Przestały się zabijać. Nawet ludzie nie mogą się z nimi równać
Bonobo zwany jest szympansem karłowatym i dość wyraźnie różni się od szympansów zwyczajnych z lasów zachodniej i środkowej Afryki. Jest od nich nie tylko mniejszy, słabszy i występuje na mniejszym terytorium. Poza wszystkim okazuje się zwierzęciem o innej sylwetce i innych zachowaniach społecznych. Jednym z nich jest agresja.
Dzięki niedawnym badaniom Maud Moguinot z Uniwersytetu w Bostonie wiemy, że bonobo - uważane całymi latami za małpy łagodne i nazywane nawet "hipisowskimi szympansami" albo "małpami miłości" - wcale nie są takim wcieleniem łagodności. Nie unikają aktów agresji, stosują ją nawet często.
Znają jednak umiar.
Żyjemy na Planecie Małp. Co o nich wiesz? Sprawdź się [QUIZ]
Bonobo wolą współpracować niż się zabijać
"PLOS One" publikuje ciekawe badania na temat bonobo, z których wynika, że bonobo mają bardzo zaawansowane zachowania społeczne w reakcji na zagrożenie zewnętrzne. Podobnie jak u ludzi czy szympansów zwyczajnych, także u nich takie zagrożenie zewnętrzne wywołuje integrację, ale eksperyment przeprowadzony na tych małpach wskazał, że dla bonobo spójność grupy i więzi społeczne są ważniejsze niż wspólna reakcja obronna.
Zdaniem badaczy uniwersytetu w Kioto, który prowadzili te badania, to strategia ewolucyjna, która kładzie nacisk na budowanie sojuszy w obliczu potencjalnych zagrożeń i promuje współpracę w obrębie grup, a nie rywalizację między nimi. Bonobo nie są wolne od agresji wobec przedstawicieli swego gatunku i swej grupy, ale potrafią ją przezwyciężyć.
To wskazuje na strategię ewolucyjną, która kładzie nacisk na budowanie sojuszy w obliczu potencjalnych zagrożeń i promuje współpracę w obrębie grup, a nie rywalizację między nimi. Eliminuje agresję, przesuwa priorytety. To zachowanie niespotykane u szympansów zwyczajnych, w jakimś sensie niespotykane również u ludzi.
Wiele wskazuje na to, że w efekcie bonobo są jedynymi znanymi naczelnymi, które nie zabijają przedstawicieli swego gatunku. Inne to robią, także ludzie.
To jeden wniosek, ale dla badaczy istotne jest także to, na jakim etapie wyewoluowały takie zachowania społeczne bonobo, które eliminują zabójstwa przedstawicieli własnego gatunku i swojej grupy. Czy miało to miejsce przed ewolucyjnym rozdzieleniem się szympansów, bonobo i ludzi, czy też już po. Na to pytanie nie znamy jeszcze odpowiedzi, a jest ona kluczowa do zrozumienia agresywnych zachowań także u nas.
Bonobo to karłowaty szympans znany jest od niedawna. Odkryto go w dżunglach Konga dopiero w 1928 roku i aż trudno wyjaśnić, jakim cudem ta wciąż mało znana małpa człekokształtna ukrywała się przed wzrokiem odkrywców. Do dzisiaj grupy bonobo żyją w najgłębszych częściach lasu tropikalnego Demokratycznej Republiki Konga. Małpy mieszkają w dorzeczu utworzonym przez rzekę Kongo od północy i zachodu, a zasięg jest ograniczony rzeką Lualaba od wschodu i rzekami Kasai i Sankuru od południa.
Rzeka Kongo biogeograficznie oddziela szympansa karłowatego od goryli i szympansów zwyczajnych. Pierwsze z tych małp żyją na terenach od Nigerii i Kamerunu po górskie lasy Ugandy i Rwandy, natomiast szympans zwyczajny mieszka od Liberii i Wybrzeża Kości Słoniowej aż po Tanzanię. Z bonobo się nie spotykają.
