Szympans

Czwartek, 2 listopada 2023 (11:59) Aktualizacja Wtorek, 23 stycznia 2024 (16:03)
Szympansy (Pan) należące do rodziny Hominidae, są najbliższymi żyjącymi krewnymi ludzi, dzieląc z nami około 98 procent DNA. Te fascynujące naczelne, zamieszkujące głównie lasy tropikalne Afryki, są znane ze swojej zaawansowanej zdolności do korzystania z narzędzi, złożonych zachowań społecznych i wyrafinowanej komunikacji. Badania nad szympansami dostarczają kluczowych wglądów w ewolucję zachowań człowieka i inteligencji.
Szympans Rośliny i zwierzęta - najważniejsze informacje
Dwie samice szympansa w podeszłym wieku w zoo w Beauval /Eric Baccega /East News

Szympans - najważniejsze informacje

  • Rodzina:

    człowiekowate

  • Rząd:

    naczelne

  • Gromada:

    ssaki

  • Typ:

    strunowce / kręgowce

  • Królestwo:

    zwierzęta

Gdzie żyją szympansy?

Naturalnym miejscem występowania szympansów jest zachodnia i środkowa Afryka. Zwierzęta te lubią bujną roślinność, dlatego najczęściej zamieszkują dżungle, górskie lasy, ale pojawiają się również na sawannie. 

Szympansy posiadają możliwość szybkiego dostosowania się do różnych warunków środowiska. Nie oznacza to jednak, że służą im gwałtowne zmiany, szczególnie wtedy, gdy nowe miejsce zamieszkania okazuje się zamkniętą przestrzenią. 

Szympansy — tryb życia i zachowanie

Szympansy należą do grupy najlepiej zbadanych gatunków małp człekokształtnych. To zwierzęta, które zdecydowanie cenią sobie towarzystwo innych i lubią żyć w dużych grupach. Szympansy prowadzą zarówno lądowy, jak i nadrzewny tryb życia. 

Te człekokształtne stworzenia świetnie radzą sobie z wykorzystaniem narzędzi, które znajdą w naturalnym środowisku. Kije, kamienie, ptasie pióra, liście, gałązki — z każdego z tych atrybutów udaje im się stworzyć funkcjonalne narzędzia. 

Szympansy budują gniazda na wysokości co najmniej 3 metrów nad ziemią, w których spędzają noce, a w trakcie pory deszczowej również większą część dnia. Zwierzęta te cechują się bardzo dobrą pamięcią lokalizacyjną. Potrafią dokładnie zapamiętywać miejsca, w których znajduje się ich ulubione pożywienie. Nawet jeśli ma to oznaczać długą wędrówkę do konkretnego drzewa z pysznymi owocami. Szympansy świetnie radzą sobie również w przypadku niektórych dolegliwości zdrowotnych. Do opatrzenia ran wykorzystują konkretne rośliny, a gdy ich ciało zaatakują robaki, wiedzą, które łodygi spożywać w działaniu przeciwpasożytniczym.

Szympansy najczęściej żywią się owocami, łodygami roślin, orzechami. Niekiedy jedzą również mięso. Są świetnymi łowcami, a w polowaniu wykorzystują bezwzględne metody. Zdobyte mięso w pierwszej kolejności konsumują starsi członkowie stada. Z tego co zostanie, ucztę może uczynić reszta grupy. 

Ile lat żyją szympasny? 

Szympansy żyją około 40 lat. Ciąża samicy trwa około 250 dni, a nowo narodzone zwierzęta są niemal bez przerwy noszone przez matkę. Dojrzałość płciową szympansy osiągają w wieku 11 lat.

Jak wygląda szympans?

Wielkość poszczególnych osobników różni się głównie ze względu na płeć. Dorosłe samice osiągają około 130 cm długości ciała i około 50 kg wagi. Samiec może mierzyć nawet 160 cm i ważyć 70 kg. Szympansy charakteryzują się dużą rozpiętością ramion, która przekracza znacznie długość ich ciała. Czarne futro szympansów zmienia się wraz z wiekiem i podobnie jak u ludzi, przybiera siwy kolor, gdy zwierzę jest już wiekowe. 

Ochrona i zagrożenia dla szympansów

Niszczenie siedlisk szympansów, polowania, a także komercyjny eksport tych zwierząt, stanowią największe zagrożenie dla ich gatunku. Eksperci określają bardzo duże prawdopodobieństwo wyginięcia szympansów w przyszłości.

Ochrona szympansów powinna polegać przede wszystkim na dążeniu do równowagi środowiskowej. Dbałość o naturę, brak ingerencji w naturalne siedliska zwierząt i ograniczenie eksportu szympansów do miejsc komercyjnych, może zwiększyć ich szanse na przetrwanie. 

Ciekawostki o szympansach

  • Szympansy wykazują wyjątkową chęć do zabaw. Często się śmieją i uwielbiają spędzać czas z innymi osobnikami. 
  • Zwierzęta te w największym stopniu zbliżone są do człowieka pod względem budowy DNA. Charakteryzują się również wieloma cechami podobnymi do cech człowieka. 
  • Szympansy umieją skutecznie ostrzegać swoich przyjaciół przed niebezpieczeństwem. 
  • Szympansy mogą zarażać się tymi samymi chorobami, które dotykają ludzi.
  • W warunkach badawczych szympansy potrafią nauczyć się porządkowania liczb, a także zasad różnych gier. W historii zapisał się szympans, którego para naukowców nauczyła języka migowego. Jak się okazuje, zwierzę nie tylko samo nauczyło się języka, ale również było w stanie przekazać swoją wiedzę dalej i nauczać kolejne osobniki. 
  • Szympansy to z reguły stworzenia praworęczne. To kolejny przykład pewnego podobieństwa do ludzi. 
  • Świetnie komunikują się między sobą i pokazują emocje, jakie aktualnie odczuwają, umieją wydawać ponad 30 różnych dźwięków. Do porozumiewania się wykorzystują również mimikę twarzy oraz gestykulację. 
  • Szympansy mają określoną hierarchię w stadzie. Przewodzi mu samiec alfa, który wykorzystuje pomoc samic. 

Temat Szympans znajdziesz również w serwisie:

Powiązane z tematem Szympans

  • Małpy

    Małpy

    Małpy — tryb życia i zachowanieWiększość gatunków małp żyje w stadach lub w grupach rodzinnych. Między osobnikami obowiązuje dość rozbudowana struktura społeczna. Najczęściej...
  • Ssaki

    Ssaki

    Ssaki — występowanie i środowiskoCechą charakterystyczną większości ssaków jest stałocieplność. Zwierzęta potrafią utrzymać taką samą temperaturę w różnych warunkach. To sprawia, że mogą...

Szympans - Wiadomości

Szympans - Wideo

Reklama
Reklama
Reklama