Ten ogromny owad wcale nie zasnął na zimę. Nadal może zniszczyć cały ogród
Rzadko który owad wzbudza taką dyskusję wśród ogrodników - jedni go bronią, drudzy z chęcią by pozbyli się go. Potrafi napowietrzać glebę i zjadać szkodniki, ale bywa także prawdziwą zmorą działkowców, ponieważ niszczy korzenie, cebulki i młode rośliny. Jest to turkuć podjadek, jeden z największych polskich owadów.
Wbrew pozorom turkuć podjadek nie zapada w sen zimowy - on zmienia taktykę. Po prostu przenosi się głębiej w ziemi, tam, gdzie jeszcze jest dodatnia temperatura. Nadal drąży swoje długie korytarze i żeruje. Niestety, ale ten owad może zdewastować cały ogród. Teraz jest ostatni moment, by pozbyć się turkucia podjadka.
Owad, który cyka
Turkuć podjadek (Gryllotalpa gryllotalpa) to duży, podziemny owad z rodziny turkuciowatych. Występuje w Europie, Azji i północnej Afryce. Charakteryzuje się silnymi, łopatkowatymi przednimi odnóżami, przystosowanymi do kopania w ziemi. Jest ciemnobrązowy, choć zdarzają się osobniki czarne.
Jednak to, co go wyróżnia to wielkość - turkuć podjadek może mieć nawet 10 cm długości. Rozpiętość jego skrzydeł może osiągnąć 5 cm. To wielkolud wśród owadów.
Ten owad żyje pod ziemią. Bytuje w głębokich tunelach, które sam drąży. Najczęściej wybiera wilgotne gleby. W norach do bytowania znajduje się specjalna komora lęgowa, w której są składane jaja. Turkucie składają je, a zwykle po 3 tygodniach wykluwają się nowe osobniki. Samice opiekują się swoimi młodymi. Dojrzałość owady osiągają po ukończeniu 2 lat. Słyszysz cykanie? To może być turkuć podjadek. Żywi się on korzeniami i bulwami roślin, bezkręgowcami i larwami.
Działkowcy nie lubią tego owada
Ze względu na sposób żerowania turkuć podjadek jest uznawany za szkodnika upraw. Może być jednak pożyteczny, ponieważ zjada larwy innych szkodników i napowietrza glebę. Przy masowym pojawieniu się w ogrodzie jego żerowanie prowadzi do więdnięcia, zamierania i wypadania roślin - szczególnie młodych warzyw, kwiatów, trawników i sadzonek drzew owocowych. Owad ten podgryza korzenie, bulwy, cebule, kłącza, a czasem nawet owoce leżące na ziemi. Turkuć największe szkody wyrządza w rzędach upraw, gdzie prowadzi tunele wzdłuż rządków roślin.
Gdzie szukać tego szkodnika? Turkuć szczególnie chętnie zasiedla miejsca nawożone obornikiem lub kompostem, a także stanowiska nasłonecznione i lekko spulchnione. Unika natomiast gleb suchych, zwięzłych, nadmiernie utwardzonych oraz miejsc często przesuszanych lub zbyt zimnych.
Czego nie lubi turkuć podjadek?
Turkuć podjadek nie toleruje intensywnych zapachów niektórych roślin. Szczególnie odstraszają go takie rośliny, jak szachownica cesarska, bazylia, szałwia, macierzanka, czarna olsza, czosnek i cebula. Ich korzenie i liście wydzielają lotne substancje chemiczne, które są dla turkucia drażniące - fitoncydy, olejki eteryczne oraz inne związki aromatyczne. Nie są one toksyczne względem samego owada, ale skutecznie zakłócają jego orientację chemiczną pod ziemią. Dlatego kierując się stosunkowo czułym zmysłem węchu, owad ten unika miejsc, gdzie wyczuwa nieprzyjemne dla siebie zapachy. Posadzenie tych roślin w strategicznych punktach ogrodu, pomoże go uchronić przed szkodnikiem. Niektórzy ogrodnicy zalewają korytarze turkucia wywarami z tych roślin.
Turkuć nie lubi także podłoża wyściełanego drobnym żwirem lub piaskiem, ponieważ znacznie utrudnia mu to kopanie tuneli. Owad ten unika również miejsc, gdzie regularnie pojawiają się jego naturalni wrogowie, tacy jak dzikie ptaki (szczególnie kosy, sikorki, sowy), kury, jeże czy ropuchy. Nieprzyjazne dla turkucia są także nagłe zmiany temperatury gleby oraz zabiegi zakłócające jego środowisko. Mowa tutaj o m.in. przekopywaniu ziemi, które niszczy jego korytarze i gniazda. Dlatego tak ważne jest jesienne przekopywanie grządek.
Ponadto turkuć preferuje wilgotne i żyzne gleby - dlatego ograniczenie wilgotności oraz unikanie nadmiernego podlewania może skutecznie zniechęcić go do osiedlania się w ogrodzie. Warto sprawdzić też stary sposób ze słoikiem. Wystarczy wkopać go w ziemię do samej krawędzi, wsypać trochę gleby i zalać wodą. Turkuć podjadek wpadnie do pułapki, ale nie wydostanie się z niej.
Co ciekawe, w niektórych krajach Europy Zachodniej i Północnej, np. Wielkiej Brytanii, Niemczech czy Danii, turkuć podjadek jest objęty ochroną częściową z uwagi na znaczne zmniejszenie populacji lub zagrożenie wyginięciem. Natomiast w Europie Środkowej i Południowej turkuć podjadek jest nadal dość pospolity i nie podlega ochronie, a wręcz bywa uznawany za szkodnika upraw.
