Ogród działkowy po powodzi. Czy można uprawiać warzywa?
Oprac.: Justyna Nachman
Ogród działkowy po powodzi jest pełen zniszczeń. Wszechobecny muł oraz uszkodzone rośliny to nie jedyne zmartwienie posiadaczy działek. Woda powodziowa, oprócz licznych śmieci, niesie za sobą również toksyczne substancje. Jak posprzątać działkę po powodzi? Czy można tam uprawiać warzywa?
Spis treści:
Czy będzie pomoc dla działkowców?
Jak informuje prezes Polskiego Związku Działkowców w komunikacie na stronie PZD, właściwe terytorialnie okręgowe zarządy ww. związku prowadzą obecnie monitoring krytycznej sytuacji na terenach ROD dotkniętych powodzią na południu Polski.
Celem prowadzonych działań we współpracy z zarządami ROD jest zbadanie sytuacji na zalanych lub podtopionych terenach wspólnoty, poprzez ustalenie liczby i powierzchni działek, które uległy zniszczeniu. Monitoring pozwoli oszacować straty oraz zaproponować skuteczne rozwiązania mające na celu jak najszybsze przywrócenie ROD do funkcjonowania.
Podobnie jak w ubiegłych latach: 1997 roku i 2010 roku, ROD nie zostały bez wsparcia i pomocy ze strony struktur Związku i podobnie teraz w tej tragicznej sytuacji nie zostaną sami. Pomoc zarządom ogrodów i działkowcom w tej trudnej sytuacji, zarówno w wymiarze materialno-rzeczowym, jak i merytorycznym po prostu się należy. Liczymy także na solidarność i jedność z poszkodowanymi ze strony ROD i działkowców niedotkniętych tą straszną klęską.
Prezes PZD oznajmia, że na chwilę obecną dokładne rozmiary zniszczeń nie są jeszcze znane, a dojazd do wielu terenów celem rozeznania jest mocno utrudniony. Z otrzymanej dotychczas dokumentacji, można jednak wstępnie oszacować, iż straty na terenach ROD mogą sięgać nawet do kilkudziesięciu milionów złotych. Sytuacja na terenach zalewowych jest stale monitorowana, przez co prognozowane straty mogą się jeszcze zwiększyć.
Sprzątanie działki po powodzi
Im dłużej woda powodziowa znajduje się na działce, tym trudniej ją później uratować. Na takich terenach w wyniku długotrwałego braku tlenu pod wodą następuje śmierć roślin oraz zachodzi szereg negatywnych procesów wpływających na stan fizyczny, aktywność biologiczną i właściwości chemiczne gleby.
Po ustąpieniu wód powodziowych należy usunąć naniesiony muł i obumarłe rośliny oraz wykonać szereg zabiegów agrotechnicznych, takich jak odkażanie wapnem czy wprowadzenie nawozów zielonych, które z czasem przywrócą plonotwórcze zdolności gleby. Jeżeli woda utrzymywała się na działce jedynie kilka dni, jest szansa na uratowanie roślin wieloletnich.
Gleba po powodzi
W trakcie powodzi woda przepływa przez ogromną ilość miejsc, m.in. zalewa zakłady przemysłowe, gospodarstwa utrzymujące zwierzęta, cmentarze i piwnice oraz wypłukuje kanalizacje. Woda powodziowa jest więc zanieczyszczona odpadami różnego pochodzenia i stanowi poważne zagrożenie epidemiologiczne. W wyniku bezpośredniego oddziaływania takiej wody na glebę może dojść do jej skażenia toksycznymi substancjami.
Po oczyszczeniu działki ze śmieci i osadu można przystąpić do zabiegów poprawiających kondycję gleby. Ww. działania w postaci wapnowania ograniczą kumulację metali ciężkich w roślinach oraz częściowo odkażą glebę. Wapno również wpłynie korzystnie na poprawę struktury gleby, natomiast nawozy zielone pomogą odbudować jej materię organiczną. W celu poprawy stosunków powietrzno-wodnych należy wykonać aerację gleby, polegającą na nakłuwaniu darni np. widłami lub nożami rurkowymi.
Trawnik po powodzi
O ile powódź nie wymyła trawnika, to z pewnością pozostawiła na nim grubą warstwę mułu i śmieci. Wszystkie nieczystości należy usunąć i dopiero po jego przeschnięciu możemy poprawić napowietrzenie gleby przy pomocy areatora lub wideł. Warto rozsypać na trawniku trochę piasku, aby dodatkowo poprawić jego przepuszczalność. Dobrze jest nie kosić przez dłuższy czas popowodziowej trawy, aby szybciej się zregenerowała.
Rośliny ozdobne
Jeżeli rośliny przetrwały powódź, należy oczyścić i spulchnić ziemię wokół nich. W ten sposób ułatwimy dostęp tlenu do korzeni. Ponadto trzeba opłukać łodygi i liście z nagromadzonego osadu, który hamuje fotosyntezę delikatnym strumieniem wody. Następnie należy usunąć wszelkie zniszczone lub nadgniłe nadziemne oraz podziemne części roślin. Jeżeli korzenie zaczęły gnić, można spróbować przesadzić roślinę w miejsce, gdzie ziemia jest bardziej przepuszczalna. W tym celu warto poprawić drenaż poprzez np. zmieszanie ziemi z piaskiem lub podsypanie rośliny żwirem. Dodatkowo należy wzbogacić glebę o wypłukany w trakcie powodzi azot.
Czy można uprawiać warzywa na działce po wielkiej wodzie?
W trakcie powodzi dochodzi do skażenia gleby substancjami różnego pochodzenia. Wszystkie owoce, warzywa i zioła, które miały kontakt z zanieczyszczoną wodą nie nadają się do spożycia w żadnej formie. To samo tyczy się plonów, które nie miały bezpośredniego kontaktu z wodą powodziową, ale rosły w zalanym ogrodzie. Nawet jeżeli wydają się zdrowe, ich spożycie może się skończyć zatruciem.
Uprawa warzyw i owoców na zalanej działce jest możliwa, ale dopiero ponad rok po powodzi. Jednak przed zasianiem warzyw na zalanej niegdyś działce, zaleca się przeprowadzenie analizy laboratoryjnej gleby, która wykaże czy dana ziemia jest bezpieczna.
