Dlaczego mylimy trzmiela z bąkiem? Kluczowe różnice i fakty
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Widzisz pasiastego owada podobnego do pszczoły i nazywasz go bąkiem? To błąd, bo najprawdopodobniej jest to trzmiel. Trzmiel i bąk to dwa różne gatunki owadów, które często bywają mylone ze względu na swoje podobieństwo zewnętrzne oraz zbliżone zachowania. Jakie są różnice między tymi owadami?
Spis treści:
Jak wygląda bąk i czy ma żądło?
Bąki należą do rodziny bąkowatych z rzędu muchówek. Najpopularniejszymi przedstawicielami tej grupy są bąk bydlęcy oraz jusznica deszczowa nazywana potocznie gzem lub muchą końską. Bąk wyglądem przypomina muchę domową, ale jest od niej większy. Ma duże oczy i skrzydła oraz brunatne ciało pokryte żółtymi włoskami.
Bąki, a dokładnie ich samice, atakują zwierzęta i ludzi, bo żywią się krwią. Nie mają żądła, więc nie żądlą, a gryzą. W momencie wkłucia się w skórę żywiciela samica bąka wydziela specjalne substancje, które uniemożliwiają krzepnięcie krwi. Ich ugryzienie jest bolesne i bardzo często powoduje powstanie odczynu zapalnego. Mogą przenosić choroby, np. wąglik, dlatego miejsce ugryzienia najlepiej od razu zdezynfekować, a w przypadku dotknięcia bąka, dokładnie umyć ręce.
Bąki bardzo często gryzą latem, kiedy panują wysokie temperatury i jest duża wilgotność. Stają się prawdziwym utrapieniem na terenach rolniczych, w lasach, gdzie żyje dzika zwierzyna, nad jeziorami i rzekami.
Jak wygląda trzmiel i czy żądli?
Trzmiel to specyficzny przedstawiciel rodziny pszczołowatych. Jest to włochaty, żółto-czarny owad o długości do 3 cm, który żądli, a nie gryzie. Co ciekawe, żądlą jedynie samice (królowe i robotnice), które mogą to zrobić wielokrotnie.
Nazwa trzmiel, wywodząca się z języka prasłowiańskiego, oznacza ściskanie i powodowanie bólu. Na szczęście trzmiele żądlą bardzo rzadko, zazwyczaj w sytuacji poczucia zagrożenia, np. gdy ktoś zaburza ich spokój w gnieździe lub próbuje je odgonić, machając rękami.
Jad trzmieli zawiera też znacznie mniej szkodliwych substancji dla człowieka niż jad pszczeli, a żądło po ataku nie zostaje w skórze. Po użądleniu przez trzmiela może pojawić się opuchlizna i zaczerwienienie oraz świąd. Zazwyczaj wystarczą chłodzące okłady lub miejscowe smarowanie użądlenia preparatami przeciwhistaminowymi, przeciwświądowymi i przeciwobrzękowymi.
Podobnie jak pszczoły, trzmiele zbierają pyłek i nektar, którym karmią młode osobniki oraz wytwarzają z nich miód. Nie są to jednak ilości, które mogłyby rozpowszechnić trzmielą słodycz na masową skalę.
Zobacz również:
Bąk a trzmiel. Czym się różnią?
Trzmiel to owad potocznie nazywany bąkiem, ale nie ma z nim nic wspólnego. Zastanawiasz się, czym różni się bąk od trzmiela? Oto kilka najważniejszych różnic.
- Trzmiele należą do tej samej rodziny co pszczoły, a bąki do tej samej co muchy. Nie są ze sobą spokrewnione.
- Bąki nie mają żądła, a trzmiele tak.
- Samice bąków gryzą, bo odżywiają się krwią ssaków, a trzmiele żądlą jedynie w samoobronie.
- Bąk wyglądem przypomina dużą, szarą muchę, a trzmiel "grubą" pszczołę.
- Trzmiel jest równie pożytecznym owadem jak pszczoły.
- Ukąszenia bąków są bardzo bolesne i mogą przenosić choroby lub pasożyty.
- Trzmiele nie są agresywne i nie stwarzają większego zagrożenia dla człowieka (na jad trzmiela uważać muszą tylko alergicy).
Warto pamiętać, że włochaty trzmiel to zupełnie niegroźny i pożyteczny zapylacz, który znajduje się pod ochroną. Natomiast prawdziwy bąk to osobnik skory do ataku, a jego ugryzienie wiąże się z powstaniem na skórze dużego, swędzącego i bolesnego bąbla.
