Tak słonie unikają nowotworów. Tajemnica zwierząt rozwiązana
Mateusz Zajega
Najnowsze badania pozwoliły nam uchylić rąbka tajemnicy dotyczącej wyjątkowo niskiego ryzyka występowania nowotworów u słoni. Pomimo olbrzymiej masy i gigantycznej liczby komórek, które potencjalnie mogą ulec mutacji, wspomniane zwierzęta o wiele rzadziej chorują na raka niż na przykład ludzie. Dzieje się tak między innymi dzięki 20 wyjątkowym „strażnikom genomu”.
U przedstawicieli tego samego gatunku ryzyko wystąpienia nowotworów zwiększa się wraz z masą ciała. W związku z tym statycznie prędzej na raka zachoruje krępy mężczyzna ważący 85 kilogramów niż jego 50-kilogramowy rachityczny kolega (oczywiście w trakcie całego naszego życia wystawieni jesteśmy wiele innych czynników rakotwórczych takich jak alkohol, papierosy czy nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne, które o wiele bardziej wpływają na ryzyko zachorowanie).
Wydawać by się mogło, że im większe zwierzę, tym szansa na wystąpienie nowotworu będzie większa ze względu na większą liczbę komórek, które potencjalnie mogą ulec mutacji. Niestety taka reguła nie sprawdza się u przedstawicieli różnych gatunków, czego dobrym przykładem są słonie.
Osobniki tego gatunku mogą ważyć nawet sześć ton. Mimo tego u zaledwie pięciu procent z nich w ciągu życia wystąpi jakiś nowotwór. Dla porównania u ludzi ten odsetek wynosi aż 25 procent.
Geny hamujące raka
Jak właśnie udowodnili naukowcy, za tak dobry wynik słoni odpowiada między innymi 20 kopii genu hamującego nowotworu zwanego "p53". Działają one jak najprawdziwsi "strażnicy genomu", powstrzymując podział wszelkich uszkodzonych komórek. Dla porównaniu u ludzi występuje zaledwie jeden taki gen.
- To skomplikowane i intrygujące badanie pokazuje, o ile więcej jest w słoniach niż imponujący rozmiar i jak ważne jest, abyśmy nie tylko chronili, ale także badali te charakterystyczne zwierzęta w najdrobniejszych szczegółach - tłumaczy Fritz Vollarth, współautor badania.
- To ekscytujące osiągnięcie dla naszego zrozumienia, w jaki sposób p53 przyczynia się do zapobiegania rozwojowi raka - dodał.
Dzięki najnowszemu badaniu opublikowanemu w czasopiśmie "Molecular Biology and Evolution" naukowcy z całego świata mają teraz szersze pole do popisu umożliwiające opracowanie nowych terapii przeciwnowotworowych u ludzi.
