Jak ochronić rośliny przed mrozem? Nie zrób błędów w listopadzie

Przed nadejściem zimy należy odpowiednio przygotować rośliny ogrodowe do zbliżających się trudnych warunków atmosferycznych. Listopad to ostatnia szansa na zabezpieczenie roślin przed mrozem, silnym wiatrem i opadami śniegu. Ochrona zapewni im lepsze warunki zimowania i zagwarantuje zdrowy start na wiosnę.

Rośliny wrażliwe, szczególnie te młode, należy okryć przepuszczającymi powietrze materiałami, takimi jak agrowłóknina, gałązki drzew iglastych (np. jodły, świerku, sosny) lub słomiane maty. Okrycie roślin zapobiega utracie wilgoci i chroni je przed przemarznięciem. Warto jednak unikać zbyt szczelnego owijania roślin. Mogłoby to skutkować ograniczeniem dopływu powietrza, co sprzyja rozwojowi wielu chorób o podłożu grzybicznym czy bakteryjnym.

Aby dodatkowo ochronić rośliny przed wiatrem, można rozstawić wokół nich parawany z trzciny lub wikliny. Najbardziej wrażliwe gatunki na wiatr należy sadzić w osłoniętych miejscach, na przykład w pobliżu budynków lub innych, bardziej odpornych roślin. Rośliny takie jak róże, powojniki i hortensje dobrze jest zabezpieczyć słomianymi chochołami oraz kopczykami z ziemi o wysokości 20–30 cm. Oprócz nich okrycia wymagają także inne rośliny w ogrodzie, m.in.:

Nie wszystkie rośliny zimozielone są odporne na mróz. Gatunki, takie jak różaneczniki, laurowiśnie, bukszpany i pierisy, wymagają zimą specjalnej troski. Rośliny te potrzebują wtedy zarówno dostępu do światła, jak i ochrony przed mrozem. Najlepiej przykryć je białą agrowłókniną, która chroni przed zimnym wiatrem. Te zimozielone gatunki należy podlewać aż do pierwszych mrozów.

Wrażliwe na mróz lub młode byliny najlepiej zabezpieczyć na zimę, okrywając je agrowłókniną. Ich suche łodygi najlepiej zostawić na zimę, jako dodatkową ochronę przed mrozem. Z roślin jednorocznych i dwuletnich należy usunąć obumarłe części. Powstałe resztki trzeba zutylizować, ponieważ nie nadają się do kompostowania. Rośliny dwuletnie warto obficie podlać przed nastaniem przymrozków, a na czas zimy okryć włókniną lub gałązkami iglaków.

Ściółkowanie roślin służy głównie do ochrony ich systemów korzeniowych. Gruba warstwa ściółki zapobiega przemarznięciu korzeni i dodatkowo chroni glebę przed procesem erozji oraz nadmierną utratą wody. Można w tym celu zastosować korę, trociny, zrąbki, kompost czy też słomę. Warto jednak pamiętać, że ściółka z drzew iglastych zakwasza glebę, dlatego przy roślinach preferujących gleby zasadowe należy stosować słomę, korę drzew liściastych lub kompost.

Jedna metoda zabezpieczenia przed niekorzystnymi warunkami wcale nie wyklucza drugiej. Roślinami, które oprócz okrycia nadziemnych części wymagają również ściółkowania gleby, są np. krzewy róży. Zabieg ten jest również konieczny w przypadku wielu rodzajów bylin, m.in.:

Piwonie z reguły są odporne na mróz, jednak te nowo posadzone i młode okazy wymagają dodatkowej ochrony przed niskimi temperaturami. Na ściółkę idealnie sprawdzi się kompost, słoma, opadłe liście lub kora. Zabieg ten pomoże utrzymać wilgoć gleby, zabezpieczy przed mrozem i stworzy roślinom lepsze warunki do zimowania.

Krzewy hortensji warto wyściółkować przed zimą materiałami, takimi jak kora sosnowa, zrębki, szyszki, igliwie czy kwaśny torf. Ściółkowanie gleby wokół hortensji zapobiega nadmiernemu parowaniu wody z gleby oraz chroni korzenie rośliny przed mrozem. Dodatkowo zabieg ten utrzymuje kwaśny odczyn gleby, a także użyźnia ją w składniki odżywcze.

Przycinanie drzew i krzewów przed zimą to kluczowy zabieg pielęgnacyjny, który wspomaga ich zdrowy rozwój oraz zwiększa odporność roślin na trudne warunki zimowe. Poprzez usunięcie martwych, chorych lub uszkodzonych gałęzi, roślina staje się mniej podatna na choroby oraz inwazję szkodników, które mogą przezimować w uszkodzonych miejscach. Dodatkowo, zabieg ten zmniejsza ryzyko złamania gałęzi pod ciężarem śniegu, dzięki czemu drzewo lub krzew może przetrwać zimę w lepszej kondycji.

Przed zimą dużo uwagi potrzebują także gatunki drzew i krzewów iglastych. W tym czasie najwięcej iglaków, np. tuj, jest narażonych na uszkodzenia spowodowane ciężarem śniegu. Kolumnowe formy tui są szczególnie wrażliwe, ponieważ mogą się łamać pod ciężarem mokrego śniegu. Aby temu zapobiec, warto przyciąć przerośnięte gałęzie tak, aby zagęścić krzew. Dobrym rozwiązaniem będzie również związanie gałęzi sznurkiem lub żyłką ogrodniczą.

Rośliny doniczkowe rosnące na tarasie lub balkonie, wymagają zimą szczególnej ochrony. Najlepiej na czas zimy przenieść je w chłodne, lecz jasne miejsce, np. do piwnicy czy garażu. W tym czasie warto ograniczyć podlewanie średnio do jednego razu na 1-2 tygodnie. Oczywiście dokładna częstotliwość podlewania jest zależna od gatunku rośliny. Natomiast nawożenia najlepiej zaprzestać aż do następnego sezonu wegetacyjnego.

Jeżeli rośliny doniczkowe są za duże do przeniesienia, należy zabezpieczyć je w inny sposób. W tym celu dobrze jest okryć ich nadziemne części np. słomą czy gałęziami drzew iglastych. Donica również wymaga okrycia z uwagi na korzenie rośliny. Doskonale nada się do tego styropian lub kartony.