Chwytają niezwykle rzadkie rekiny. W grę wchodzą jednak wyłącznie samce
Wiele gatunków rekinów to zwierzęta rzadkie, a rekin brodaty należy do najrzadszych z nich. Żyje tylko wokół raf koralowych Indo-Pacyfiku i może wyginąć. Operacja przeprowadzana wokół wód wschodniej Australii ma doprowadzić do ocalenia tego gatunku. Trzeba tylko pobrać ryzykowne próbki - nasienie od rekina.
Dlatego naukowcy chwytają wyłącznie samce, by uzyskać z nich nasienie. U ryb zwie się ono mleczem - to biaława substancja zawierająca męskie komórki rozrodcze, czyli plemniki. U niektórych ryb to miliony, nawet dziesiątki milionów plemników w jednym tylko milimetrze sześciennym takiego mlecza. Samce ryb najczęściej polewają nim jaja złożone przez samicę.
W wypadku rekinów sprawa wygląda niego inaczej, bowiem u tych zwierząt mamy zapłodnienie wewnętrzne. Wiele rekinów odbywa coś, co przypomina kopulację, co odróżnia je od większości ryb. U nich tarło nie sprowadza się do klasycznej kopulacji.
Rekin brodaty ginie na rafach koralowych
Zebranie nasienia samców rekina jest kluczowe, by ocalić gatunek zwany rekinem brodatym (Stegostoma tigrinum). To jeden z najrzadszych i najbardziej osobliwych rekinów. Zwierzę to żyje wyłącznie w ciepłych wodach Indo-Pacyfiku oblewających rafy koralowe od Morza Południowochińskiego i Filipin aż po Australię. To właśnie tam, niedaleki Brisbane i Wielkiej Rafy Koralowej naukowcy polują teraz na samce rekinów brodatych, by pobrać od nich nasienie.
Posłuży ono do sztucznej inseminacji samic trzymanych w akwariach na terenie Australii i Singapuru. Dzięki temu ten niezwykle rzadki i wymierający gatunek może powrócić w wiele miejsc między Azją a Australią, w których już wymarł.
Rekiny brodate są doprawdy niezwykłe. Przystosowały się nie tyle do pływania i polowania w toni morskiej, co życia na dnie mórz. Dlatego interesują je wody raczej płytkie i ciepłe. Tam ryby te często odpoczywają na mulistym dnie, nierzadko zakopane w mule i piasku. Wybierają wodę do 60 metrów głębokości, ale są niepotwierdzone wieści, że ryby te żyją w odizolowanych populacjach również w słodkich akwenach na Filipinach.
Spotkać je można na płytkich wybrzeżach Australii, Nowej Gwinei, a także takich wysp jak Tonga, Nowa Kaledonia czy Wyspy Salomona, dalej Indonezji oraz Azji po Chiny, Tajwan i wyspy Okinawa w Japonii. Rekiny te trafiają się na Malediwach i innych miejscach Oceanu Indyjskiego, aż po Madagaskar i południową Afrykę. Kryją się przez większość dnia i na żer wypływają z kryjówki nocą.
Poruszają się wtedy w bardzo charakterystyczny sposób, który przypomina węgorze. Patrolują muliste i piaszczyste dno, rafy koralowej i szczeliny skalne, aby chwycić zdobycz. To zwłaszcza skorupiaki, małże, ale również nieduże ryby. Rekin brodaty jest jednym z nielicznych zwierząt oceanów, które wyspecjalizowały się w polowaniu na jadowite węże morskie, żyjące w wodach Indo-Pacyfiku. Ta ryba je chwyta i pożera.
To może ocalić bezcennego rekina
Niszczenie raf koralowych i czystych, płytkich wód, zanieczyszczenia oraz połowy za pomocą włoków (np. krewetek) sprawiają, że rekin wymiera. Jak każda ryba należąca do rekinów budzi on też zainteresowanie kuchni azjatyckiej i pseudomedycyny. Jego narządom przypisuje się znaczenie medyczne i kulinarne. W efekcie niemal straciliśmy tego rekina.
Akcje na wodach australijskich ma go ocalić. Ryby są łapane, znakowane i badane, a samcom pobiera się nasienie, które ma posłużyć do wielkiej akcji ratunkowej dla tego rafowego rekina.
Wciąż mało wiemy. Na pierwszy rzut oka wygląda jak miniatura ogromnego rekina wielorybiego - największej ryby świata spotykanej w Indo-Pacyfiku. I rzeczywiście, badania genetyczne wskazują na ich bliskie pokrewieństwo, podobnie jak i rekinów dywanowych. To dość ciekawe, bo może uda nam się ustalić jak powstała tak ogromna ryba jak rekin wielorybi, osiągająca kilkanaście metrów długości.
Rekin brodaty nie jest tak duży. Dorasta do zaledwie 2,5 metra, ale regułą są osobniki około metra, półtora. Ich ocalenie nie będzie łatwe, ale gatunek jest niezbędny dla życia raf koralowych. I ciekawy, bowiem już same zwyczaje godowe rekinów brodatych są osobliwe. Dochodzi wtedy do przepychanek i walk między samcami, z gryzieniem włącznie.