Jesień w ogrodzie. Co trzeba zrobić przed zimą?

Jesień w ogrodzie to przede wszystkim porządki - przynajmniej tak zazwyczaj kojarzy się ta pora roku. W rzeczywistości jesienne prace nie ograniczają się tylko do grabienia, zbierania i przekopywania.

Każdy amator dobrze wie, że jesień to również czas nowych nasadzeń, na które wcale nie musimy czekać do kolejnego sezonu. To zresztą niejedyne rośliny, które możemy sadzić w przerwach między zbieraniem marchewek i przycinaniem uschniętych pędów na rabatach.

Oto 7 rzeczy do zrobienia w ogrodzie przed nadejściem zimy.

Zanim zabierzemy się za grabienie i znoszenie narzędzi do piwnicy, czekają nas jeszcze ostatnie zbiory. Październik, a czasem nawet początek listopada to okres, w którym przychodzi czas na wykopanie późniejszych odmian:

• marchewki;
• buraka;
• selera;
• pasternaku;
• pietruszki.

Powyższe warzywa wystawione na niższe temperatury (ok. 0 stopni) stają się słodsze, więc pośpiech nie jest wskazany. Jeden, a nawet dwa przymrozki nie zrobią większej krzywdy roślinom dojrzewającym pod ziemią. Czas zbiorów można odsunąć jeszcze bardziej przykrywając grządki - można użyć grubej warstwy ściółki lub mat czy folii, które ochronią warzywa. Przy sprzyjającej aurze i solidnym zabezpieczeniu marchewka czy seler mogą przeleżeć tak całą zimę.

Niektórych roślin, w przeciwieństwie do warzyw nie zabierzemy na zimę do domu. Te, które muszą zostać na zewnątrz, a nie najlepiej znoszą mrozy, należy odpowiednio zabezpieczyć. W większości polskich ogrodów nie znajdziemy roślin wieloletnich, które nie poradzą sobie z łagodną zimą. Wystarczy jednak kilka dni większych mrozów, a część ogrodu może na wiosnę wymagać gruntownej zmiany aranżacji.

Gatunki, które warto okryć na zimę agrowłókniną to:

• różaneczniki;
• wrzosy;
• żywotniki;
• tuje;
• magnolie;
• hortensje;
• drzewa i krzewy owocowe;
• młode rośliny wieloletnie.

Nie wszystkie odmiany tuj czy żywotników będą potrzebowały ochrony. Niektóre potrafią bez problemu przetrwać nawet miesiąc siarczystych mrozów. Trudno jednak byłoby wymienić wszystkie bardziej wrażliwe, dlatego wychodząc z założenia, że lepiej niepotrzebnie ubrać roślinę niż ją uśmiercić na liście znalazły się bardziej ogólne nazwy.

Jeżeli w tym roku pojawił się w nim bardziej egzotyczny gatunek, koniecznie sprawdź, czy jest odporny na mrozy i do jakich temperatur.

Każdy, kto uważa, że tuż przed zimą niczego nie da się zasadzić, jest w sporym błędzie. W rzeczywistości wrzesień, ale też październik to miesiące idealne np. dla większości kwiatów cebulkowych. Oprócz ozdobnego czosnku, ale też piwonii czy pustynników jesienią sadzi się też wiele drzew owocowych (oprócz moreli i brzoskwini).

Czytaj także: Kiedy sadzić borówkę amerykańską jesienią? To ostatnia szansa

Oprócz kilku wymienionych przykładów lista ciągnie się jeszcze na wiele pozycji, nie wymieniliśmy większości wieloletnich kwiatów, a także całkiem sporej grupy krzewów (np. berberysów). Więcej o roślinach, które sadzi się na jesień, przeczytasz w tym artykule.

W tym miejscu trzeba podzielić rabaty na te obsiane roślinami jednorocznymi i wieloletnimi. Te pierwsze w całości oczyszczamy ze wszystkich pozostałych części roślin, a następnie nawozimy kompostem. Całość należy przekopać i pozostawić w tzw. ostrej skibie - pojedyncza bruzda powinna być prawie tak samo głęboka, jak szeroka.

Rabaty z roślinami wieloletnimi wymagają usunięcia opadniętych części roślin, głównie liści, a także dokładnego wyrwania wszelkich chwastów. Przed pierwszymi przymrozkami warto też obficie podlać rośliny, a te delikatniejsze zabezpieczyć. Przed szybkim i nadmiernym wychładzaniem gruntu wrażliwe nasadzenia ochroni grubsza warstwa ściółki.

Co do zasady rośliny, które tego wymagają przycina poza okresem wegetacyjnym - jesienią lub wczesną wiosną. To jeden z najważniejszych zabiegów, jakie wykonuje się w ogrodzie w październiku i listopadzie. Przycinania wymagają nie tylko drzewa i krzewy owocowe. 

Na palcach dwóch rąk można policzyć gatunki, które rosną na tyle wolno, że nie wymagają choćby drobnej korekty linii czy cięcia sanitarnego, które zapewni im zdrowy i bujny wzrost w kolejnym sezonie. Jeżeli nie mamy zbyt dużego doświadczenia, cięcie warto odłożyć jednak na wiosnę. Ewentualne błędy w postaci dużych ran i nierównych cięć mogą nie zagoić się przed nadejściem silniejszych mrozów. Wszystkie cięcia trzeba dokładnie zabezpieczyć maścią ogrodniczą. 

Oprócz grządek i rabatek istotną część ogrodu stanowią także trawniki. Przede wszystkim, dopóki trawa rośnie, to powinna być regularnie koszona. Jeżeli ostatnie dni października okażą się ciepłe tak jak początek, to być może kosiarki przydadzą się tu i ówdzie jeszcze po Wszystkich Świętych. 

Jeśli nie kosiarki, to na pewno przydadzą się grabie. Usuwanie opadających na trawnik liści to podstawowy, a przy mniejszej ilości czasu jedyny zabieg, o którym powinniśmy pamiętać. Warstwa rozkładających się liści może doprowadzić do rozwoju pleśni śniegowej. Jeżeli dopiero planujesz zasianie trawnika - jesień to dobry moment.

Posiadacze oczka wodnego kończą jesienne prace w ogrodzie najpóźniej, bo zwykle pod koniec listopada. Dopiero wtedy do oczka przestają wpadać kolejne liście i można gruntownie oczyścić cały zbiornik przed zimą. Przy okazji generalnego sprzątania przychodzi czas na wyciągnięcie pomp i filtrów, które mógłby uszkodzić mróz. Przed ukryciem sprzętu w piwnicy czy komórce także on wymaga gruntownego czyszczenia.

Czytaj także:

Jaka aplikacja GPS jest najlepsza do lasu, żeby się nie zgubić?

Gdzie wyrzucić drewno i stare deski? Jasne zasady segregacji

Zimowanie komarzycy nie zawsze się uda. Kolor liści to połowa sukcesu

Zobacz też: