Zioła lecznice to także składnik leków i suplementów diety. Większość z nich to rośliny naczyniowe;
  • zioła przyprawowe
To zioła wykorzystywane nie tylko w ziołolecznictwie, ale też jako dodatek do potraw. W kuchni używa się ich liści, nasion, kłączy, kwiatów, nasion. Do najpopularniejszych ziół przyprawowych zalicza się bazylię pospolitą, lubczyk ogrodowy, koper ogrodowy, pietruszkę zwyczajną, czarnuszkę siewną, kolendrę siewną, cząber, lebiodkę pospolitą (oregano);
  • zioła olejkodajne
To rośliny, które zawierają przynajmniej 0,01% olejku eterycznego. Są to np. lawenda, eukaliptus, mięta pieprzowa, tymianek.

Czy zioła są pod ochroną? 

To zależy, które. W Polsce pod ochroną są np. arnika górska i dziewięćsił bezłodygowy. Takich roślin nie można zrywać, niszczyć i sprzedawać. Zbierać mogą je jedynie osoby upoważnione na podstawie zezwolenia wydanego przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.

Jak uprawiać zioła w ogrodzie?

Pielęgnacja ziół jest łatwa. Uprawiając je w doniczce czy w ogrodzie, należy je regularnie podlewać. Trzeba jednak uważać, aby nie przesadzić z ilością wody, gdyż zioła bardzo źle znoszą przelanie. Niektóre z nich dobrze znoszą także krótkotrwałe przesuszenie – dotyczy to np. majeranku i lawendy. 

Ziołom służy przycinanie. Najlepiej zajmować się tym rano. Ścięte pędy i oberwane liście można suszyć. Rośliny te nawozi się preparatami naturalnymi, a ziemię, w której będą rosnąć, warto zmieszać z kompostem. Podczas ich pielęgnacji nie zaleca się stosowania obornika.

Ciekawostki o ziołach

  • Świeża bazylia odstrasza muszki i mole.
  • Nazwa tymianek pochodzi od greckiego słowa thymus, co oznacza odwagę. Dlatego średniowieczni rycerze często haftowali sobie tymiankową gałązkę na tunikach.
  • Kąpiel z dodatkiem szałwii może pomóc uporać się z problemem nadmiernego pocenia się.
  • W dawnych czasach, gdy kąpano się kilka razy w roku, pod bieliznę wkładano lawendę, która miała zamaskować nieprzyjemne zapachy.
  • W większości ziół znajduje się więcej przeciwutleniaczy niż w warzywach.
  • Zioła należy zbierać rano, jednak wtedy, kiedy opadnie rosa. Mokre rośliny mogłyby zniszczyć się w czasie transportu do domu.

Temat Zioła znajdziesz również w serwisie:

Zioła - Wiadomości

Zioła - Wideo

Reklama
Reklama
Reklama