Szerszeń
Szerszeń europejski (Vespa crabro) to gatunek dużego owada z rodziny osowatych. Osiąga długość od 2 do 3 centymetrów. Szerszenie europejskie są zazwyczaj ciemnobrązowe lub czarne, z żółtymi pasami na odwłoku oraz charakterystycznym kształtem ciała, który odróżnia je od innych os. Gniazda szerszeni znajdują się zazwyczaj wysoko na drzewach lub w innym osłoniętym miejscu.
Szerszeń - najważniejsze informacje
Szerszeń europejski pierwotnie zasiedlał zachodnie tereny Europy i Azję. Stamtąd rozprzestrzenił się i dziś żyje także w USA i Kanadzie.
Owady te w środowisku naturalnym występują w lasach liściastych, a gniazda zakładają w dziuplach drzew. Przystosowały się również do życia na terenach zurbanizowanych i zagospodarowanych przez człowieka.
Dlatego można je spotkać zarówno na miejskich osiedlach, jak i w gospodarstwach rolnych.
Jak wygląda gniazdo szerszeni?
W gnieździe szerszeni rządzi królowa. Wiosną wychodzi z zimowej kryjówki, zaczyna żywić się sokiem z drzew i je inne owady (np. pszczoły), a następnie szuka miejsca, aby założyć gniazdo.
Składa tam jaja, z których wykluwają się larwy. Królowa karmi je złapanymi muchówkami, pszczołami i ważkami. Po tym jak larwy przeobrażą się w robotnice, nie opuszcza już gniazda.
W klimacie umiarkowanym szerszenie giną z wychłodzenia i głodu jesienią, kiedy temperatura zaczyna spadać. Opuszczone przez nie gniazda przejmują sroki.
Szerszenie są aktywne 22 godziny w ciągu doby. Polują zarówno w dzień, jak i w nocy – łapią i zjadają wtedy owady nocne, np. ćmy. Są agresywne względem ludzi, jeżeli znajdą się oni w pobliżu ich gniazda. Mogą stać się rozdrażnione, kiedy człowiek znajdzie się na torze ich lotu. Bywa, że agresję wywołuje u nich zapach niektórych kosmetyków.
Jak wygląda szerszeń europejski?
Królowa szerszenia europejskiego osiąga do ok. 4 cm, a robotnice do ok. 2,5 cm długości.
Owad ten ma żółto-czarny tułów oraz czerwonawy przedtułów i głowę. Jego żuwaczki są masywne i silne, czułki grube, a oczy duże. Szerszeń europejski ma przezroczyste i błoniaste skrzydła, które podczas spoczynku są ułożone wzdłuż tułowia. U owadów tych występuje dymorfizm płciowy.
Czy szerszenie są pod ochroną?
Te owady są pod ochroną w wielu krajach europejskich. Za zabicie szerszenia grozi kara w wysokości kilkudziesięciu euro. W Polsce gatunek ten nie jest objęty ochroną.
Szerszeń europejski – ciekawostki
- Rój szerszeni zjada w ciągu dnia ok. 500 g białka zwierzęcego.
- Szerszenie powodują szkody w gospodarstwach rolnych, gdyż za pomocą masywnych żuwaczek są w stanie nadgryzać uprawiane owoce.
- Jad tych owadów jest porównywalnie toksyczny w stosunku do jadu pszczół.
- Szerszenie wykorzystują swój jad, aby obezwładniać swoje ofiary.
- Te owady budują swoje gniazda z masy papierowej. Wytwarzają ją z próchniejącego drewna i swojej śliny.
- Bywa, że szerszenie zamieszkują jedno gniazdo wspólnie z ptakami.