Gawron
Piątek, 19 stycznia 2024 (15:26)
Aktualizacja Wtorek, 28 maja 2024 (15:44)
Gawron (Corvus frugilegus) to ptak z rodziny krukowatych, zamieszkujący Europę, Azję Zachodnią i północną Afrykę. Charakteryzuje się czarnym upierzeniem z białymi plamami na skrzydłach oraz metalicznym połyskiem. Jest inteligentny i społeczny, żyje w stadach, często w miastach. Jego nawoływania są charakterystyczne i łatwe do rozpoznania.

Gawron - najważniejsze informacje
-
Rodzaj:
Corvus
-
Rodzina:
krukowate
-
Rząd:
wróblowe
-
Gromada:
ptaki
-
Typ:
strunowce
-
Królestwo:
zwierzęta
Gawron to synantropijny gatunek występujący na obszarach miejskich kontynentu europejskiego i azjatyckiego. Kiedyś preferował tereny rolnicze i obszary oddalone od człowieka. Z uwagi na niekorzystne zmiany w strukturze upraw gawrony przeniosły się do miast lub na ich obrzeża. Tworzą gniazda na większości dużych drzew występujących w krajobrazie zurbanizowanym, np. w parkach czy na cmentarzach.
Co jedzą gawrony?
Gawrony należą to ptaków gniazdujących kolonijnie. W ciągu dnia poszukują pożywienia w pojedynkę, jednak nocą gromadzą się w miejscach oddalonych od człowieka.
Gawrony żerują prawie wyłącznie na ziemi, zdobywając pokarm na łąkach i polach. W ich diecie występują chrząszcze, dżdżownice, nasiona, resztki żywności i padlina. Czasem zjadają jaja i pisklęta innych ptaków.
Co ciekawe, gawrony często przebywają w towarzystwie kawek, z którymi łączy je podobne podejście do kwestii hierarchii i pozycji społecznej. Dominujący przedstawiciele gatunku nocują na gałęziach położonych wyżej i bliżej środka drzewa, co zapewnia im lepszą ochronę od wiatru i ataków ze strony rywali.
Gawrony mają jeden lęg rocznie. Po połączeniu się w pary gniazdowanie odbywa się stadnie w koronach drzew. Ptaki tworzą konstrukcje składające się z korzeni, gałęzi i patyków zespojonych gliną. Czasem wnętrze gniazda wykładają miękkim materiałem (sierścią, trawą, puchem). Samica po złożeniu od 2 do 5 jaj wysiaduje je przez 16-18 dni. Młodymi opiekuje się matka, która odpowiada za ich ogrzewanie i ochronę. Samiec w tym czasie dba o dostarczanie pokarmu. Potomstwo pozostaje w gnieździe przez 10-11 tygodni. Po 4-5 tygodniach młode potrafią już same latać. Dojrzałość płciową osiągają po 2 latach życia.
Jak wyglądają gawrony?
Wielkością gawrony nieco przypominają wrony. Osiągają długość ciała od 44 do 48 cm, przy czym ich ogon może mieć nawet 18 cm. Rozpiętość skrzydeł tych ptaków mieści się w zakresie od 81 do 100 cm, a ciężar — od 340 do 600 g. Samce gawronów osiągają nieco większe rozmiary niż samice. Ptaki obu płci mają smukłą budowę, a ich upierzenie wyróżnia się lekko fioletowym, metalicznym połyskiem.
Głowa gawronów jest od przodu nieco spłaszczona. Ptaki cechują krótki kark, nieuwydatniona pierś i nieco odstający brzuch. Ich dziób jest nieco zaostrzony i pokryty u nasady białą skórą. Krótkie nogi nie pozwalają gawronom na zbyt szybkie poruszanie się po lądzie. W powietrzu przemieszczają się lotem wymachowym, który zapewnia dość powolny, jednak wytrwały ruch.
Głowa gawronów jest od przodu nieco spłaszczona. Ptaki cechują krótki kark, nieuwydatniona pierś i nieco odstający brzuch. Ich dziób jest nieco zaostrzony i pokryty u nasady białą skórą. Krótkie nogi nie pozwalają gawronom na zbyt szybkie poruszanie się po lądzie. W powietrzu przemieszczają się lotem wymachowym, który zapewnia dość powolny, jednak wytrwały ruch.
Gawrony widzą światło ultrafioletowe, dzięki czemu postrzegają inne osobniki należące do gatunku zupełnie inaczej niż człowiek. Zamiast czerni, dostrzegają mozaikę kolorów, która informuje o płci, wieku i pozycji osobników w hierarchii społecznej.
Czy gawrony są pod ochroną?
Gawrony nie są zagrożone wymarciem, jednak notuje się duży spadek ich liczebności. W latach 2007-2018 wielkość polskiej populacji zmniejszyła się o 41%. Wpływ na to ma wiele czynników, m.in.:
- rozwój i chemizacja rolnictwa, które prowadzą do utraty siedlisk oraz przyczyniają się do zubożenia diety ptaków;
- niechęć społeczeństwa do tych zwierząt, objawiająca się płoszeniem, niszczeniem kolonii, usuwaniem gniazd czy wycinką drzew.
Obecnie coraz więcej mówi się o pozytywnym znaczeniu gawronów dla ekosystemu i o konieczności objęcia tych niezwykle pożytecznych ptaków ochroną.
Czy gawrony odlatują na zimę do ciepłych krajów?
Niektóre gawrony żyjące w Polsce migrują zimą w cieplejsze regiony Europy (na południe i na zachód). „Niedobór” uzupełniają wtedy ptaki przylatujące do nas z północy i ze wschodu. W ten sposób gawrony można obserwować w Polsce przez cały rok.
Gawron - Wiadomości
-
Kawka, kruk czy gawron? Tak można odróżnić te ptaki
Środa, 5 lutego (11:37)Mienią się różnymi kolorami, mimo że nam wydają się czarne. Przedstawicieli krukowatych można ze sobą pomylić, ale są sposoby, żeby łatwo ich rozróżnić. Tłumaczymy, czym wyróżniają się... -
Najczarniejsze z czarnych? Tylko się wydaje. Co wiesz o krukowatych [QUIZ]
Niedziela, 12 stycznia (05:55)Kojarzą się z krakaniem, pustymi polami, czarnym kolorem. Wielokrotnie były symbolem mroku, czarów, nieszczęść. Tymczasem ptaki krukowate to nadzwyczajny cud natury i jedne z najbardziej... -
Urzędnicy pozwolili płoszyć ptaki z pomocą sokoła. Przyrodnicy alarmują
Czwartek, 12 września 2024 (16:24)Ok. 70 tys. zł ma kosztować pozbycie się ptaków, które upodobały sobie park przy zamku Radziwiłłów w Białej Podlaskiej. Mimo krytyki ze strony przyrodników, miejscy urzędnicy zaopiniowali... -
To kruk, wrona czy gawron? W Polsce jest nowy ptak, który mocno namieszał
Środa, 24 kwietnia 2024 (14:57)Do tej pory sprawa w Polsce była dość łatwa - z krukiem można było pomylić w zasadzie tylko gawrona. Bo też czarny (chociaż zasadniczo się od niego różni pod wieloma względami). Teraz... -
Wraca sprawa gniazd gawronów ze Świebodzina. Zwolniono ważnego urzędnika
Piątek, 8 marca 2024 (15:55)Odwołano zastępcę Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim. To ta jednostka wydała decyzję, która umożliwiła strącanie gniazd gawronów w kilku parkach na terenie... -
W polskich miastach ubywa ptaków. "Zmiany klimatu to gwóźdź do trumny"
Czwartek, 7 marca 2024 (05:45)Nie ulega wątpliwości, że coraz rzadziej możemy zaobserwować ptaki w mieście. Od lat mówi się o spadającej liczbie wróbli czy gawronów. - Globalna kondycja ptaków na świecie nie jest... -
Burmistrz chwalił się zrzucaniem gniazd gawronów. Teraz narzeka na hejt
Sobota, 2 marca 2024 (15:53)W ramach przywracania Parku Chopina w Świebodzinie mieszkańcom wkrótce rozpocznie się m.in. strząsanie gniazd ptaków - zapowiedział burmistrz miasta Tomasz Sielicki. W internecie... -
Ludzie nie mogą uwierzyć. Powszechnie znany ptak błyskawicznie wymiera
Wtorek, 28 listopada 2023 (08:02)Gawronów jest mnóstwo. Kłębią się całymi stadami, a jesień nierozerwalnie kojarzy się z ich krakaniem - uważa zapewne wiele ludzi. Wystarczy się jednak rozejrzeć, by zrozumieć, że to...
Gawron - Wideo
-
Kiedyś powszechne, teraz wymierają. Czy uda się uratować polskie gawrony?
Wtorek, 30 kwietnia 2024 (16:43)Czarny, krzykliwy i... kłopotliwy. Poza miastami się go chroni, w miastach niestety wręcz przeciwnie. Między innymi dlatego gawron stał się gatunkiem zagrożonym wygięciem. - Miarka się... -
Popularny w Polsce ptak wymiera. Raport mówi jasno
Poniedziałek, 11 marca 2024 (20:17)Potwierdziły się najgorsze obawy ornitologów - populacja gawrona w mieście maleje z roku na rok. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie otrzymała ekspertyzę przeprowadzoną... -
"Wydarzenia": Spór o gawrony. Aktywiści protestują, burmistrz tłumaczy
Wtorek, 5 marca 2024 (08:30)Aktywiści i ornitolodzy protestowali w świebodzińskim Parku Chopina. Burzę wywołał wpis burmistrza Świebodzina na Facebook, w którym ogłosił rozpoczęcie działań polegających na usuwaniu... -
Spada liczba gawronów w Polsce. Naukowcy je policzyli
Wtorek, 2 maja 2023 (12:41)Na Mazowszu ruszyło wielkie liczenie gawronów. Ptaki liczone są w stolicy, Żyrardowie, Nasielsku, Radomiu oraz Siedlcach. Monitoring zleciła Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w...