Ofidiofobia, czyli strach przed wężami. Dlaczego się ich boisz?

Ofidiofobia to szczególny rodzaj zoofobii, który polega na panicznym strachu przed wężami. Zaliczana jest do grup fobii specyficznych. Lęk przed tymi beznogimi gadami to jedna z najpopularniejszych fobii.  

Strach przed wężami, tak samo, jak większość fobii prawdopodobnie pojawia się już w dzieciństwie. Można ją nabyć, m.in. obserwując reakcje osób najbliższych. Na rozwój ofidiofobii mają również wpływ przykre wydarzenia z przeszłości i przekazy kulturowe. 

Ofidiofobia może mieć różne przyczyny, jednak do trzech głównych zalicza się:

• przykre wydarzenie z przeszłości; 
• nabycie poprzez obserwację;
• przekazy kulturowe. 

Każda z tych przyczyn rozwija się już, gdy jesteśmy mali. Nawet jeśli dobrze nie pamiętamy tego, co się działo, gdy byliśmy dziećmi, to pewne zachowania czy wydarzenia wywierają na naszej psychice duże piętno. Szczególnie te traumatyczne przeżycia, jak m.in. ugryzienie przez węża, któremu towarzyszył ból i panika rodziców, mogły spowodować trwałą niechęć do wijących się gadów.  

Duży wpływ na lęk przed wężem mają również reakcje innych ludzi. Nie da się pałać sympatią do zwierzęcia, jeśli na jego widok ktoś krzyczy, zaczyna płakać i uciekać. Szczególnie umysł dziecka o wiele łatwiej chłonie takie zachowania poprzez obserwację. Przez tak złe reakcje sam postrzega węża jako coś złego i rozwija się u niego strach przed wężami. 

Przyczyny ofidiofobii można doszukiwać się w przekazach kulturowych. Wąż niejednokrotnie występuje w tekstach kultury w roli zła, przebiegłości czy nikczemności. Taki symbol węża został przede wszystkim spopularyzowany przez katolicyzm, który jest głęboko związany z naszą kulturą. Negatywne postrzeganie węża weszło tak mocno do kultury, że nawet mówiąc o kimś podstępnym i perfidnym, nazywamy go "żmiją".

Czytaj także | Węże w Polsce. Te jadowite i niejadowite 

Ofidiofobia może objawiać się napadami ataków paniki w sytuacji, gdy ma się kontakt z wężem lub widzi się go. W wyniku styczności z wężem osoba cierpiąca na paniczny strach przed wężami może doznać: 

• duszności;
• kołatania serca;
• drżenia kończyn;
• zimnych potów;
• nudności;
• zawrotów głowy. 

Osoby, które dotknęła ofidiofobia, mogą unikać miejsc, w których mogłyby spotkać węże, czyli m.in. łąki, lasy, zbiorniki wodne. Silny strach przed wężami może również powodować pojawianie się koszmarów sennych z udziałem gadów. 

Ofidiofobi nie powinno się leczyć na własną rękę. Zmuszanie się do kontaktu z gadem, szczególnie w niekontrolowanych warunkach, może doprowadzić do uszczerbku na zdrowiu. W celu walczenia z lękiem przed wężami powinno się wybrać do specjalisty.

Warto wybrać terapeutę, który specjalizuje się w zaburzeniach lękowych i lękach. Lekarz dobierze odpowiednie metody, które pozwolą na oswojenie się z wężem i uodpornienie się na strach. Zwieńczeniem leczenia jest spotkanie z gadem i zmierzenie się ze swoim dawnymi obawami.

Do zwalczenia lęku polecana jest również hipnoza. Przy takim wyborze należy pamiętać, że powodzenie transu zależy od podatności. Może to być także zabieg towarzyszący tradycyjnej terapii.

Zoofobia to nazwa na grupę fobii, które związane są z konkretnymi zwierzętami. Prawdopodobnie większość ludzi boi się chociaż jednego zwierzęcia, a nie wie, że ich lęk ma konkretną nazwę.

Oto lista innych specyficznych zoofobii:

• Entomofobia - nazywana też insektofobią, czyli strach przed owadami. Osoba z tą fobią może bać się najróżniejszych owadów tj. motyli, biedronek, komarów. Lęk może prowadzić do obsesyjnych prób wyeliminowania insektów z domu za pomocą środków owadobójczych, co może prowadzić do uszkodzenia zdrowia.

• Musofobia - lęk przed gryzoniami m.in. myszami i szczurami. Może to być strach przed nagłymi ruchami tych zwierząt, ich dotykiem, a także przez wydawanymi przez nie dźwiękami. Ludzie dotknięci musofobią mogą obsesyjnie sprawdzać witryny, aby upewniać się, że nie ma w nich gryzoni.

• Arachnofobia - lęk przed pająkami i bezkręgowcami przypominającymi pająki. Objawem arachnofobii może być m.in. unikanie spędzania czasu na świeżym powietrzu.

• Chiroptofobia - lęk przed nietoperzami. Strach wywołany jest przede wszystkim trzepotaniem skrzydeł zwierzęcia i szybkie, nieprzewidywalne ruchy.

• Ranidafobia - lęk przed żabami i ropuchami. Ludzie z ranidafobią mogą wierzyć, że te zwierzęta są przeklęte.

• Kynofobia - lęk przed psami. Najczęściej wynika z traumatycznego wydarzenia z przeszłości. 

• Ailurofobia - lęk przed kotami. Istnieje również strach przed czarnymi kotami, jest to odrębne zjawisko.

• Equinofobia - zwana również hippofobią, to lęk przed końmi. Swoje podłoże może mieć w traumatycznym zdarzeniu takim jak m.in. kopnięcie przez konia.

Tyle ile jest zwierząt na świecie, tyle jest zoofobii, więc nie sposób wymienić je wszystkie. Często taki lęk jest bardzo intensywny, wręcz chorobliwy, a jednak bezpodstawny. Warto jest zmierzyć się z nim, bo jak mówi znane przysłowie, strach ma wielkie oczy. 

Zobacz również:

Przestraszyli się i umarli. Ze strachu naprawdę można skonać!

Inwazja zmutowanych, ogromnych węży. Gady żywią się pisklętami