Skarb za milion euro podpierał drzwi. Właścicielka nie miała pojęcia

Znalezisko, jakiego pewna Rumunka dokonała kilkadziesiąt lat temu, było na pierwszy rzut oka na tyle niepozorne, że nie zainteresowali się nim nawet włamywacze. Okazało się jednak, że ważący 3,5 kilograma kamień, który przez lata był wykorzystywany jako podpórka do drzwi, to ogromny bursztyn. Eksperci szacują jego wartość na około miliona euro. Właścicielka nigdy nie zdawała sobie sprawy z jego prawdziwej wartości.

Starsza kobieta, która znalazła bursztyn w korycie strumienia, zmarła w dwa lata po upadku komunistycznego reżimu w Rumunii, w 1991 roku. Dopiero jej krewny, który odziedziczył dom, zorientował się, że tajemniczy kamień może mieć znaczną wartość. Po dokładniejszych badaniach okazało się, że ma do czynienia z półszlachetnym kamieniem, jakim jest bursztyn. Odkrycie to szybko przyciągnęło uwagę władz, a wyjątkowy okaz został przekazany do Muzeum Historycznego w Krakowie, gdzie eksperci potwierdzili jego autentyczność.

"Jest to jedno z największych znanych na świecie znalezisk bursztynu, którego wiek szacuje się na od 38,5 do 70 milionów lat" wyjaśnia dziennikowi “El Pais” Daniel Costache, dyrektor Muzeum Regionalnego w Buzau, gdzie obecnie przechowywany jest ten niezwykły eksponat. "Jego odkrycie ma ogromne znaczenie zarówno na poziomie naukowym, jak i muzealnym".

Bursztyn to skamieniała żywica drzewa pochodząca sprzed milionów lat. Z czasem ulega on procesowi fosylizacji, tworząc twardy, ciepły w dotyku materiał, który od wieków jest ceniony jako kamień szlachetny. Rumunia, a szczególnie region Buzau, słynie z bogatych złóż bursztynu. Bursztyn z tego regionu, zwany "rumanitem", jest wyjątkowy ze względu na swoją różnorodność kolorystyczną, obejmującą ponad 160 odcieni, głównie w ciemnych barwach, od czerwieni po czerń.

Niektóre z odkrytych w tym regionie kawałków bursztynu zawierają liczne inkluzje, czyli zamknięte wewnątrz bursztynu skamieniałe organizmy, takie jak pająki, chrząszcze, muchy, skorupiaki, a nawet pióra ptaków i sierść zwierząt. Jest to zatem nie tylko cenny kamień ozdobny, ale również materiał o ogromnej wartości naukowej.

Region Buzau miejsce znane z wydobycia bursztynu już od lat 20. XX wieku, kiedy to rozpoczęto intensywną eksploatację złóż w okolicach rzeki Buzau. Najbardziej znane złoża znajdują się w pobliżu miejscowości Colti, która do dziś pozostaje jednym z kluczowych obszarów poszukiwań tego półszlachetnego kamienia. Choć kopalnie bursztynu w tej okolicy przestały działać z powodów ekonomicznych, to jednak rejon ten nadal przyciąga badaczy oraz kolekcjonerów z całego świata.

Rodzina starszej kobiety wspomina, że przed laty dom padł ofiarą włamywaczy, którzy ukradli jedynie kilka złotych ozdób o niewielkiej wartości, zupełnie ignorując leżący na podłodze bursztynowy kamień. "W swoim gorączkowym poszukiwaniu kosztowności zupełnie przeoczyli prawdziwy skarb, który mieli przed oczami" - relacjonowali krewni.

Po tym, jak krewny właścicielki domu sprzedał bursztyn rumuńskiemu państwu, ten został natychmiast sklasyfikowany jako skarb narodowy. Od 2022 roku kawałek bursztynu jest przechowywany w Muzeum Prowincjonalnym w Buzau.

Odkrycie to przypomina historię mężczyzny z amerykańskiego stanu Michigan, który używał dużego kawałka skały jako ogranicznika do drzwi. Po kilkudziesięciu latach odkrył, że drzwi przytrzymywał za pomocą meteorytu wartego 100 000 dolarów.

Wartość bursztynu jest uzależniona od kilku kluczowych czynników. Przede wszystkim istotny jest jego rozmiar – im większy kawałek, tym wyższa cena. Ważnym czynnikiem jest również barwa bursztynu – najrzadsze i najbardziej cenione są ciemniejsze odcienie, w szczególności te o głębokiej czerwieni lub niemal czarne. Kolejnym elementem wpływającym na wartość bursztynu są inkluzje, czyli skamieniałości zamknięte wewnątrz kamienia.

Zastosowanie bursztynu wykracza poza jego rolę jako kamienia ozdobnego. Od wieków jest używany w jubilerstwie do produkcji biżuterii, a także w sztuce, gdzie tworzy się z niego rzeźby i inne przedmioty dekoracyjne. W przeszłości bursztyn miał również znaczenie w medycynie ludowej – przypisywano mu właściwości lecznicze, takie jak wspomaganie zdrowia skóry czy łagodzenie bólu. Współcześnie, poza estetycznym zastosowaniem, bursztyn jest także przedmiotem badań naukowych, szczególnie ze względu na zawarte w nim inkluzje, które pozwalają na analizę prehistorycznych ekosystemów.