Szerszeń azjatycki
Czwartek, 2 listopada 2023 (11:58)
Aktualizacja Wtorek, 23 stycznia 2024 (15:54)
Szerszeń azjatycki (Vespa mandarinia), znany również jako szerszeń olbrzymi, jest jednym z największych przedstawicieli rodziny osowatych. Jego obecność w ekosystemach Azji Wschodniej odgrywa kluczową rolę w równowadze przyrodniczej. W ostatnich latach rosnąca ekspansja geograficzna tego gatunku, szczególnie jego pojawienie się w nowych regionach świata, stała się przedmiotem intensywnych badań i dyskusji na temat wpływu szerszenia azjatyckiego na lokalne ekosystemy.

Szerszeń azjatycki - najważniejsze informacje
-
Rodzaj:
vespa
-
Rodzina:
osowate
-
Rząd:
błonkoskrzydłe
-
Gromada:
owady
-
Typ:
stawonogi
-
Królestwo:
zwierzęta
Skąd pochodzi szerszeń azjatycki i czy jest w Polsce?
Pierwotnie środowiskiem naturalnym szerszeni azjatyckich były ciepłe strefy klimatyczne – Azja Południowa i Południowo-Wschodnia. Owady te zasiedlały tereny Chin, Japonii i Indii. W XXI wieku zaczęła się ich ekspansja w głąb kontynentu. Dziś nierzadko spotyka się je w Mongolii i w Rosji.
Kolonie szerszenia azjatyckiego obserwuje się w coraz większej liczbie państw europejskich.
Owad ten zadomowił się już we Francji, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Portugalii, Włoszech, Belgii, Niemczech i Holandii. Zasięg jego występowania zwiększa się o około 100 km rocznie. Nie zaobserwowano go w Polsce.
Czy szerszeń azjatycki jest groźny?
Podstawą diety szerszeni azjatyckich są cukry. Zjadają one zgniłe owoce, nektar czy soki z drzew. Żywią się również innymi owadami i pszczołami. Przeżuwają je na pastę i karmią nią larwy.
Rozmnażają się bardzo szybko. Na wiosnę szerszenie te budują gniazdo o średnicy do 1 m, a następnie zapłodniona królowa składa jedno jajo w każdej jego komórce. Larwy dojrzewają w ciągu zaledwie 14 dni. Pod koniec lata kolonia liczy 700 owadów, z których większość to robotnice. Samce giną szybko po kryciu. Natomiast samice i królowa wymierają dopiero jesienią, pozostawiając po sobie młode, zapłodnione matki. Pozwala to kolonii przetrwać zimę.
Szerszenie azjatyckie wspólnie opiekują się larwami i razem budują gniazda. Pustoszą też ule, a za pomocą silnych żuchwaczek zabijają pszczoły.
Bywa, że gryzą ludzi. Dla zdrowych osób ugryzienie tego owada nie jest groźne. Natomiast w przypadku alergików może ono prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego i śmierci.
Jak wygląda szerszeń azjatycki?
Szerszenie azjatyckie to duże owady. Robotnice mają 2 cm, trutnie prawie 2,5 cm, a królowe aż do 4,5 cm długości. Ich tułów jest koloru czarnego i pokrywają go pomarańczowe paski. Pierwszy z nich jest jednak zwykle żółty. Taką samą barwę mają końcówki ich odnóży, dlatego owad ten nazywany jest też niekiedy szerszeniem żółtonogim.
Szerszenie azjatyckie wyróżnia:
- ciało pokryte włoskami;
- duże skrzydła o rozpiętości do nawet 7 cm;
- żółto-pomarańczowa głowa, która jest duża w stosunku do reszty ciała;
- żuwaczki, które są wyposażone w wyrostek przeznaczony do kopania w ziemi;
- duże oczy zbudowane z omatidiów, czyli małych pojedynczych oczek.
Szerszeń azjatycki zabija pszczoły
- W Japonii od ugryzienia szerszenia azjatyckiego ginie każdego roku nawet 400 osób. Większość z nich to alergicy uczuleni na jad tego owada.
- Uważa się, że szerszenie azjatyckie są nosicielami pasożytów przyczyniających się do śmierci pszczół.
- Szerszenie z jednej kolonii mogą zabić do 20 tys. pszczół rocznie.
- Owady te zakładają gniazda w koronach drzew, ale coraz częściej zaczynają osiedlać się w budynkach. Budują swoje lokum zwykle pod dachem lub stropem.
- Szerszeń europejski (Vespa carbo) jest tylko niewiele mniejszy od szerszenia azjatyckiego, dlatego łatwo pomylić te dwa owady.
- Szerszenie azjatyckie są zagrożeniem dla europejskich ekosystemów. Zabijają pszczoły, które są potrzebne do zapylania roślin i które stanowią pokarm dla niektórych gatunków ptaków.
Szerszeń azjatycki - Wiadomości
-
Inwazyjne szerszenie z Azji pożerają zwierzęta w Europie. Liczby szokują
Czwartek, 6 marca (18:35)Naukowcy we wnętrznościach inwazyjnych szerszeni azjatyckich Vespa velutina żerujących w Europie naliczyli aż 1,4 tys. różnych gatunków zwierząt. To dowodzi, że te pochodzące z Chin owady... -
Wybili już wszystkie inwazyjne owady. Zjadały im pszczoły. "Jesteśmy dumni"
Niedziela, 22 grudnia 2024 (16:08)Wielki szerszeń północny, który w ostatnich latach rozprzestrzenił się w Europie i Ameryce Północnej, jest na tych kontynentach uważany za gatunek niebezpieczny i jeden z najbardziej... -
Olbrzymie szerszenie z Azji dotarły do Europy. Są wielkie jak ludzki kciuk
Czwartek, 21 listopada 2024 (17:05)Pojawienie się południowego szerszenia olbrzymiego (Vespa soror) w Hiszpanii wzbudziło obawy naukowców o wpływ tego gatunku na lokalne ekosystemy i gospodarkę. Co wiemy o tym nowym... -
Gniazdo azjatyckich szerszeni znalezione na Słowacji. To już blisko Polski
Czwartek, 10 października 2024 (08:33)To pierwsze gniazdo azjatyckiego gatunku szerszenia Vespa vetulina znalezione na Słowacji - informuje Plant Science and Biodiversity Centre w Bratysławie. I pierwsze tak blisko polskiej... -
Szerszenie z Azji rozpoczęły inwazję. Nawet europosłowie alarmują
Piątek, 30 sierpnia 2024 (10:06)Szerszeń azjatycki z gatunku Vespa velutina już jest problemem w Europie, a będzie kłopotem jeszcze większym. Jego obecność w ekosystemie nie przejdzie niezauważona nie tylko z uwagi na... -
Szerszenie z Azji przełamały barierę w Europie. Nic więc ich nie zatrzyma
Sobota, 1 czerwca 2024 (13:33)Dające mocno do myślenia wieści nadeszły z Wielkiej Brytanii, która jest europejskim przyczółkiem inwazji szerszenia Vespa velutina na Europę. Zakładano, że w naszych europejskich... -
AI walczy z szerszeniami. System ma ostrzegać przed inwazyjnymi owadami
Niedziela, 7 kwietnia 2024 (18:10)Brytyjscy badacze zaprezentowali system wczesnego ostrzegania umożliwiający śledzenie inwazyjnych szerszeni azjatyckich. Stacja monitorująca wykrywa groźne dla środowiska gatunki za... -
Inwazja morderczych szerszeni. Jedna królowa podbiła całą Europę
Wtorek, 27 grudnia 2022 (11:43)W Europie coraz częściej widywane są szerszenie azjatyckie, które są gatunkiem inwazyjnym dla naszego kontynentu. Ich obecność potwierdzono m.in. w Wielkiej Brytanii. Naukowcy do tej pory...