Róża
Aktualizacja
Róża (Rosa) to kwiatowa roślina z rodziny różowatych. Róże są cenione zarówno jako kwiaty cięte, stosowane w bukietach i dekoracjach kwiatowych, jak i rośliny ogrodowe, które można uprawiać w ogrodach i na rabatach. Istnieje wiele odmian róż, które różnią się wysokością, kształtem kwiatów, zapachem i wymaganiami dotyczącymi uprawy, co sprawia, że są one popularnymi roślinami ozdobnymi w ogrodnictwie.
Róża - najważniejsze informacje
Rodzaj:
róża
Rodzina:
różowate
Rząd:
różowce
Gromada:
rośliny naczyniowe
Królestwo:
rośliny
Róże nie mają dużych wymagań glebowych. Najlepiej wzrastają w przepuszczalny podłożu o pH 6,4-7,5 pH.
Róże to krzewy, które osiągają do ok. 3 metrów wysokości (do 30 metrów w przypadku gatunków pnących).
- Łodyga róż jest gruba i kolczasta. Bywa również owłosiona. Kolce na łodydze mają różny kształt i wielkość w zależności od gatunku. Mogą być haczykowate, proste lub zakrzywione. Młode pędy krzewu są zielone lub czerwonawe, a z czasem zmieniają się w grube i zdrewniałe łodygi.
- Kwiaty róż są pełne lub półpełne oraz zebrane w baldachy. Rośliny dzikie mają 5 płatków, natomiast gatunki uprawne są wielopłatkowe. Różane kwiaty są duże i pachnące. Znajdują się w nich liczne słupki z pręcikami. Najpopularniejsze są okazy o płatkach czerwonych, różowych, białych i żółtych płatkach. Uprawia się jednak również róże niebieskie, fioletowe, a nawet czarne.
- Liście tych roślin są najczęściej owalne i ostroząbkowane, a także pierzaste i naprzemienne. Ich powierzchnia może być błyszcząca lub matowa, natomiast spód owłosiony lub gładki.
- Owoce róży to kuliste niełupki. Najpierw są zielone, a dojrzewając, stopniowo zmieniają kolor na pomarańczowy i ciemnoczerwony.
Popularne odmiany róż
- Róże francuskie – to krzewy osiągające do maksymalnie 1,5 m wysokości. Mają one zjawiskowe, pełne i półpełne kwiaty, które intensywnie pachną. Płatki róży francuskiej mogą mieć kolor od różowego do intensywnie purpurowego. Listki rośliny mają sercowate zakończenie i wystające nerwy.
- Róża rdzawa (zwana też szkocką) – ma do 2 m wysokości. Ma pięciopłatkowe, ciemnoróżowe kwiaty. Jest to odmiana dzika, odporna na choroby i wydzielająca charakterystyczny jabłkowy zapach.
- Róża Apricola jest krzewem, który osiąga do 70 cm wysokości. Jest popularna dzięki swoim dużym, morelowym kwiatom.
- Róża Europeana ma do 1 m wysokości. Słynie z ciemnoczerwonych – pełnych i półpełnych – kwiatów.
- Róża Bonica – jej kwiaty mają do aż 6 cm średnicy i piękny różowy kolor. Jest to krzew kwitnący od kwietnia do października i osiągający do 80 cm wysokości.
- Róża Brautzauber – ma ona do 1 m wysokości, a jej kwiaty są duże i białe.
Zagrożenia w uprawie róż
Różom zagrażają przede wszystkim choroby grzybowe, a w tym:
- szara pleśń – jest to choroba spowodowana przez grzyb Botrytis. Objawia się ona pojawianiem się na płatkach rośliny wodnistych plam i szarego nalotu. Róża zaatakowana przez szarą pleśń gnije i obumiera;
- rdza róży – roślina cierpiąca na tę chorobę ma liście pokryte rdzawo-pomarańczowymi plamkami. Z czasem dochodzi do ich deformacji;
- mączniak prawdziwy róży – wywołuje go grzyb Sphaerotheca pannosa var. rosae. Objawia się ona białym nalotem na młodych liściach oraz wokół kolców i na płatkach róży. Z czasem liście wysychają, są zdeformowane i opadają;
- mączniak rzekomy róży – powoduje pojawianie się na liściach brązowych i żółtych plam. Po czasie na ich spodniej części można zauważyć puszysty, biały nalot.
Jak uprawiać i pielęgnować róże?
Troskliwszej pielęgnacji wymagają krzewy ozdobne niż dzikie, które mają małe wymagania glebowe. By dobrze rosły, należy:
- podlewać je tuż przy ziemi, omijając pędy, łodygi, kwiaty i liście. Nie zaleca się używać do tego zraszacza i węża ogrodowego;
- zapewnić im lekko kwaśne podłoże – najlepiej lekkie i przepuszczalne;
- sadzić je w słonecznym i przewiewnym miejscu. Róże pnące można sadzić również w półcieniu;
- nawozić je jeden raz w ciągu roku nawozami organicznymi (kompostem lub obornikiem). Preparaty mineralne należy stosować wtedy, kiedy róże są w gorszej kondycji. W takiej sytuacji nawozi się je raz miesiącu w okresie od marca do lipca;
- przycinać w odległości od 0,5 do 0,8 cm od ostatniego zdrowego pąka. Róże przycina się w połowie kwietnia – gdy pąki są już nabrzmiałe.
Ciekawostki o różach
- Róże zaczęto uprawiać jako rośliny ozdobne już 5 tys. lat temu w Sumerze.
- Istnieje aż 13 tys. odmian róż.
- Róże w popularnym dziś odcieniu intensywnej czerwieni udało się wyhodować dopiero w 1930 r.
- Krzewy różane to jedne z najstarszych roślin rosnących na Ziemi. Odkryto ich skamieniałości mające ok. 35 mln lat.
- Co roku w Kutnie odbywa się wystawa florystyczna „Święto Róży”. Po raz pierwszy zorganizowano ją w 1974 roku, a dziś przyciąga ona hodowców tych kwiatów z całej Europy.
- Róże są jadalne, a w ich kwiatach znajduje się więcej witaminy C niż w cytrynach.
- 70% gatunków róż wywodzi się z Azji.
- Nie wszystkie róże mają kolce. Są odmiany całkowicie lub prawie bezkolcowe. Należą do nich m.in. Margo Koster, Ghislaine de Feligonde i Souvenir du Docteur Jamain.
