Bielik

Aktualizacja

Bielik to gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych, który występuje praktycznie w całej Europie i części Azji. Zasięg występowania bielika obejmuje wiele terenów na tych kontynentach – od Islandii aż po Japonię. W Polsce można go spotkać niemal w każdym zakątku kraju. Bielik to bardzo duży ptak. Może osiągnąć nawet 90 cm długości, a rozpiętość jego skrzydeł może dochodzić do 240 cm.

Bielik.
Bielik.123RF/PICSEL

Bielik - najważniejsze informacje

Gatunek:
bielik
Rodzaj:
Haliaeetus
Rodzina:
jastrzębiowate
Rząd:
szponiaste
Gromada:
ptaki
Typ:
strunowce / kręgowce
Królestwo:
zwierzęta

Bielik — występowanie i środowisko

Bielik żyje w lasach, szczególnie w borach. Preferuje także okolice naturalnych zbiorników wodnych (jezior czy stawów rybnych). Często pojawia się w dolinach rzecznych i przy nadmorskich wybrzeżach, gdzie również ma dostęp do ryb.

Bielik — tryb życia i zachowanie

Bielik należy do gatunków, które prowadzą głównie osiadły, rzadziej częściowo wędrowny tryb życia. Jeśli ptaki decydują się na migrację, to tylko ze względu na brak pożywienia na danym terenie lub srogie zimy.

Głównym źródłem pokarmu dla bielików są ryby i wodne ptaki. Zdarza się, że gatunek poluje również na zające czy młode sarny, dlatego w jego diecie mogą pojawić się ssaki. Nie pogardzi także padliną.

Ptak buduje gniazda na drzewach, najczęściej na najwyższych wierzchołkach, a także na półkach skalnych. Dorosłe osobniki na przestrzeni lat rozbudowują swoje gniazda i wracają do nich po powrocie z migracji. Co ciekawe, mogą one osiągać średnicę nawet do 2,5 m, wysokość nawet 4 m i prawie tonę wagi.

Okres lęgowy bielika rozpoczyna się zazwyczaj na początku wiosny. Pary są zwykle wiernymi partnerami przez długie lata, a nawet całe życie. Samica składa zazwyczaj 2-3 jaja, które wysiaduje przez około 4-5 tygodni. Po wykluciu się młodych, rodzice wspólnie je karmią i opiekują się nimi przez kilka miesięcy.

Bielik — anatomia

Bieliki to duże ptaki wyróżniające się masywnym ciałem. Co ciekawe, samice są większe od samców, jednak poza wielkością trudno określić dymorfizm płciowy z daleka. Dorosłe osobniki osiągają rozpiętość skrzydeł nawet do 250 cm, a długość ich ciała zwykle mieści się w przedziale 70-90 cm. Natomiast ich masa to ok. 5 kg. Co jeszcze je wyróżnia?

  • Charakterystyczne ubarwienie, w tym biała głowa i ogon, ciemnobrązowe ciało, żółty dziób. Ostateczne upierzenie ptak zyskuje po ukończeniu 5. roku życia.
  • Głowa stosunkowo duża w porównaniu do ciała z jasnymi, żółtymi i wyrazistymi oczami, które są doskonale rozwiniętym zmysłem wzroku pozwalającym na prowadzenie obserwacji z dużej odległości.
  • Dziób z woskówką mocny i zakrzywiony, co umożliwia chwytanie i rozrywanie pokarmu.
  • Szerokie prostokątne i długie skrzydła o palczasto rozcapierzonych końcach lotek umożliwiają długi lot i szybowanie w celu prowadzenia obserwacji i polowania.
  • Krótki w porównaniu do skrzydeł ogon.
  • Gęsto ułożone pióra, które zapewniają ochronę przed chłodem.
  • Silne stopy z ostrymi szponami, które pozwalają na chwytanie i trzymanie ofiary.

Ochrona i zagrożenia dla orła bielika

Bielik jest chronionym gatunkiem na całym świecie, a w Polsce od 1952 roku. W wielu krajach prowadzi się działania mające na celu przywrócenie go na obszarach, na których został uznany za wymarłego.

Polegają one na wyłapywaniu wolno żyjących osobników i tworzeniu im idealnych warunków w niewoli w celu zwiększenia populacji. Przy odniesionym sukcesie lęgowym ptaki są ponownie wypuszczane na wolność na terenach, które są dla nich idealnym środowiskiem.

Ponadto wśród działań mających na celu zwiększenie przeżywalności bielików wprowadzono zimowe dokarmianie oraz skupiono się na zabezpieczeniu linii energetycznych w miejscach ich bytowania.

Wśród zagrożeń czyhających na orła bielika można wymienić:

  • płoszenie ptaków z gniazd, np. ze względu na zwiększenie ruchu turystycznego w ich pobliżu,
  • strzelanie do ptaków,
  • zatruwanie,
  • niszczenie terenów łowieckich przez czynnik ludzki,
  • polowania innych zwierząt na jaja i pisklęta bielików,
  • niekorzystne warunki atmosferyczne, które prowadzą do uszkodzenia gniazda.

Ciekawostki o orłach bielikach

  • Czy bielik to duży ptak?

Bielik to bardzo duży ptak, gdyż może osiągnąć nawet 90 cm długości, a rozpiętość jego skrzydeł może dochodzić do 240 cm.

  • Jaki dystans w ciągu dnia pokonują orły bieliki?

W ciągu dnia orzeł bielik może przelecieć ponad 120 km.

  • Jak długo żyją bieliki?

Bieliki mogą dożyć nawet 30 lat.

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas