Goryl
Goryl (Gorilla) to duży ssak z rodziny człowiekowatych (Hominidae), będący jednym z najbliższych krewnych ludzi. Goryle są endemitami Afryki Środkowej i Zachodniej, zamieszkują lasy deszczowe i zwykle prowadzą nadrzewny tryb życia. Charakteryzują się potężną budową ciała, silnymi kończynami, szeroką twarzą oraz wyrazistymi kłami. Goryle są roślinożercami, żywiącymi się głównie liśćmi, pędami, owocami i czasami owadami. Są także społecznie zorganizowane, żyjąc w grupach składających się z kilku dorosłych osobników i ich potomstwa, prowadzonych przez dominującego samca. Goryle są zagrożone wyginięciem głównie z powodu utraty siedlisk oraz kłusownictwa.
Goryl - najważniejsze informacje
Gdzie mieszkają goryle?
Goryle żyją w Afryce. Ze względu na ich obszar występowania dzieli się je na wschodnie i zachodnie.
Te pierwsze występują na wschód od rzeki Kongo, czyli w Ugandzie, Rwandzie i wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga. Natomiast goryle zachodnie żyją w Nigerii, Republice Środkowoafrykańskiej, Kamerunie, Gwinei Równikowej, Gabonie, Kongo i w Angoli.
Goryle zamieszkują lasy tropikalne, a ich naturalnymi siedliskami są m.in. bagna. Można je spotkać zarówno na nizinach (goryle nizinne), jak i w górach (goryle górskie).
Goryle żyją w stadach
Goryle żyją w stadach nazywanych oddziałami. Składają się one z dominującego samca, samic i ich potomstwa. Kiedy samiec umiera, gorylice rozpraszają się, aby poszukać sobie nowego oddziału. Goryl, jako najważniejszy w oddziale, wybiera kierunek wędrówek, miejsce żerowania, a nawet jest mediatorem podczas konfliktów.
Te zdarzają się najczęściej samicom, które mogą przejawiać wobec siebie agresję – np. gdy walczą o względy samca.
Co jedzą goryle?
Mimo swojego wyglądu goryle to roślinożercy. Jedzą liście, łodygi, pędy, kiełki i miękisz. Bywa, że urozmaicają swoją dietę owadami – w ich jadłospisie znajdują się też mrówki i termity. Potrafią korzystać z narzędzi, a gniazda zakładają na ziemi. Młode pozostają w nich z matkami przez aż 3 lata. Małymi gorylami zajmują się wyłącznie samice. Natomiast ich ojcowie mają za zadanie bronić swojego oddziału.
Goryle wydają ok. 25 odgłosów. Są to pomruki, szczekanie, ryki i wrzaski. Zwierzęta wydają różne dźwięki, aby komunikować się podczas żerowania w gęstej roślinności i by sygnalizować niebezpieczeństwo.
Jak wygląda i ile żyje goryl?
Goryle żyjące na wolności ważą do ok. 180 kg, mają wysokość ok.180 cm, a rozpiętość ich ramion wynosi ok. 260 cm. Dożywają do 40 lat. Zwierzęta przebywające w niewoli żyją nawet 10 lat dłużej.
Goryle mają indywidualne odciski palców i inny układ linii papilarnych, a w żyłach niemal wszystkich osobników płynie krew grupy B.
Te naczelne wyróżniają:
- krępa sylwetka oraz szeroka klatka piersiowa i ramiona;
- wysunięte kości trzewioczaszki i żuchwa wystająca dalej niż szczęka;
- czarna sierść, która rośnie na całym ciele z wyjątkiem twarzy;
- oczy znajdujące się blisko siebie (goryle widzą gorzej niż ludzie);
- palce zakończone paznokciami (nie jak w przypadku większości zwierząt szponami) – służą im one do drapania i skrobania.
Czy goryle są pod ochroną?
Goryle są zagrożone wyginięciem. W krytycznej sytuacji są zwłaszcza goryle wschodnie górskie oraz nizinne zachodnie.
Jedynym naturalnym wrogiem goryli jest lampart. O wiele większym zagrożeniem dla tych naczelnych są ludzie. Dla zwierząt groźni są zarówno kłusownicy, jak i przenoszone przez człowieka choroby. Oprócz tego na skutek ekspansywnej ludzkiej działalności zmniejsza się powierzchnia afrykańskich obszarów leśnych, które zamieszkują goryle.
Ciekawostki o gorylach
- Według naukowców goryle i ludzie mają w 99% takie same DNA.
- Nazwa goryl pochodzi od greckiego słowa “gorillai”, co tłumaczy się jako „plemię owłosionych kobiet”.
- W zoo w Barcelonie żył goryl dotknięty albinizmem. Nazywał się Snowflake, czyli ‘płatek śniegu’.
- Najdłużej żyjący goryl osiągnął wiek 54 lat. Był nim Massa mieszkający w filadelfijskim zoo.
- Goryl może podnieść ciężar 980 kg.
- Goryl Abram mieszkający w parku safari w angielskim Kent nauczył się chodzić na dwóch nogach.
- Wbrew pozorom goryle to łagodne zwierzęta. Stają się agresywne wtedy, kiedy muszą bronić swojego oddziału.
- Dorosły goryl musi zjeść ok. 20 kg pokarmu w ciągu dnia.