Jesienią ubarwią ogród kolorami. Jak uprawiać chryzantemy?
Oprac.: Anna Czowalla
Podczas jesiennych, mglistych poranków chryzantemy wciąż rozkwitają pełnią barw. Ich ciepłe i purpurowe odcienie wprowadzają do ogrodów magiczny nastrój. Nawa tych niezwykłych kwiatów pochodzi od greckich słów "chrysos" (złoto) i "anthemon" (kwiat), które odnoszą się do złotego koloru pierwszych odmian rośliny. Sprawdź, jak uprawiać chryzantemy w ogrodzie i jak je przezimować, aby wiosną na nowo zachwycały swoim pięknem.
Spis treści:
Czy chryzantemy można sadzić w ogrodzie?
Chryzantemy, określane także mianem złocieni, to kwiaty, które kojarzą nam się z jesienią, pięknie zdobiąc ogrody w chłodniejszych miesiącach. Dzięki szerokiej gamie kolorów i form kwiatostanów, potrafią ożywić każdy zakątek działki. Jak więc sadzić chryzantemy w ogrodzie, aby cieszyć się ich długotrwałym pięknem? W tym celu najlepiej użyć sadzonek, ponieważ zapewniają szybsze efekty wizualne.
Chryzantemy najlepiej rosną w pełnym słońcu. Wybierz miejsce, które jest dobrze oświetlone przez większość dnia. Ważne jest także, aby gleba była dobrze przepuszczalna, ponieważ chryzantemy nie tolerują zastoju wody. Przed sadzeniem warto wzbogacić glebę kompostem, który zapewni roślinom odpowiednie składniki odżywcze. Chryzantemy lubią gleby lekko kwaśne do obojętnych (pH 6.5–7.0). Można dodać także piasek, aby poprawić drenaż.
Najlepszym czasem na sadzenie chryzantem jest wiosna, po ustąpieniu przymrozków. Można je również sadzić jesienią, ok. 6-8 tygodnie przed pierwszymi przymrozkami. Głębokość dołka pod sadzonkę powinna wynosić około 7-10 cm, a rozstaw między sadzonkami około 30-50 cm, w zależności od odmiany. Po posadzeniu obficie podlewamy rośliny, aby gleba osiadła wokół korzeni. Dodatkowo uszczykujemy również wierzchołki, w celu pobudzenia rośliny do lepszego krzewienia.
Jak uprawiać chryzantemy w ogrodzie?
Podobnie jak inne kwiaty ogrodowe, chryzantem wymagają regularnego podlewania, zwłaszcza w okresach suszy. Należy jednak unikać zalewania korzeni. Co 2-3 tygodnie stosujemy nawozy bogate w fosfor i potas, ale unikamy nawozów azotowych, które mogą osłabić rośliny. Profilaktyczne opryskiwanie ekologicznymi preparatami, takimi jak gnojówki z pokrzywy, może pomóc w ochronie przed chorobami grzybowymi. Konieczne jest także usuwanie suchych liści i kwiatów.
Chryzantemy będą bujnie się rozwijały, jeśli będziemy regularnie uszczykiwać wierzchołki roślin w okresie wiosenno-letnim. Dzięki temu wypuszczą więcej pędów bocznych, co przełoży się na większą liczbę kwiatów. Natomiast przycinanie starych kwiatostanów przedłuży kwitnienie. Najczęstszymi szkodnikami atakującymi chryzantemy są mszyce i przędziorki. Stosując naturalne środki owadobójcze lub mydła ogrodniczych możemy szybko się ich pozbyć.
Jak przezimować chryzantemy w ogrodzie?
Chryzantemy są roślinami stosunkowo odpornymi na chłód, jednak w polskim klimacie, zwłaszcza w chłodniejszych regionach, mogą wymagać dodatkowej ochrony. Jak zatem przezimować chryzantemy, aby cieszyć się ich pięknym w kolejnym sezonie?
Przed nadejściem mrozów przytnij chryzantemy na wysokość około 15 cm. Następnie okryj rośliny warstwą ściółki w postaci kory, liści, słomy lub kompostu. Możesz również użyć gałązek iglaków, aby dodatkowo zabezpieczyć rośliny przed zimnem.
Jeśli masz chryzantemy w donicach, przed nadejściem zimy warto je przesadzić do gruntu. Wówczas rośliny są mniej narażone na mrozy. Wiosną, gdy minie ryzyko przymrozków, można ponownie posadzić je na zewnątrz. Alternatywnie, chryzantemy doniczkowe można przechować w chłodnym, jasnym pomieszczeniu. Po przekwitnięciu przytnij je na wysokość 10-20 cm i ogranicz podlewanie, aby zapobiec gniciu korzeni. Wiosną, gdy minie ryzyko przymrozków, rośliny można ponownie wystawić na zewnątrz.
Czy chryzantemy są wieloletnie?
Chryzantemy mogą być zarówno roślinami jednorocznymi, jak i wieloletnimi, w zależności od gatunku i warunków uprawy. Odmiany wieloletnie, np. Barbara lub Crimson Tide, przetrwają zimę i będą kwitnąć co roku. Należy je jednak posadzić odpowiednio wcześnie w sezonie, aby miały czas na ukorzenienie się przed nadejściem mrozów. Najlepiej sadzić je wiosną, aby miały wystarczająco dużo czasu na rozwój systemu korzeniowego.
Z kolei chryzantemy jednoroczne kwitną tylko przez jeden sezon. Są one często sprzedawane jesienią w sklepach ogrodniczych i supermarketach. Odmiany doniczkowe, choć również mogą przetrwać zimę, ale zazwyczaj wymagają przesadzenia do osłoniętych miejsc lub przechowywania w pomieszczeniach - nieogrzewanych szklarniach lub piwnicach.