Jak zabezpieczyć rośliny przed zimą? Klucz do przetrwania mrozów

Rośliny doniczkowe zimą przechodzą w okres spoczynku, co oznacza, że ich potrzeby na wodę są znacznie mniejsze niż w cieplejszych miesiącach. Podlewaj je umiarkowanie, tylko wtedy, gdy górna warstwa ziemi wyschnie. Nadmiar wody może prowadzić do gnicia korzeni, dlatego warto unikać częstego podlewania. Najlepiej sprawdzi się woda o temperaturze pokojowej. W ten sposób nie narazimy rośliny na szok termiczny.

Suche powietrze to jedna z najczęstszych przyczyn problemów roślin w okresie zimowym, zwłaszcza dla gatunków tropikalnych - paproci, filodendronów, monster, draceny, skrzydłokwiatu czy fikusów. Dlatego należy regularne zraszać liści roślin za pomocą wody destylowanej lub przefiltrowanej albo ustawić doniczki na podstawce wypełnionej wilgotnymi kamykami. Możesz także skorzystać z nawilżacza powietrza.

Zimą dni są krótsze, a poziom światła naturalnego znacznie spada. W miarę możliwości umieść rośliny w miejscach z maksymalnym dostępem do naturalnego światła, np. na parapetach od strony południowej lub zachodniej. Jeśli to nie wystarczy, możesz rozważyć zakup lampy doświetlającej, która imituje światło dzienne. Szczególnie dobrze sprawdzają się lampy LED, które emitują światło o odpowiedniej długości fal, wspierające fotosyntezę.

Unikaj stawiania roślin w bezpośrednim sąsiedztwie okien, które często są źródłem zimnego powietrza, oraz w pobliżu grzejników, które mogą wysuszać powietrze i prowadzić do przegrzania liści. Zimą rośliny doniczkowe należy przechowywać w pomieszczeniach o temperaturze około 15–20°C. W okresie zimowego spoczynku nie potrzebują intensywnego nawożenia. Można całkowicie zrezygnować z nawozów lub ograniczyć ich stosowanie do minimum. Wznowienie regularnego nawożenia zaleca się dopiero wiosną, gdy rośliny zaczną rosnąć i będą potrzebowały większej ilości składników odżywczych.

Ściółkowanie jest jedną z najskuteczniejszych metod zabezpieczania roślin przed zimnem. Warstwa ściółki, składająca się z kory, liści, słomy lub igliwia, działa jak naturalna izolacja, która zatrzymuje ciepło w glebie i chroni korzenie przed przemarznięciem. Grubość ściółki wokół rośliny powinna wynosić 5-10 cm. Taki zabieg sprawdzi się szczególnie dobrze przy zabezpieczaniu bylin, traw ozdobnych czy krzewów ozdobnych.

Agrowłóknina również świetnie chroni rośliny przed mrozem i jednocześnie pozwala na przepuszczanie powietrza, zapobiegając nadmiernemu gromadzeniu się wilgoci. W przypadku krzewów i drzew najlepiej owinąć całą roślinę, zaczynając od podstawy i kończąc na wierzchołku. Rośliny o wrażliwych pędach, czyli róże i hortensje i niektóre gatunki iglaków, zyskują dzięki temu dodatkową barierę przed chłodnym powietrzem.

Kopczykowanie to technika polegająca na usypaniu kopca ziemi wokół podstawy rośliny. W ten sposób stworzymy naturalną warstwę ochronną wokół korzeni. Zabieg ten jest szczególnie polecany dla róż oraz krzewów wrażliwych na mróz. Wysokość kopca powinna wynosić około 20-30 cm, a wykonanie go z ziemi lub kompostu zapewni dodatkową izolację termiczną. Kopczykowanie najlepiej wykonać przed nadejściem pierwszych przymrozków.

Cebulki wrażliwych roślin, takich jak dalie, mieczyki czy begonie, powinny być wykopane przed nadejściem pierwszych przymrozków. Następnie należy je osuszyć i przechować w suchym i chłodnym miejscu, najlepiej w kartonowych pudełkach lub skrzynkach wyłożonych torfem lub trocinami. Unikaj miejsc o wysokiej wilgotności, aby cebulki nie zaczęły gnić. Właściwe przechowywanie cebulek zapewni ich zdrowy wzrost wiosną.

W gruncie możemy pozostawić cebulki żonkili, narcyzy i tulipanów. Przetrwają chłodne temperatury, ale również wymagają odpowiedniej ochrony. Warto przykryć miejsce sadzenia tych roślin warstwą ściółki, aby dodatkowo ocieplić glebę. Alternatywnie można także zastosować specjalne klosze lub osłony do roślin, które tworzą barierę ochronną przed mrozem nawet podczas srogiej zimy.

Rośliny cebulowe, takie jak lilie, można przechowywać zimą w donicach w chłodnych pomieszczeniach. Najlepiej postawić doniczki w piwnicy lub na werandzie, gdzie temperatura nie spada poniżej 0°C. Dzięki temu cebulki będą miały zapewnioną ochronę przed najgorszymi mrozami, a jednocześnie będą mogły rozpocząć wzrost wiosną wcześniej niż te, które były przechowywane w gruncie. Kluczowe jest jednak ograniczenie podlewania i sprawdzanie, czy donice są dobrze osłonięte przed zimnymi przeciągami.

Młode drzewka owocowe są szczególnie podatne na uszkodzenia mrozowe, dlatego warto zabezpieczyć ich pnie matą jutową lub agrowłókniną. Wówczas pęknięcia kory oraz uszkodzenia związane z działaniem szkodników będą mniej prawdopodobne. Nie zapomnij także dobrze nawodnić gleby wokół drzewek przed zimą – wilgotna gleba wolniej zamarza i chroni korzenie przed niskimi temperaturami.

Jeśli masz oczko wodne, usuń z niego wszystkie liście i resztki organiczne, które mogą powodować gnicie. Umieszczenie pływającego podgrzewacza lub specjalnych pływaków zapobiegnie całkowitemu zamarznięciu oczka, co jest ważne dla roślin i ryb zimujących w wodzie.

Po zimie regularnie sprawdzaj prognozy pogody, zanim usuniesz wszystkie osłony. Wczesne przymrozki mogą uszkodzić rośliny, które już zaczynają się budzić po zimie. Upewnij się, że stabilne temperatury powyżej zera są zapowiedzią bezpiecznego nadejścia wiosny, zanim zdejmiesz wszystkie osłony.