Zimowisko w Afryce się kończy. Bociany szykują się na powrót do Polski
Oprac.: Katarzyna Nowak
Słyną z długich wakacji na południu, ale niedługo dobiegną już końca. Bociany zimujące w Afryce powoli szykują się na powrót do Polski. Naukowcy kontrolują ten proces dzięki specjalnym urządzeniom, które zamontowali młodym boćkom. Kiedy wypatrywać na niebie pierwszych powrotów i co zakłóca naturalny rytm ptaków? Sprawdzała to Adrianna Borowicz, reporterka programu "Czysta Polska" Polsat News.
Młode zielonogórskie bociany już drugi rok latają z małymi nadajnikami znajdującymi się na ich grzbietach. Dzięki nim naukowcy chcą lepiej poznać zimowo-wiosenne zwyczaje tych symbolicznych dla Polski ptaków.
Dzięki zebranym danym naukowcy dowiadują się, gdzie ptaki odpoczywają i gdzie żerują. Obserwacje mają też pomóc w stworzeniu strategii ochrony bociana w Europie i Afryce. Śmiertelną pułapką dla migrujących bocianów są na przykład słupy energetyczne, na których odpoczywają.
Pożegnanie z Afryką
Nadajniki są umieszczane na grzbietach na specjalnych taśmach, dostosowanych do wielkości ptaka. Nadajniki nie mogą przeszkadzać w żerowaniu, urządzenie nie może ważyć zbyt dużo, aby nie przeszkadzało bocianom w życiu. Innego sposobu, żeby dowiedzieć się więcej o życiu bocianów nie ma - twierdzą ornitolodzy.
Prof. Leszek Jerzak z Instytutu nauk Biologicznych z Uniwersytetu Biologicznego nie kryje fascynacji dalekimi podróżami bocianów. Dodaje, że dzięki nadajnikom można śledzić poszczególne etapy przelotu ptaków. "Czekamy kiedy nastąpi ten start, bo to zależy od pogody" - twierdzi naukowiec. Każdego roku te ptaki pokonują nawet 10 tysięcy kilometrów. Nadajniki zostały założone dwóm rocznikom młodych bocianów. Po powrocie do Polski będą musiały nauczyć się metod przetrwania, także tych odpowiadających na zmieniający się klimat.
Klimat wpływa na ptaki
Niestety z naturalnego rytmu bociany zostały wybite przez skutki zmian klimatu. Widać to m.in. "na stole" ptaków. Przez suszę pokarmu jest mniej. A to podstawa udanej podróży.
"Musimy pamiętać o tym, że aby bocian mógł przelecieć te tysiące kilometrów, musi mieć odpowiednią ilość tłuszczu, czyli musi zdobyć potrzebną ilość pożywienia, żeby dolecieć do Afryki" - mówi Antoni Białek, student mikrobioanalityki.
Kiedy bociany ruszają w drogę powrotną?
"One odczuwają niepokój migracyjny już pod koniec stycznia. W lutym i marcu zaczynają i według wierzeń ludowych powinny zameldować się w Polsce na imieniny Józefa, czyli w marcu. Teraz bociany nabierają sił pod słońcem Afryki i w menu mają szarańczę" - dodaje prof. Jerzak.
Dzięki nadajnikom naukowcy z Zielonej Góry będą wiedzieć kiedy dokładnie wyruszą do Polski.