Gdzie wyrzucić stare i przeterminowane leki? Kosz na zmieszane to błąd!
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Większość leków w każdej formie, zarówno płynne, jak i w proszku czy tabletkach, prędzej czy później się przeterminują, jeśli nie zostaną zużyte. Wtedy większość osób stanie przed dylematem: gdzie je wyrzucić? Leki to odpad niebezpieczny, dlatego nie może być wyrzucony do pojemnika na odpady zmieszane.
Spis treści:
Czy stare i przeterminowane leki można wyrzucić do kosza na śmieci?
Warto zacząć od tego, że leki mają swój termin ważności. Zwykle dość krótki i często zależny np. od chwili otwarcia zbiorczego opakowania. Powietrze źle wpływa na niektóre składniki, przez co część leków nadaje się do wyrzucenia już po miesiącu od chwili otwarcia. Inne, szczególnie tabletki znajdujące się w osobnych przestrzeniach w zbiorczym blistrze, można przechowywać znacznie dłużej.
Leki tuż po utracie przydatności do użycia warto jak najszybciej zutylizować. Jak to zrobić? Z całą pewnością nie wolno wrzucać ich do kosza na śmieci! To zagrożenie dla zdrowia i życia wielu osób, łącznie z tymi obsługującymi cały proces segregacji. Nie wolno również spuszczać ich w toalecie ani w umywalce. Co w takim razie trzeba zrobić? Nie obejdzie się bez kilku wyrzeczeń.
Co zrobić z niepotrzebnymi lekami i gdzie je oddać?
Niepotrzebne, stare i przeterminowane leki to odpady uznawane za niebezpieczne. Z tego powodu powinny zostać zutylizowane w sposób zgodny ze stopniem zagrożenia, które stwarzają. Jak to zrobić?
Leki możesz oddać do:
- Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) - takie miejsca są zlokalizowane w całej Polsce i z chęcią przyjmą przeterminowane i stare lub niepotrzebne już leki;
- Aptek - niektóre z nich doskonale znają problem związany z nieprawidłowo wyrzucanymi lekami, dlatego w większości z nich znajduje się specjalny kosz na tego typu odpady. To darmowe, najmniej angażujące rozwiązanie;
- Przychodni - pojemniki na odpady niebezpieczne, w tym właśnie na leki, znajdują się także w wielu przychodniach.
Warto wiedzieć, że ani przychodnie, ani apteki nie mają obowiązku udostępnienia klientom pojemników na zużyte leki. Należy o tym pamiętać, wybierając się do tego typu miejsc bez wcześniejszego kontaktu.
Ponadto do zbiorczych pojemników należy wrzucać wyłącznie same leki wraz z opakowaniem bezpośrednim, z którym są połączone "ostatecznie". To np. blistry i szklane butelki. Całą resztę - w tym opakowanie zewnętrzne wraz z ulotką - można wyrzucić do odpowiedniego kosza na zwykłe odpady.
Co zrobić z opakowaniami po lekach?
Opakowania po lekach różnią się pomiędzy sobą nie tylko designem czy wielkością, lecz także materiałem zastosowanym do ich produkcji.
- Zewnętrzne pudełka zazwyczaj są wykonane z kartonu, czyli grubego i sztywnego rodzaju papieru, który można bez problemu wrzucić do kosza na ten właśnie materiał. Oczywiście zasada ta nie obowiązuje zawsze. Opakowania podbite od środka np. warstwą aluminium są niemożliwe do recyklingu bez wcześniejszej obróbki, dlatego należy je wrzucić do kosza na odpady sztuczne i metale.
- Ulotki również zwykle są drukowane na standardowym papierze, dlatego można je wrzucić do pojemnika przeznaczonego właśnie na ten odpad.
- Blistry to nieco bardziej skomplikowana sprawa. Są wykonane z połączenia kilku zupełnie różnych tworzyw, przez co odzyskanie z nich surowców jest bardzo wymagające, jeśli nie zupełnie niemożliwe. Z tego też powodu należy bezwzględnie wrzucać je do pojemnika na odpady zmieszane.
- Butelki szklane, np. po syropach, należy wrzucić do pojemnika na szkło. Analogicznie butelki te z plastiku trzeba zutylizować w pojemniku na tworzywa sztuczne i metale.
W razie jakichkolwiek wątpliwości co do prawidłowej selekcji warto skontaktować się z przedstawicielem danej apteki lub producentem wybranego leku.
Zużyte igły, strzykawki, termometry. Co z nimi zrobić?
Całe strzykawki wraz z igłami to kolejna grupa odpadów szczególnie niebezpiecznych. Wywołują one zagrożenie dla wszystkich ludzi mających z nimi kontakt, w tym dla sortowaczy. Większość niebezpieczeństw jest związanych np. z ukłuciem igłą zabrudzoną płynami ustrojowymi chorej osoby bądź lekarstwami.
Koniecznie należy zatem zadbać o prawidłowe zabezpieczenie. Dobrze jest umieścić zbiorczo wszystkie zużyte strzykawki i igły w jednym, twardym opakowaniu zabezpieczonym przed przypadkowym otwarciem. Warto również dodatkowo zabezpieczyć igły kolejnym workiem, który ochroni obsługę nawet w razie uszkodzenia opakowania zbiorczego, szczególnie w kontekście ekspozycji na płyny ustrojowe. Tak zapakowaną zawartość trzeba oddać do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych.
Podobnie należy postępować z termometrami rtęciowymi, których nie wolno wyrzucać do żadnych ogólnodostępnych pojemników - w tym tych na odpady zmieszane czy sztuczne. Termometr po stłuczeniu oraz cały, lecz np. nadmiernie zużyty lub źle wskazujący wartość temperatury, należy przekazać do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Termometry bez rtęci można za to bez problemu wyrzucić do pojemnika na odpady zmieszane.
Jak widać, wyrzucanie leków to czynność, której powinno się dokonywać w pełni świadomie. W innym przypadku nawet jedna tabletka może stanowić duże zagrożenie dla innego człowieka czy dla środowiska naturalnego.
