Użądlenie, ukąszenie, ugryzienie. Co ci grozi w lesie i w ogrodzie?

Osy są bardzo często spotykane zwłaszcza w miejscach, gdzie podawane jest jedzenie. Chętnie częstują się słodkimi potrawami i napojami. Dlatego uważaj na te owady, gdy spożywasz posiłek np. w ogródkach restauracyjnych. 

Zdarza się, że osy wchodzą np. do słomek lub butelek, przez co można je połknąć razem z piciem. To niebezpieczne sytuacje mogące stanowić zagrożenie życia u osób, które są uczulone na jad tego owada.

U zdrowych ludzi ukąszenie osy nie powoduje dużych problemów. Zazwyczaj w miejscu użądlenia pojawia się opuchlizna, uczucie pieczenia, ból i odczyn zapalny. Jednak jeśli ukąszeń jest dużo, może dojść do omdlenia nawet u osób, które nie są uczulone. 

Pszczoły nie żądlą ludzi, dopóki nie poczują się zagrożone. Zazwyczaj do ukąszenia dochodzi, gdy się na nie stanie bosą stopą podczas spaceru po trawie. Te owady mogą także zaatakować, jeśli za bardzo zbliżysz się do rójki lub zniszczysz ich gniazdo.

Po użądleniu pszczoły zazwyczaj pojawiają się: 

• delikatny ból i pieczenie,
• opuchlizna,
• zaczerwienienie wokół miejsca ukąszenia. 

U osób zdrowych objawy są znacznie łagodniejsze niż po ukąszeniu osy. Natomiast u alergików mogą dodatkowo pojawić się nudności, biegunka, ból brzucha, ucisk w klatce piersiowej, pogorszenie się samopoczucia, zawroty głowy, duszności, sinica, a nawet wstrząs anafilaktyczny. Dlatego warto mieć przy sobie adrenalinę. 

Szerszenie wywołują dość duży popłoch wśród ludzi. Nic dziwnego. Są duże i bardzo głośne. Jednak wbrew pozorom są mniej agresywne niż osy. Natomiast ich użądlenie może być bardziej dotkliwe.

Po ukąszeniu szerszenia pojawiają się:

• rumień i obrzęk w miejscu ugryzienia,
• ból głowy,
• gorączka,
• dreszcze,
• senność.

Jeśli przez przypadek połkniesz owada, np. podczas picia, może Cię użądlić w błonę śluzową gardła. Wtedy, nawet u osób nieuczulonych, może dojść do obrzęku gardła lub nasady języka, które uniemożliwi oddychanie. Natomiast u alergików ukąszenie szerszenia może szybko doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego. 

Kleszcze to małe pajęczaki, które potrzebują żywiciela, aby przeżyć. Żywią się ludzką krwią. Do ugryzienia przez kleszcza najczęściej dochodzi podczas spacerowania po lesie czy po łące. Warto jednak pamiętać, że te pajęczaki można spotkać także:

• w parkach i w ogrodach przydomowych, 
• na gruntach rolnych,
• w sadach,
• w gęstych zaroślach czy w wysokiej trawie, gdzie słońce ich nie wysusza,
• na krótko przystrzyżonych trawnikach. 

A zatem wszędzie możesz paść ofiarą kleszcza. Dlatego trzeba być cały czas uważnym. Po ich ukąszeniu w ciągu 1-6 tygodni może pojawić się pierścieniowaty, okrągły rumień w czerwonym kolorze, który najpierw się powiększa, a potem znika. Dodatkowo mogą wystąpić np. zaburzenia równowagi i senność.

Wiele kleszczy jest nosicielami bakterii, które wywołują boreliozę. Jej skutkami mogą być np. porażenie nerwu twarzowego, problemy z sercem, zapalenie stawów (zazwyczaj kolanowego), a nawet zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Warto jednak pamiętać, że po ugryzieniu tego owada można zachorować także np. na ludzką anaplazmozę granulocytarną, babeszjozę czy odkleszczowe zapalenie mózgu.

W Polsce można spotkać pająki, które są jadowite i mogą ugryźć człowieka. Wśród nich wymienia się m.in.:

• kątniki domowe — ich ukąszenie może boleć. Warto jednak pamiętać, że te pająki nie gryzą, jeśli nie zostaną zaatakowane;
• sieciarza jaskiniowego — uchodzi za najbardziej jadowitego pająka w Polsce. Występuje w mrocznych, wilgotnych miejscach np. w starych kopalniach czy w studzienkach kanalizacyjnych. Skutki ukąszenia tego pająka przypominają użądlenia szerszenia;
• krzyżaka ogrodowego — występuje powszechnie w Polsce zazwyczaj w zakątkach ogrodów, budynków gospodarczych i domków narzędziowych. Jego ugryzienie zazwyczaj nie wywołuje większych dolegliwości. U osób uczulonych mogą pojawić się np. opuchlizna czy odczyn zapalny. 

Warto pamiętać, że jad wspomnianych pająków nie jest niebezpieczny dla dorosłego człowieka. Zazwyczaj po ukąszeniu na skórze pozostaje zaczerwienienie i delikatny obrzęk. U bardziej wrażliwych osób, a także u dzieci czy seniorów mogą wystąpić świąd, ból i opuchlizna.

Komary to prawdziwa zmora latem. Pojawiają się dosłownie wszędzie, choć najwięcej ich jest w miejscach nad wodą i o dużej wilgotności powietrza. Nic dziwnego. Samice komarów składają jaja w środowisku wodnym. Larwy rozwijają się w takich warunkach i co ciekawe — czyszczą zbiorniki z bakterii oraz zanieczyszczeń. Dlatego mimo wielu wad tych owadów, są one bardzo potrzebne w ekosystemie.

Najbardziej uciążliwe dla człowieka są samice komarów. To one żywią się krwią ludzi czy zwierząt. Wbijają się w skórę i wstrzykują pod nią ślinę. Dzięki temu nie dochodzi do krzepnięcia krwi. Jednak obecne w tym płynie substancje mogą wywoływać świąd. Dodatkowo po ukąszeniu komara mogą się pojawić:

• obrzęk,
• zaczerwienienie,
• ból.

U osób uczulonych mogą dodatkowo wystąpić bąble pokrzywkowe, wypryski, zespół Skeetera, nudności, napady astmy, wymioty, obrzęk stawów, a nawet wstrząs anafilaktyczny.

Mrówki żyją głównie w lesie, jednak często można spotkać je w przydomowych ogródkach. Chętnie zakładają gniazda zwłaszcza w miejscach, gdzie jest odsłonięta ziemia. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie mogą ugryźć człowieka. Mogą to zrobić wyłącznie czerwone mrówki z gatunku:

• wścieklic — wbijają żądło i wtedy wstrzykują jad;
• rudnic — gryzą człowieka i opryskują ranę płynem.

Jad mrówek zawiera kwas mrówkowy, który w kontakcie ze skórą może powodować ból i świąd. Może wystąpić także pęcherz, który znika po ok. 3 dniach.

Ugryzienie mrówek nie jest groźne. Jednak bardziej intensywne objawy mogą pojawić się u osób, które są uczulone na jad pszczoły czy osy. 

Zapamiętaj powyższe informacje, a uda Ci się zdiagnozować każdego owada, który cię ukąsił lub ugryzł!