Kiedy wybuchnie superwulkan w Yellowstone? Był uśpiony przez 70 tys. lat
Oprac.: Natalia Charkiewicz
Badacze z United States Geological Survey oszacowali statystyczne prawdopodobieństwo wybuchu superwulkanu Yellowstone. To pytanie spędza sen z powiek wielu turystom. Wiemy, ile wynosi „matematyczne prawdopodobieństwo” wystąpienia erupcji.
Kaldera wulkaniczna znajduje się pod powierzchnią ziemi na terenie słynnego Parku Narodowego w USA. Nazywana jest także Yellowstone Supervolcano. Ma rozmiary ok. 55 × 80 km i położona jest nad tzw. plamą gorąca. Jest pozostałością po gigantycznych eksplozjach superwulkanu, jakie miały miejsce 2,1 mln, 1,3 mln oraz 640 tys. lat temu.
Mark Stelten, geolog z U.S. Geological Survey i zastępca kierownika naukowego Yellowstone Volcano Observatory udzielił na stronie USGS odpowiedzi na pytanie o termin wybuchu superwulkanu. Podkreślił, że jest to wulkan uśpiony i przewidywania co do jego przyszłej „daty wybuchu” są kompletnie inne niż przy wulkanach aktywnych. Porównał to do długoterminowej prognozy pogody, na którą składa się wiele zmiennych czynników.
Jak przewidzieć erupcję superwulkanu w Yellowstone?
Naukowcy badający zjawiska geologiczne dokonują analizy na podstawie połączenia danych z mapowania geologicznego i geochronologii - historii obiektu. Dlatego znajomość średniej częstotliwości, z jaką wybucha wulkan to jeden z wielu czynników. Geolodzy badają też, czy w przypadku danego badanego obiektu występują erupcje jednorazowe czy grupowe.
Prognozowanie na podstawie danych statystycznych odbywa się też z równoległą obserwacją wulkanu w czasie rzeczywistym. Kaldera jest monitorowana za pomocą rozmieszczonych na jej obszarze odbiorników GPS oraz pomiarów radarowych wykonywanych przez satelitów. Dopiero po zebraniu wszystkich danych można przewidzieć datę wybuchu.
Zobacz również:
Wybuchnie czy nie wybuchnie?
Jeżeli dojdzie do kolejnej erupcji o skali tej sprzed 640 tys. lat, to zniszczyłaby znaczną część Stanów Zjednoczonych. Wybuch doprowadziłby do ochłodzenia klimatu - wszystko z powodu olbrzymich ilości uwolnionych tlenków siarki, które tworzą cienki welon kwasu siarkowego wokół planety. Szacuje się, że około 5 mld ludzi umarłoby z głodu. Naukowcy z USGS ustalili, że w przypadku superwulkanu Yellowstone bardziej prawdopodobne są liczne, wielokrotne erupcje, które mają występować w krótkim okresie.
Należy wspomnieć, że do erupcji wulkanu pod Yellowstone nie doszło w ciągu ostatnich… 70 tys. lat. Geolodzy oszacowali, że strumienie lawy z wulkanu wydobywają się średnio co ok. 20 tys. lat. Łącząc to z aktualnymi obserwacjami aktywności wulkanu, prawdopodobieństwo wybuchu superwulkanu Yellowstone oszacowano na zaledwie 0,001 proc. rocznie. Jednak naukowcy ostrzegają, że jest to realny scenariusz.
Przypomnijmy - Park Yellowstone w USA to pierwszy na świecie park narodowy, utworzony w 1872 roku. Leży na terenie trzech stanów: Wyoming, Montana i Idaho. Jest znany z geotermalnych zjawisk, w tym słynnych gejzerów, np. Old Faithful, oraz bogatej fauny - można spotkać tam wilki, niedźwiedzie grizzly i bizony.