Zdobyć himalajski szczyt z kanapy. Niezapomniane filmy górskie
Wyprawa w góry potrafi być pouczającym doświadczeniem. Ale wejście na najwyższe szczyty świata to wyższa szkoła jazdy. Historie filmowe z Himalajów wyciągają i pokazują to, co najlepsze i najpiękniejsze w naturze, ale w tych opowieściach nie brakuje też wątków o ludzkiej słabości.
Zdobywcy
Filmów górskich o zdobywaniu niebezpiecznych szczytów nakręcono wiele. Wśród można wymienić choćby nich popularne “Czekając na Joe" o wyprawie alpinistów w Andy Peruwiańskie, “127 godzin" o uwięzionym w rozpadlinie skalnej mężczyźnie, “K2" z 1991 r. o spontanicznej wyprawie na drugi najwyższy szczyt świata, czy “Siedem lat w Tybecie" z Bradem Pittem w roli głównej.
Akcja tego ostatniego filmu toczy się w Himalajach, a Brad Pitt grający słynnego austriackiego wspinacza Heinricha Harrera, zamieszkuje w Tybecie na tytułowe 7 lat i poznaje samego Dalajlamę.
W Himalajach toczy się też akcja szczególnie znaczącej dla Polaków historii Adama Bieleckiego i Denisa Urubko, którzy zamiast na K2 (Karakorum) wyruszają na Nanga Parbat, aby ratować innych himalaistów. Zainteresowani alpinizmem śledzili na bieżąco wyprawę Polaków, a widzowie znają tę historię z filmu “Ostatnia góra". To dokument pokazujący nie tylko akcję ratunkową, ale i zmagania grupy himalaistów z własnymi słabościami, ambicjami i nieprzewidywalną naturą.
Krew, pot i lód
Część ekspedycji na najwyższe i najniebezpieczniejsze góry świata, po ciężkiej przeprawie, kończy się zdobyciem zaplanowanego szczytu. Ale wielu himalaistów nawet jeśli dociera na sam szczyt, ma problem z zejściem. Na tym etapie ekspedycja w wielu wypadkach kończy się śmiercią.
Himalaiści umierają najczęściej na skutek odpadnięcia od skał i lodu, upadków, ugrzęźnięcia w szczelinie, zejścia lawin, ataków serca, odmrożeń, wyczerpania, hipotermii i choroby wysokościowej.
O wyprawie na śmierć i życie opowiada znakomita francuska adaptacja mangi autorstwa Jirô Taniguchiego i pisarza Baku Yumemakury. "Szczyt bogów" pokazuje historię japońskiego fotoreportera, który znajduje aparat fotograficzny martwego himalaisty. Tu rozpoczyna się jego pasja prowadząca przez obsesję na tytułowy szczyt bogów - Mount Everest.
Kultura a natura - Zachód i Wschód
Góra Kumbhakarna (w świecie zachodu Jannu) to siedmiotysięcznik (7710 m np.pm.) leżący w Nepalu w paśmie Himalajów. Należy do masywu Kanczendzongi, czyli drugiej co do wysokości góry w Himalajach. Szczyt Jannu charakteryzuje się m.in. wielką pionową ścianą (ekstremalnie trudną do pokonania) o wysokości około 3000 m.
O życiu u podnóża świętej góry i wejściu na nią opowiada dokument pt. “Ściana cieni".
Jest to obraz wyjątkowy, ponieważ oprócz fascynujących widoków pokazuje zderzenie dwóch kultur - lokalnych Szerpów oraz himalaistów z Zachodu.
Kumbhakarna jest nazywana ostatnią świętą górą Szerpów (tzw. tragarzy), którzy widzą w niej bóstwo - wejście tam nie dla nich niedostępne i uważane za niewłaściwe. Ale to właśnie na nią podróżuje polski alpinista, Marcin Tomaszewski, który zamierza zapłacić “lokalnemu tragarzowi" za wspólne wejście. Razem z nim na szczyt chcą wejść dwaj Rosjanie. Film stawia pytania o granice i ludzkie słabości - wartości, pychę, materializm, zuchwałość i odpowiedzialność. Reżyserką filmu jest Eliza Kubarska.
Himalaje to nie rurki z kremem
Himalaje to najwyższe i jedne z najmłodszych gór świata. System grzbietów ciągnie się na ponad 2500 km i szerokość 350 km. Góry ciągną się między Niziną Hindustańską (południe) a dolinami górnego Indusu i Brahmaputry (północ). Dolina Indusu oddzielająca Himalaje od Karakorum jest zachodnią granicą systemu, a wschodnią dolina Brahmaputry.
Ponad 60 mln lat temu tereny Himalajów były częścią Oceanu Tetydy, a przesuwające się płyty kontynentalne są odpowiedzialne za powstanie tego tajemniczego łańcucha górskiego.
W Himalajach występuje 10 spośród 14 światowych ośmiotysięczników: Nanga Parbat, Dhaulagiri, Annapurna, Manaslu, Shisha Pangma, Cho Oyu, Lhotse, Makalu, Kangchenjunga, Mount Everest.
Podczas wypraw na Mount Everest zginęło ok. 300 osób. Dla przykładu w samych Alpach austriackich w 2021 r. w górach zginęło ponad 270 osób.
