Cios dla narciarzy. Słynny lodowiec na skraju zagłady. Wiemy, kiedy zniknie

Naukowcy mówią jasno: dla największego lodowca włoskich Dolomitów najprawdopodobniej nie ma już ratunku. Położony na wysokości przeszło 3400 metrów nad poziomem morza lodowiec Marmolada topnieje w bezprecedensowym tempie.

Jeszcze w 1910 r. lodowiec mierzył 450 hektarów powierzchni. W sto lat później już tylko 190 hektarów. A to dopiero początek jego problemów. Rosnące temperatury sprawiają, że jego topnienie przyspiesza. Pomiary wskazują, że ogromna masa lodu traci od 7 do 10 centymetrów grubości każdego dnia. Ta sytuacja nie jest zresztą odosobnionym przypadkiem. Marmolada stała się symbolem globalnego kryzysu klimatycznego, który dotyka górskie lodowce na całym świecie.

Od wielu dekad Marmolada była nie tylko atrakcją turystyczną, ale także ważnym wskaźnikiem klimatycznym dla regionu Alp. Obecnie, jej stan jest opisywany jako "nieodwracalna śpiączka", co oznacza, że bez podjęcia ekstremalnych działań jej zniknięcie jest nieuniknione. W ciągu ostatnich pięciu lat Marmolada straciła 70 hektarów swojej powierzchni, co odpowiada powierzchni około 98 boisk piłkarskich. To dramatyczny spadek, który znacząco wpłynie na środowisko naturalne, jak i lokalną gospodarkę.

Lodowce takie, jak Marmolada, pełnią kluczową rolę w regulowaniu ekosystemów górskich. Ich zanik oznacza nie tylko stratę dla krajobrazu, ale również wpływa na dostępność wody w regionach, które są zależne od topnienia lodowców w sezonach suchych. W przypadku Marmolady, naukowcy alarmują, że topnienie może prowadzić do zmniejszenia zasobów wodnych w okolicy, co z kolei wpłynie na dostępność wody pitnej oraz rolnictwo w niżej położonych regionach Włoch.

Ocieplenie klimatu w regionie Dolomitów przyspiesza błyskawicznie, a Marmolada staje się symbolem tego procesu. Organizacje ekologiczne, takie jak Legambiente oraz Międzynarodowa Komisja Ochrony Alp (Cipra), wielokrotnie ostrzegały przed skutkami zmian klimatycznych i ich wpływem na europejskie lodowce. Od czasu rozpoczęcia monitorowania w 1888 roku, Marmolada cofnęła się o około 1200 metrów, a tempo tego procesu jedynie przyspiesza.

Zmiany klimatyczne, które mają wpływ na topnienie lodowców, są wynikiem globalnego wzrostu temperatur, głównie związanego z działalnością człowieka. Eksperci podkreślają, że ograniczenie emisji gazów cieplarnianych to klucz do zatrzymania tej tendencji. Według raportu opublikowanego przez Earth.org, Wraz ze wzrostem globalnych temperatur, los innych lodowców na świecie, takich jak te w Himalajach czy Andach, może być podobnie dramatyczny.

Lodowiec Marmolada to nie tylko element krajobrazu, ale także istotna część gospodarki regionu. Dolomity przyciągają turystów z całego świata, zwłaszcza zimą, kiedy lodowce stają się miejscem narciarskich wypraw. Zniknięcie Marmolady oznaczałoby poważny cios dla miejscowości położonych w pobliżu, które w dużej mierze opierają swoje dochody na turystyce zimowej.

Zanik Marmolady może doprowadzić do zmniejszenia liczby odwiedzających, co wpłynie na miejscowy rynek pracy i dochody mieszkańców. Lokalne społeczności już teraz odczuwają skutki zmieniającego się klimatu, a prognozy na przyszłość nie napawają optymizmem. W sytuacji, gdy Marmolada zniknie całkowicie, wiele miejscowości straci swoją główną atrakcję turystyczną, co może skutkować długoterminowymi stratami ekonomicznymi.

Marmolada to jeden z wielu lodowców, które stają się ofiarami zmian klimatycznych, ale jest także przykładem na to, jak poważne i nieodwracalne mogą być konsekwencje globalnego ocieplenia. Raporty wskazują, że jeśli globalne emisje gazów cieplarnianych nie zostaną szybko zredukowane, lodowce mogą całkowicie zniknąć z wielu regionów górskich w ciągu kilku dekad. A to będzie miało poważne konsekwencje nie tylko dla osób zamieszkujących pobliskie rejony.

„Alpy są fundamentalnym miejscem dla naszego kraju i Europy, ale ich środowisko staje się coraz bardziej kruche ze względu na postępujący kryzys klimatyczny” - powiedziała Vanda Bonardo, krajowa koordynatorka ds. Alp w Legambiente i prezes Cipra. - „Lodowiec Marmolada jest ważnym przykładem tego procesu”.

Dyrektor generalny Legambiente, Giorgio Zampetti, apeluje o polityk które mogą złagodzić skutki ocieplenia, takich jak „skuteczny krajowy plan adaptacji do kryzysu klimatycznego, zaczynając od najbardziej narażonych obszarów, takich jak wysokie góry”

Włoskie władze, we współpracy z organizacjami ekologicznymi, starają się zwiększyć świadomość społeczną na temat zagrożeń, jakie niosą za sobą zmiany klimatyczne. Lokalne społeczności angażują się w inicjatywy mające na celu ochronę przyrody oraz promowanie zrównoważonego rozwoju. Jednak, jak podkreślają eksperci, aby odwrócić negatywne skutki, lokalne działania nie wystarczą. Potrzebne są globalne działania na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Topnienie lodowców górskich na świecie jest procesem, który znacząco przyspieszył w ostatnich dekadach. Na całym świecie lodowce górskie tracą średnio 267 gigaton lodu rocznie, co odpowiada wzrostowi poziomu morza o około 0,74 mm na rok. W Himalajach, lodowce dostarczające wodę milionom ludzi w Azji zmniejszyły się o około 20% w ciągu ostatnich 40 lat. W Alpach, według szacunków, lodowce mogą stracić 50% swojej masy do 2050 roku, jeśli tempo ocieplania się klimatu nie zostanie spowolnione.

W położonych w Ameryce Południowej Andach, lodowce są kluczowym źródłem wody pitnej oraz irygacyjnej dla lokalnych społeczności, zwłaszcza podczas suchych pór roku. Szacuje się, że lodowce w tym regionie tracą około 3% swojej masy rocznie. W niektórych częściach Andów, takich jak Peru, lodowce zmniejszyły się o ponad 30% w ciągu ostatnich 30 lat. Podobne trendy odnotowano w Ameryce Północnej, gdzie lodowce Gór Skalistych zanikają w tempie do 1% rocznie.

Wstępne dane za lata 2022/23 wskazują, że rok 2023 był 36. rokiem z rzędu, w którym lodowce monitorowane przez Światową Służbę Monitoringu Lodowców utraciły, a nie zyskały masę.