Teraz czy na wiosnę. Kiedy najlepiej przycinać czereśnie i wiśnie?

Najlepszy termin na cięcie czereśni i wiśni przypada latem, zaraz po zbiorach, od końca lipca do drugiej połowy sierpnia, a po suchym, gorącym sezonie termin ten wydłuża się nawet do początku września. W tym okresie rany po cięciu goją się szybciej, co znacząco zmniejsza ryzyko infekcji bakteryjnych i grzybowych, w tym raka bakteryjnego, który szczególnie często atakuje te gatunki. Termin letni ogranicza też tzw. płacz soków, bardziej nasilony wiosną, gdy drzewa intensywnie transportują wodę i substancje odżywcze.

Czereśnia owocuje przede wszystkim na pędach dwu- i trzyletnich, dlatego jej cięcie koncentruje się na prześwietlaniu korony i zachowaniu odpowiedniej liczby starszych gałęzi. Usuwa się przede wszystkim pędy chore, połamane, krzyżujące się oraz nadmiernie pionowe przewodniki, które konkurują z głównym pniem. Ważnym zabiegiem jest też ograniczenie wysokości drzewa - zbyt wysokie egzemplarze są trudne w pielęgnacji i zbiorze, dlatego zaleca się usuwanie wierzchołka i najwyższych gałęzi. Cięcia należy prowadzić tuż przy nasadzie, bez pozostawiania kikutów, które trudno się goją i stanowią idealne miejsce dla patogenów.

Wiśnia ma odmienną biologię owocowania, plon tworzy się przede wszystkim na pędach jednorocznych, co sprawia, że cięcie ma charakter odmładzający. Po zbiorach tegoroczne przyrosty skraca się średnio o jedną trzecią, co stymuluje rozwój krótkopędów owoconośnych i ogranicza nadmierne wydłużanie się gałęzi. W przypadku drzew starszych i zaniedbanych cięcie odmładzające należy rozłożyć na dwa sezony, aby nie pozbawić rośliny zbyt dużej części masy korony naraz. Jeżeli wiśnia zostanie przycięta zbyt mocno - w kolejnym roku możemy spodziewać się masowego wyrastania nieowocujących pędów.

Jabłonie i grusze, czyli gatunki ziarnkowe, najlepiej przycinać w okresie spoczynku zimowego, od połowy lutego do końca marca. To czas, gdy minęło już ryzyko silnych mrozów, a drzewa nie rozpoczęły jeszcze intensywnego krążenia soków. W tym terminie wykonuje się głównie cięcia formujące i prześwietlające, które poprawiają dostęp światła do wnętrza korony i wpływają na lepsze zawiązywanie pąków kwiatowych. Latem, najczęściej w lipcu i sierpniu, warto dodatkowo usuwać tzw. wilki, czyli silne pionowe przyrosty, które zagęszczają koronę i odbierają drzewu energię potrzebną do owocowania.

Śliwy wymagają większej uwagi przy wyborze terminu, ponieważ wiele zależy od odmiany. Wczesne odmiany najlepiej ciąć pod koniec lata, zaraz po zbiorach, natomiast odmiany późne przycinamy wiosną, od marca do początku kwietnia, gdy ustępują przymrozki. Brzoskwinie i nektaryny źle znoszą cięcia zimowe, dlatego rekomenduje się zabieg w kwietniu, kiedy łatwo rozpoznać żywe pędy, co ogranicza powstawanie niepotrzebnych ran. Morele również źle reagują na zimowe cięcia, dlatego bezpieczniej wykonywać je latem, po zbiorach, gdy tkanki szybciej się zabliźniają.

Niezależnie od gatunku obowiązuje kilka uniwersalnych zasad, które chronią drzewa przed osłabieniem. Nie należy usuwać jednorazowo więcej niż 25-30 procent masy korony, a większe zabiegi rozkłada się na dwa sezony. Wszystkie cięcia wykonuje się ostrymi i czystymi narzędziami - sekatorem do cienkich gałęzi, nożycami dwuręcznymi do grubszych i piłą ogrodową do konarów. Pędy zawsze usuwa się tuż za obrączką przy nasadzie, aby umożliwić prawidłowe gojenie się ran, a ubytki o średnicy powyżej 1 cm warto zabezpieczyć maścią ogrodniczą. Materiał porażony chorobami należy bezwzględnie usuwać z działki, aby ograniczyć rozprzestrzenianie patogenów.