Jak zwalczyć szkodniki w ogrodzie i pozbyć się ich raz na zawsze?

Wiosna to najbardziej pracowita pora roku: sadzenie roślin, wysiewanie nasion, przycinanie pędów. To długo wyczekiwany czas, w którym do życia budzą się nie tylko drzewa i krzewy, ale niestety szkodniki. Wraz z nadejściem ciepła stają się aktywne: wygryzają dziury w liściach, zniekształcają pędy i niszczą korzenie roślin. Do najczęściej spotykanych szkodników w ogrodzie należą:        

• mszyce       
• ślimaki        
• mrówki        
• turkuć podjadek      
• gąsienice        
• pędraki        
• nornice       
• krety        
• karczowniki 

Praktycznie każda roślina może zachorować lub zostać zaatakowana przez szkodniki. Ich obecność w ogrodzie jest oznaką równowagi ekosystemu, która jest niezbędna w środowisku. 

Natomiast problem pojawia się w sytuacji, gdy jest ich zbyt dużo. 

Jakie choroby roślin mogą wywołać szkodniki i jak skutecznie pozbyć się ich z ogrodu? 

Mszyce to stosunkowo małe, niepozorne owady, które należą do najczęstszych szkodników roślin ogrodowych. W zależności od gatunku mogą mieć kolor zielony, żółty czy nawet czarny. 

Mszyce pojawiają się w bardzo licznych koloniach i żerują zwykle na pędach wierzchołkowych, a także na młodych liściach, kwiatostanach i pąkach kwiatowych. Mszyce charakteryzują się gryząco-ssącym aparatem gębowym, dzięki któremu wysysają soki z roślin. Ich żerowanie prowadzi do skręcania i usychania liści oraz pędów, a w ostateczności do zahamowania wzrostu roślin. Ponadto mszyce mogą też przenosić równe choroby wirusowe.        

Jak wyeliminować mszyce z ogrodu? 

W przypadku wykrycia ich obecności należy bezzwłocznie działać. Najprostszą metodą na pozbycie się tych szkodników z ogrodu jest stosowanie środków chemicznych. Opryski najlepiej przeprowadzać wieczorem (gdy słońce już zajdzie) lub ewentualnie wczesnym rankiem. 

Wtedy mamy pewność, że zabieg nie zaszkodzi pszczołom i owadom zapylającym. Warto jednak pamiętać, że oprysków nie należy wykonywać w dni wietrzne i deszczowe, ponieważ środek zostanie szybko zmyty z rośliny.    

Ślimaki w ogrodzie stanowią poważne zagrożenie dla roślin. Szczególne te odmiany, które nie mają domków na grzbiecie. Wyróżniamy dwa typy ślimaków:        

• ślimaki z muszlą - mogą lokalnie powodować uszkodzenia roślin, natomiast nie stanowią większego zagrożenia w ogrodzie;       
• ślimaki nagie - są odpowiedzialne za większość szkód powodowanych w ogrodzie. 

Te szkodniki mają tysiące zębów umieszczonych na języku i zjadają wszystko. Wyjadają dziury w korzeniach i liściach oraz podgryzają pędy młodych roślin. Ślimaki uszkadzają zarówno rośliny rolniczy, ozdobne, jak i warzywne. Zerują głównie w nocy, a w dzień kryją się przed słońcem. Do rozwoju szkodniki te potrzebują dużej wilgoci i niskiej temperatury. Co ciekawe, wśród ogrodników istnieje powiedzenie, że "ślimaki pojawiają się jak grzyby po deszczu". 

Charakterystyczne objawy żerowania tych szkodników to m.in. nieregularnie wygryzione otwory w blaszce liściowej, dziury w owocach i korzeniach roślin oraz błyszczące ślady zaschniętego śluzu na glebie i w miejscach żerowania. Aby pozbyć się ślimaków, można je zbierać i wypuszczać z dala do ogrodu. Dobrą metodą jest również zwabienie tych szkodników do wykopanej dziury, umieszczając kawałki jabłka czy liście sałaty. Dostępne są także preparaty odstraszające ślimaki.     

Mrówki w ogrodzie to bardzo pracowite, silne i wytrwałe owady, które spulchniają ziemię, sprzątają ogród z martwej materii, a nawet niszczą wiele owadów pasożytujących na ozdobnych roślinach. 

Kiedy mrówek jest zbyt dużo, przynoszą jednak więcej szkody, niż pożytku. Szkodniki te tworzą powietrzne komory wokół korzeni, co może prowadzić do usychania roślin. 

Mrówki bardzo często zakładają gniazda, przesuszają ziemie, uszkadzają korzenie i tym samym niszczą rośliny. W poszukiwaniu nektaru mrówki niszczą pąki i kwiaty, a w czasie suszy ogryzają młode pędy wierzchołkowe roślin.      

Jak się pozbyć mrówek z ogrodu? Najprostszym i najszybszym sposobem są chemiczne trutki na mrówki. Ekologiczny środek to: cynamon, pieprz, mąka kukurydziana, świeże liście pomidorów czy posiekana pietruszka. 

Mrówki nie lubią ich zapachu, stąd też można je posypać w miejscu występowania szkodników. 

Turkuć podjadek jest jednym z największych owadów w Polsce i zarazem jednym z największych szkodników. Przypomina nieco zmutowanego świerszcza, ale ma masywne, wydłużone, ciemnobrązowe lub brunatno-rudawe ciało i długie, ostro zakończone skrzydła. Szkodnik ten lubi podgryzać korzenie roślin, szczególnie upodobał sobie warzywa, takie jak rzodkiew i marchew. Samica turkucia podjadka składa jednorazowo aż 300 jaj, którymi się opiekuje. Aby zapewnić im ciepło, podgryza korzenie roślin znajdujących się nad gniazdem. 

Większość życia turkuć spędza pod ziemią jak kret, stąd szwedzka nazwa owada "mullvadssyrsa", czyli "kreci świerszcz". Na powierzchnię wychodzi głównie nocą. Wtedy ogryza liście i części naziemne roślin. W odstraszaniu turkucia podjadka pomocne mogą być rośliny, których owad unika. 

Są to szachownica kostkowata, szałwia, macierzanka, korona cesarska lub czarna olsza. Ponadto można zastosować bardziej radykalne metody, jak pułapki czy preparaty, zarówno chemiczne, jak i wykonane na bazie środków.         

Chociaż gąsienice są małe, to jedne z największych szkodników ogrodowych. Charakteryzują się miękkim ciałem o robakowatym kształcie. Istnieją kilka typów gąsienic, wśród których można wyróżnić błyszczkę jarzynówkę (zjada głównie kapustę i groch), gąsienicę sówkowatą (atakuje głównie rośliny ozdobne), a także larwy błonkówek (atakują przeważnie krzewy owocowe), znamionówkę tarnówkę (żeruje na różach i głogu) oraz kuprówkę rudnicę (nie tylko zjada rośliny, lecz także wydziela niebezpieczne toksyny). 

Gąsienice  obgryzają liście, uszkadzają pąki kwiatowe, a potem zawiązki owoców. W przypadku, gdy na roślinach zauważymy żółkniecie i obumieranie liści i pędów, należy natychmiast przystąpić do zwalczania szkodników. W pierwszym stadium żerowania można je spłukać strumieniem wody. Ponadto można zastosować pułapki lepowe lub opryski.    

Pędraki, czyli larwy chrząszcza majowego żerują w ziemi, uszkadzając korzenie roślin. Szkodniki te są białe i dosyć duże (osiągają nawet 6 cm), a swoim kształtem przypominają wygięta podkowę. Mają czarne zakończenie odwłoka i brązową głowę, która jest wyposażona w dość silny i gryzący aparat gębowy. Zazwyczaj żywią się korzeniami roślin i wygryzają dziury w bulwach. 

Żerowanie pędraków prowadzi do słabego rozwoju roślin, a nawet do całkowitego ich zamierania.  Do walki z tymi szkodnikami można stosować zarówno metody chemiczne, jak i naturalne. 

Pędraki nie lubią niektórych roślin, takich jak: gorczyca, cebula oraz gryka, która zawiera w swoim składzie taniny trujące dla szkodników.   

Nornice to niewielkie ssaki, które ze względu na swój wygląd często mylone są również z myszami. Z racji tego, że prowadzą nocny tryb życia, w dzień trudno je zauważyć. Nornice pod powierzchnią ziemi budują skomplikowany system korytarzy i kuliste gniazda. Ponadto przekopują trawniki i rabaty, niszcząc ich wygląd. Gryzonie te odżywiają się korą drzew, korzeniami, owocami oraz pędami. 

Istnieje kilka sposobów w walce z nornicami. Można wykorzystać odstraszacz dźwiękowy, który irytuje te szkodniki.

 Skutecznym sposobem jest również sadzenie roślin, których nornice nie lubią. Wśród nich wymienić można miętę, czosnek, czarną porzeczkę, nostrzyk, rącznik pospolity oraz wilczomlecz. Ponadto można zastosować trutki, choć jest to sposób dosyć drastyczny. 

Kret to niewielki ssak, który może wywołać poważne szkody w ogrodzie. Drąży pod ziemią tunele, uszkadza korzenie roślin (kopiąc tunele), a także potrafi w dużym stopniu zdewastować teren zielony. 

Warto jednak zaznaczyć, że kret, choć narusza estetykę ogrodu, pomaga pozbyć się pędraków, które są szkodnikiem o wiele groźniejszym.           

Krety znajdują się pod ścisłą ochroną, dlatego nie można zastawiać na nie pułapek i trutek. Można posadzić rośliny o nieprzyjemnej dla niego woni takie jak: czosnek, bazylię, lawendę, miętę czy łobodę. 

Kolejnym sposobem jest wykorzystanie odstraszaczy, w postaci małych urządzeń emitujących ultradźwięki, które są dla kreta nieprzyjemne.   

Karczownik to szkodnik, który często jest nazywany szczurem wodnym. Ma od 13 do 25 cm i bardzo długi ogon. Obecność karczownika w ogrodzie trudno rozpoznać, ponieważ wywołane przez niego szkody są podobne do tych, które robią nornice i krety. Szkodnik drąży podziemne korytarze, a nadmiar ziemi wypycha w górę. Chociaż żywi się drobnymi owadami i pędrakami, smakują mu także korzonki niektórych roślin. Kiedy szkodnik ten wychodzi na zewnątrz, podgryza młode sadzonki drzew owocowych i ozdobnych, błyskawicznie je niszcząc i uśmiercając.  

Jak pozbyć się karczownika z ogrodu? W tym celu można zastosować odstraszacze zapachowe lub dźwiękowe, które trzeba włożyć do tunelu przez wykopany przez szkodnika kopiec. Dobrym pomysłem jest również zainstalowanie pułapek. 

Czytaj również:

Jak pozbyć się dzięciołów z naszych budynków?

Żyją pod ziemią. Na górze trwa wojna. Unikalne zwierzęta z Ukrainy