Lemury, czyli naczelne z poczuciem rytmu
Badania jednego z nielicznych naczelnych, który potrafi śpiewać - indrisa krótkoogonowego - pokazały, że posiada on także poczucie rytmu podobne do tego naszego. Odkrycie to pozwoli naukowcom spróbować prześledzić ewolucje poczucia rytmu i drogę, jaką pokonała ta cecha u naszych przodków.
"Poszukiwanie cech muzycznych u innych gatunków pozwala nam zbudować ich drzewo ewolucyjne i zrozumieć, w jaki sposób zdolności rytmiczne powstały i ewoluowały u ludzi" - stwierdziła Andrea Ravignani, współautorka badania.
Przed podjęciem próby zidentyfikowania poczucia rytmu u naczelnych, badacze chcieli rozpoznać uniwersalne cechy tego zjawiska u ludzi w różnych kulturach.
"Jedną z takich uniwersalnych cech jest produkcja rytmów kategorycznych, definiowanych jako te, w których odstępy czasowe między początkami nut są rozmieszczone kategorycznie, a nie równomiernie" - piszą autorzy w swojej pracy.
Muzykalny przodek
Rytmy kategoryczne definiują oni jako takie, gdzie na przykład niektóre nuty są dwa razy dłuższe od sąsiednich. Wcześniej tego rodzaju rytmika została zidentyfikowana m.in. w śpiewie ptaków. Żeby znaleźć coś podobnego u ssaków, badacze skierowali uwagę na indrisy krótkoogonowe. W ciągu 12 lat naukowcy nagrali śpiew 20 grup tych zwierząt żyjących w lasach deszczowych Madagaskaru. Każda z grup składa się z co najmniej 39 osobników.
Badacze wyodrębnili cechy czasowe pieśni indrisów, analizując odstępy między nutami i ich proporcje. Okazało się, że ich rytmika jest zbieżna z tą charakterystyczną dla ludzi. Piosenki indrisów wykazywały coś znanego w ludzkiej muzyce jako "ritardando", dzięki któremu muzyka stopniowo zwalnia. Fakt ten stawia pytanie o to, gdzie na ewolucyjnej osi czasu znajduje się wspólny przodek (jeśli taki istnieje), który wyjaśniałby to, że różne grupy niezależnie od siebie rozwinęły poczucie rytmu. Według pracy badaczy ostatni wspólny przodek ludzi i indrisa żył 77,5 mln lat temu, co wskazuje, że korzenie muzyki wśród ssaków mogą sięgać bardzo, bardzo dalekiej prehistorii.
Źródło: Science Alert, IFLScience
mcz