Fruczak gołąbek jest mały jak koliber, ale to nie ptak

Kolibry mają zaledwie od 2 do 22 cm długości, ważą od 1,9 do 21 gramów i są najmniejszymi ptakami na Ziemi. Mają też bardzo długi, cienki zagięty w dół lub zadarty dziób. To ptaki z kolorowym upierzeniem - ich pióra są najczęściej zielone i niebieskie oraz wyróżnia je metaliczny połysk. Natomiast ich skrzydła są długie i w ciągu jednej sekundy mogą wykonać aż 90 uderzeń.

Najmniejsze ptaki świata lubią ciepło. Żyją wyłącznie na zachodniej półkuli. Występują w Ameryce Północnej i Południowej oraz w rejonach Zatoki Meksykańskiej. 

Kolibry nie są spotykane w Europie, dlatego nie można zobaczyć ich również w Polsce. Tym, co często mylnie uważa się za polskiego kolibra, jest fruczak gołąbek - "zwykły" motyl.

Fruczak gołąbek (łac. Macroglossum stellatarum) to aktywny w ciągu dnia motyl z rodziny zawisakowatych. Występuje w całej Europie, a także w Afryce Północnej oraz w Azji Południowej. 

Fruczak jest owadem, który ma aerodynamiczną budową ciała. Jego skrzydła i mięśnie pozwalają mu na naprawdę szybkie latanie - motyl ten może poruszać się z prędkością do nawet 50 km/h.

To przez swój rozmiar motyl ten jest często mylony z kolibrem. Owad ten osiąga do nawet 4 cm długości. Ma dwie pary skrzydeł, które u niektórych osobników mają rozpiętość do 7 cm.

Fruczaka gołąbka wyróżnia ciekawe ubarwienie. Przednia para skrzydeł jest szarobrązowa i pokryta ciemnymi liniami, natomiast tylna pomarańczowa. Odwłok tego motyla jest szarobrunatny i pokryty w środkowej części żółtawymi plamkami. 

Na jego końcu znajdują się czarne i białe łuski. Odstają one, dlatego bywają mylone z piórami. Upodabniają także tego motyla do najmniejszego ptaka na świecie - kolibra. Łuski te pełnią dwie funkcję - są stabilizatorami i sterami w czasie lotu.

Fruczaki gołąbki - tak samo jak kolibry - spijają nektar z kwiatów. Robią to za pomocą długiej rurki - wysuwnej z otworu gębowego, giętkiej ssawki. Również podczas spijania nektaru zachowują się jak najmniejsze ptaki na świecie. Poruszają szybko skrzydłami, ale jednocześnie "stoją" w miejscu. 

Przysmakami fruczaka gołąbka są zwłaszcza nektar z kwiatów petunii, ostu, przytulii, chabrów, cynii i gwiazdnicy.

Motyle te latają szybko i na długie dystanse. Zanim zaczną lot, specjalnie się do niego przygotowują. Wprawiają w drgania skrzydła, tak aby osiągnęły one temperaturę 38 °C. Pozwala to im osiągać tak imponujące prędkości i pokonywać większe odległości.

To motyle lubiące ciepło i zimujące w ciepłych krajach. Jedno ich pokolenie przylatuje do Polski (odwiedza najczęściej regiony południowe) na przełomie kwietnia i maja. 

Natomiast drugie pojawia się we wrześniu, kiedy owady wracają w cieplejsze strony. To owady, które przyszły na świat w Polsce i po okresie żywienia się nektarem są gotowe do lotu.

Fruczaka gołąbka można zobaczyć zarówno w ogrodach, jak i na balkonach. Najczęściej jednak spotyka się go jednak na ukwieconych łąkach, gdzie może do woli spijać nektar z kwiatów.

Motyl ten składa jaja na swoich ulubionych kwiatach, do których należą również wiciokrzewy, floksy, werbena i jaśmin. 

Gąsienice zmieniają się w dorosłe owady na przełomie sierpnia i września. Odlatują wtedy do ciepłych krajów. Uważa się jednak, że jeśli polskie zimy i jesienie będą coraz cieplejsze, to fruczak gołąbek zacznie zimować w Polsce. 

Zawisakowate to rodzina owadów niezagrożonych wyginięciem. Fruczak gołąbek nie jest objęty ochroną. Jeżeli jeszcze nie odwiedził twojego ogrodu lub balkonu, to możesz zaprosić motyla do siebie, sadząc odpowiednie kwiaty. Posadź popularne petunie, maciejki, budleje lub pelargonie. Motyl będzie czuł się u ciebie świetnie - stworzysz mu w ten sposób miejsce do żerowania i złożenia jaj.

Masz wrażenie, że twój ogród od czasu do czasu odwiedza egzotyczny koliber? Niestety nie ma takiej możliwości, aby w Polsce, a nawet w ciepłych regionach Europy zobaczyć tego ptaka. 

To, co widzisz na pewno niezwykły motyl - fruczak gołąbek. Porusza się podobnie jak koliber, a nawet ma taką samą dietę, dlatego łatwo o pomyłkę.