Ognik szkarłatny. Idealna roślina na żywopłot, zachwyca przez cały rok
Oprac.: Anna Czowalla
Ognik szkarłatny to ozdobny krzew, który szczególnie dobrze sprawdza się w formie żywopłotu. Charakteryzuje się intensywnie kolorowymi owocami, najczęściej w odcieniach czerwieni, pomarańczu lub żółci, które jesienią tworzą barwny akcent w ogrodzie. Roślina jest ceniona za łatwość uprawy, odporność na zanieczyszczenia oraz dekoracyjne walory, ale przed jej zasadzeniem warto zwrócić uwagę na kilka aspektów. Podpowiadamy, kiedy i jak gęsto sadzić krzewy ognika szkarłatnego, jak wygląda jego pielęgnacja oraz kiedy należy go przycinać.
Spis treści:
Ognik szkarłatny na żywopłot. Jak szybko rośnie?
Ognik szkarłatny nie należy do krzewów szybkorosnących. Jego tempo wzrostu zależy od warunków uprawy, jednak z reguły przy sprzyjających warunkach osiąga do 20-40 cm rocznie. Dorasta do 3-4 metrów wysokości, co sprawia, że idealnie nadaje się na średniej wysokości żywopłoty. Wiosną krzew pokrywa się delikatnymi, kremowymi lub białymi kwiatami zebranymi w efektowne baldachy. Wśród najpopularniejszych odmian ognika znajdziemy m.in. „Golden Charmer", "Red Column", czy "Orange Glow".
Warunki, w których rośnie ognik, mają decydujący wpływ na jego wzrost. Roślina preferuje stanowiska słoneczne i osłonięte, szczególnie od silnych, wysuszających wiatrów. Im więcej słońca, tym szybszy wzrost oraz bardziej intensywne kwitnienie i owocowanie. Z kolei w miejscach zacienionych wzrost będzie wolniejszy, a krzew wyda mniej kwiatów i owoców, choć może lepiej przetrwać zimę.
Ognik dobrze rośnie w glebach przepuszczalnych, żyznych i próchniczych, o odczynie neutralnym lub lekko zasadowym. Nie toleruje jednak podłoża stale wilgotnego, które może powodować choroby i sprawić, że roślina przemarznie w okresie zimowym. Ognik szkarłatny najlepiej rośnie na glebach piaszczysto-gliniastych, ponieważ zapewniają one równowagę między drenażem a zatrzymywaniem wody, co jest szczególnie istotne podczas suchych, letnich miesięcy.
Czy owoce ognika szkarłatnego są jadalne?
Owoce ognika szkarłatnego to jedne z najbardziej charakterystycznych cech tego krzewu, który jest ceniony w ogrodach za swój dekoracyjny wygląd. Czerwone, pomarańczowe lub żółte jagody pojawiają się jesienią i utrzymują się na roślinie aż do zimy, przyciągając uwagę swoim jaskrawym kolorem. Jednak mimo swojego atrakcyjnego wyglądu, nie są jadalne i mogą być trujące dla ludzi. Są gorzkie i nieprzyjemne w smaku.
Spożywanie owoców ognika szkarłatnego w niewielkich ilościach raczej nie prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych, ale w większych ilościach mogą wywołać dolegliwości żołądkowe, takie jak ból brzucha, nudności czy wymioty. Dzieje się tak ze względu na zawarte w nich substancje chemiczne, takie jak saponiny, które mogą działać drażniąco na układ pokarmowy. Jeśli do tego dojdzie, należy obserwować objawy zatrucia i w razie potrzeby skontaktować się z lekarzem
Owoce ognika szkarłatnego, choć są toksyczne dla ludzi, nie stanowią zagrożenia dla ptaków. Wręcz przeciwnie – drozdy, jemiołuszki czy gile, chętnie zjadają jagody ognika, ponieważ stanowią dla nich cenny pokarm zimą. Dlatego roślina ta jest często sadzona w ogrodach przyjaznych dzikiej przyrodzie.
Kiedy i jak gęsto sadzić ognik szkarłatny?
Najlepszym czasem na sadzenie ognika szkarłatnego jest wczesna wiosna (marzec-maj). Ze względu na to, że gleba w tym czasie zaczyna się szybko nagrzewać, roślina zyskuje więcej czasu na ukorzenienie się przed nadejściem zimy. Ogniki sadzone pod koniec lata, w sierpniu lub wrześniu, również mają szansę na wytworzenie silnego systemu korzeniowego przed nadejściem mrozów, pod warunkiem, że gleba nie jest jeszcze zbyt zimna. Ważne jest unikanie sadzenia ognika szkarłatnego późną jesienią, ponieważ młode rośliny są bardziej narażone na przemarznięcie.
Rośliny zakupione w doniczkach mogą być sadzone przez cały sezon wegetacyjny, co oznacza, że od wiosny do wczesnej jesieni ognik można przesadzać do ogrodu. Podczas sadzenia unikaj ekstremalnych warunków pogodowych – suszy czy upałów, ponieważ mogą negatywnie wpłynąć na adaptację rośliny.
Jeśli sadzisz ognik w formie żywopłotu, zalecana odległość między krzewami wynosi około 50 cm. Taka gęstość sadzenia umożliwia roślinom szybkie zagęszczenie i stworzenie zwartej, dekoracyjnej ściany zieleni. Gdy ognik sadzony jest jako soliter lub element ozdobny, można zwiększyć odległość między krzewami do około 1-1,5 m, co pozwoli roślinie rozwijać się swobodnie i osiągnąć pełną, naturalną formę.
Jak sadzić ognik szkarłatny?
Wykop dołek o głębokości co najmniej 1,5 razy większej niż bryła korzeniowa rośliny. Upewnij się, że korzenie są dobrze rozłożone w dołku, a następnie zasyp go ziemią, delikatnie ją ubijając. Korzenie powinny być dobrze zakryte, ale pamiętaj o tym, aby sadzić rośliny zbyt głęboko.
Po posadzeniu należy obficie podlać roślinę, aby pomóc jej dobrze się zakorzenić. Później ognik jest raczej odporny na suszę, ale w początkowej fazie potrzebuje regularnego podlewania. Na powierzchni wokół rośliny można rozłożyć warstwę ściółki, aby zapobiec utracie wilgoci oraz ograniczyć wzrost chwastów.
Pielęgnacja ognika szkarłatnego
Ognik dobrze znosi krótkotrwałe okresy suszy dzięki swojemu rozwiniętemu systemowi korzeniowemu. W normalnych warunkach klimatycznych nie wymaga częstego podlewania. Młode rośliny należy jednak regularnie podlewać przez pierwszy rok po posadzeniu, aby pomóc im się zakorzenić. Przed zimą obficie podlewamy ogniki, w celu zmniejszenia ryzyka przemarznięcia. Woda zgromadzona w glebie pomoże krzewom przetrwać trudniejsze warunki zimowe.
Ognik nie wymaga intensywnego nawożenia, ale dla lepszego wzrostu warto wzbogacić glebę o materię organiczną w postaci kompostu. Nawożenie organiczne (np. raz na rok wiosną) pomoże dostarczyć roślinie niezbędnych składników odżywczych, a jednocześnie poprawi strukturę gleby. Alternatywnie, można używać nawozów mineralnych o przedłużonym działaniu.
Ognik jest dosyć odporną rośliną, ale należy zwrócić uwagę na kilka potencjalnych zagrożeń. Jedną z poważniejszych chorób, która może dotknąć ognika jest zaraza ogniowa. Jej wczesne oznaki obejmują brązowienie i zamieranie pędów. Chorobę należy zwalczać poprzez natychmiastowe usuwanie porażonych części rośliny i ich spalanie. Ognik bywa również atakowany przez mszyce i przędziorki. W takim przypadku można zastosować naturalne metody ochrony, takie jak spryskiwanie rośliny roztworem mydła potasowego. Jeśli jednak inwazja szkodników jest zbyt duża, konieczne może okazać się użycie środków chemicznych.
Przycinanie ognika szkarłatnego
W okresie od marca do kwietnia, przed rozpoczęciem okresu wegetacyjnego zaleca się przycinanie ognika w celu usunięcia uszkodzonych, przemarzniętych lub martwych pędów. Wiosenne cięcie stymuluje nowy wzrost i pomaga roślinie nabrać energii przed kwitnieniem.
Jeżeli ognik jest formowany na żywopłot, konieczne jest dodatkowe przycinanie w okresie letnim, szczególnie w czerwcu i sierpniu. W ten sposób uzyskamy pożądany kształt żywopłotu, przyspieszymy zagęszczanie się rośliny i będziemy mieć możliwość kontrolowania jej wysokości. Regularne przycinanie pozwala także zapobiec nadmiernemu rozrastaniu się pędów.
Po przekwitnięciu, można również przycinać krzewy ognika szkarłatnego, aby usunąć przekwitłe kwiaty i nadmiar owoców. Wówczas skutecznie poprawimy wygląd rośliny i zmniejszymy obciążenie gałęzi zimą.