Tajna broń wombata. Jest twarda jak stal. Nie warto go atakować
Oprac.: Natalia Charkiewicz
Wombaty, które są symbolem Australii, podbijają serca internautów swoim wyglądem. Przypominają pulchne misie z okrągłymi uszkami. Potrafią jednak zaskoczyć. Ich tajemnice skrywają się w... tylnej części ciała tych torbaczy.
Wombaty mają bowiem pośladki jak ze stali i wykorzystują je jako skuteczną broń przeciw napastnikom, którzy zechcą je przyskrzynić np. w norze. Do tego jako jedyne zwierzęta robią sześcienne kupy. Przez lata nikt nie interesował się dlaczego. Do niedawna, bo Patricia Yang, badaczka z Georgia Institute of Technology, specjalizująca się w badaniu płynów ustrojowych, zaczęła bliżej przyglądać się temu tematowi.
Zobacz również:
Wczesne teorie na temat kup wombatów
Mimo że niewiele wiadomo na temat odchodów tych zwierząt, to pojawiło się kilka ciekawych hipotez. Jedną z popularniejszych jest ta, że wombaty wydalają z siebie kostki, aby móc je układać w stosy i oznaczać swoje terytorium, bez ryzyka, że się stoczą ze wzgórza.
Inną teorią jest ta, że kształt sześcienny jest związany z suchymi środowiskami, w których żyje większość wombatów. „Muszą naprawdę wycisnąć każdą kroplę wilgoci (z pożywienia)” — powiedział "National Geographic" Mike Swinbourne, ekspert od wombatów z University of Adelaide w Australii. Czasami w ogrodach zoologicznych, gdzie zwierzęta mają łatwiejszy dostęp do wody ich odchody są mniej sześcienne. Życie w suchym środowisku pomaga tworzyć bardziej sztywne kształty z ostrzejszymi kątami.
Tajemnica tkwi w brzuszku wombata
Yang i jej współpracownicy potrzebowali miesięcy, aby zdobyć materiał do swoich badań. „Na początku myślałam, że może zwierzęta mają kwadratowy odbyt, albo że kostka tworzy się już w żołądku” – powiedziała. Ale żadna z tych hipotez nie okazała się prawdziwa.
Istotniejsze jest to, jak rozciągają się jelita wombatów w miarę trawienia, gdy pokarm przemieszcza się przez nie, a ciśnienie pomaga kształtować kał. Dlatego Yang i zespół zmierzyli jelita wombata i porównali ich elastyczność z jelitami świni.
Jelita świni miały stosunkowo jednolitą elastyczność, co wyjaśniałoby bardziej okrągłe odchody zwierzęcia. Jednak jelita wombata miały znacznie bardziej nieregularny kształt. Ponadto Yang zaobserwowała dwa wyraźne rowki, dzięki którym jelito jest bardziej rozciągliwe, co według niej pomaga kształtować odchody wombata w sześciany.
„To naprawdę pierwszy raz, gdy ktoś wymyślił dobre biologiczne, fizjologiczne wyjaśnienie” – skomentował Swinbourne. Badania zostały opublikowane w czasopiśmie Soft Matter.
Pośladki niczym ze stali
Wombaty w ciekawy sposób wykorzystują swoje pulchne pupy. Choć gatunek ma duże zęby i pazury, do obrony służy mu również odbyt - twardy zad zbudowany z gęstej tkanki łącznej oraz mocnej chrząstki.
Gdy wombaty czują się zagrożone, zazwyczaj uciekają do swoich nor i używają zadków, aby zablokować wejście i osłonić głowę przed atakami. Gdy drapieżnik popełni błąd i pójdzie za wombatem, to ten może zabić go, używając tylnej części swego ciała, na której z łatwością może rozbić się głowa atakującego.
