Dwa nasiona mogą wywołać śmierć. Popularny krzew pomaga rzucić palenie
Oprac.: Natalia Charkiewicz
Ten wielki rozłożysty krzew z drobnymi kwiatami potrafi zrobić wrażenie. Jednak niech piękne żółte płatki nas nie zwiodą - złotokap jest trujący. Cała roślina, od nasion po pyłek, zawiera trującą cytyzynę, ale i pobudzającą układ nerwowy w sposób podobny do nikotyny. Składnik ten występuje w środkach dla osób, które chcą rzucić palenie.
Piękny, a trujący
Trująca cytyzyna znajduje się przede wszystkim w kwiatach, nasionach i korzeniach. Najwięcej jest jej w nasionach (1,5 proc.), a co ważne, dawka śmiertelna może wynieść od 2 do 10 nasion, zaś w liściach jest już pięciokrotnie mniej. To dlatego zaledwie 2 nasiona złotokapu potrafią zabić człowieka! Właściwości trujące ma także pyłek zbierany przez pszczoły z kwiatów złotokapu.
Co ciekawe, szczególnie wrażliwe na zatrucia złotokapem są konie - dawka śmiertelna to 0,5 g na 1 kg masy zwierzęcia. Zatrucie cytyzyną objawia się paraliżem nerwów i halucynacjami. Natomiast odporne na działanie trucizny są owce, kozy i zające.
Dlaczego złotokap jest tak popularny?
Może zastanawiać fakt, dlaczego ten krzew mimo że potrafi zabić, to nadal jest powszechnie hodowany. Odpowiedź nie tkwi w pięknie złotokapu.
Otóż złotokap pospolity ma właściwości lecznicze. Niegdyś w medycynie ludowej wykorzystywano nasiona jako środek wymiotny i przeczyszczający przy zaparciach. Zewnętrznie stosowano w nerwobólach. Współcześnie lektyny pozyskiwane z nasion i ziela stosuje się w analityce klinicznej do oznaczania grup krwi A, B, i 0. Co ciekawe cytyzyna jest składnikiem preparatów takich jak Desmoxan, Recigar, Tabex - środków pomocniczych w zwalczaniu nikotynizmu.
Złotokap nie jest odosobnionym przypadkiem roślin trujących, ale i wykorzystywanych powszechnie w farmacji czy kuchni. Niedawno informowaliśmy o malutkiej fasolce tonce, która w USA jest zakazana, jednak w Polsce można ją kupić bez problemu. Jest z niej wytwarzana przyprawa o przyjemnej woni wanilii. Fasola tonka w dużych ilościach może być niebezpieczna dla człowieka. Po zjedzeniu jej nasza wątroba jest jak zatruta alkoholem. Trudno jednak przedawkować tonkę, ponieważ jej smak i zapach są niezwykle intensywne.
