Nadciąga fala katastrof. Padło ostrzeżenie przed kluczowym momentem
Nowy przegląd literatury na temat globalnych zmian klimatycznych, stworzony przez międzynarodowy zespół ponad 200 badaczy, zawiera poważną przestrogę. Ludzkość zmierza ku katastrofie, jeśli nie zostaną podjęte znaczące kroki, aby zmienić ten kurs.
Skala strat wywołanych przez nadchodzące kataklizmy ma być czymś nieznanym z przeszłości. Badacze wspominają o bilionach dolarów amerykańskich strat spowodowanych przez klimatyczne kataklizmy, milionach ofiar śmiertelnych i miliardach ludzi, których szybkie ocieplanie planety i towarzyszące mu efekty zepchną w biedę i głód.
Katastrofy klimatyczne dadzą efekt domina
Raport "Global Tipping Points", opublikowany w magazynie "Earth Systems Dynamics", koncentruje się szczególnie na punktach krytycznych - nagłych zmianach warunków ekologicznych na dużą skalę, spowodowanych kulminacją mniejszych zmian środowiskowych.
Te zmiany obejmują powszechne niszczenie raf koralowych i rozpadanie się największych pokryw lodowych. Będą one powodować kolejne, jeszcze bardziej powszechne zakłócenia, które mają działać jak padające kostki domina.
W raporcie wskazano szereg interakcji pomiędzy głównymi punktami krytycznymi na całym świecie. Badacze stwierdzili, że większość z nich ma potencjalnie destabilizujący wpływ na całą planetę. Niektóre ekosystemy znajdujące się na skraju znaczących zmian, takie jak szybko topniejące pokrywy lodowe Grenlandii, mogą stać się inicjatorami całej fali kolejnych katastrof dotykających nawet bardzo odległe rejony.
"Nasze badania pokazują, że w przeszłości nawet niewielkie naturalne zmiany w stężeniu gazów cieplarnianych wywoływały efekt domina, zmieniając różne części naszej planety, od poziomu morza po całe ekosystemy" - mówi Caroline Lear z Uniwersytetu w Cardiff w Wielkiej Brytanii. "Bez bardziej znaczących działań klimatycznych spodziewamy się podobnego efektu domina".
Wydajność rolnictwa może drastycznie spadać
Naukowcy ostrzegają, że jedną z konsekwencji tego efektu domina może być katastrofalne ograniczenie wydajności rolnictwa, związane z utratą nawet połowy globalnego obszaru uprawy pszenicy i kukurydzy, co zagrozi "stabilności naszych społeczeństw". Tylko w 2022 r. ekstremalne warunki pogodowe spowodowały głód ponad 27 mln dzieci.
Badacze wzywają do skoordynowanych, globalnych wysiłków politycznych, aby ograniczyć ryzyko związane z naruszeniem punktów krytycznych. Ze sprawozdania wynika, że paliwa kopalne należy wycofywać na długo przed 2050 r., wraz z wprowadzeniem zachęt do dalszego rozwoju odnawialnych źródeł energii.
"Nie wszystkie punkty krytyczne są złe" - mówi Stephen Barker z Uniwersytetu w Cardiff. "Jeśli teraz podejmiemy mądre decyzje, mogą one pomóc nam skierować nas we właściwym kierunku. Na przykład tworzenie krajowych strategii dotyczących wytwarzania i magazynowania energii słonecznej zachęci do inwestycji mających na celu zwiększenie mocy i ostatecznie obniżenie kosztów, co doprowadzi do zwiększenia liczby odnawialnych źródeł energii".
Pozytywne punkty krytyczne mogą ocalić ludzkość
Z raportu wynika, że dotychczasowe działania "już się wyczerpały". Zatrzymanie katastrofalnych zmian wymagać będzie nowych, istotnych kroków, które pchną ludzkość na nowe tory.
"Ten raport zawiera przesłanie nadziei" - mówi Lear. "Przyjazna dla klimatu i uczciwa polityka może zapoczątkować łańcuch wydarzeń, które pomogą nam zapobiec najgorszym skutkom zmian klimatycznych, pomagając jednocześnie społeczeństwom na całej planecie".
