Rośnie w Polsce nawet zimą. W Japonii i Chinach ten grzyb to podstawa

Zimowe grzybobranie to nie mit. O tej porze roku w Polsce występują i są zbierane m.in. płomiennica zimowa oraz boczniak ostrygowaty. Oprócz nich popularnym, choć nieco niepokojąco wyglądającym okazem jest uszak bzowy (Auricularia auricula-judae), czyli polski odpowiednik azjatyckich grzybów mun.

Ten niewielki, ale interesująco wyglądający i równie ciekawie nazywany w Polsce grzyb swoim wyglądem przypomina ludzką małżowinę uszną. Niektórzy sugerują, że nawet małżowinę martwego człowieka.

Choć opis ten brzmi groźnie, uszak smakuje dużo lepiej po przygotowaniu odpowiedniej kompozycji smakowej -przekonują ci, którzy przyrządzają dania z tym grzybem. Uszak smak ma delikatny i subtelny, i pewnie dlatego nie jest w Polsce często zbierany. Oprócz chrupkości i nieco sprężysto-galaretkowatej konsystencji niewątpliwymi walorami uszaka są jego prozdrowotne składniki.

"To nasz odpowiednik grzybków mun, który może być wykorzystywany w kuchni" - podaje Nadleśnictwo Przedborów i zachęca do spróbowania uszaka na modłę azjatycką. Wystarczą czosnek, zielona cebulka, marchewka, olej sezamowy, papryka, sos sojowy, makaron ryżowy i oczywiście pokrojone w plasterki uszaki, oraz inne dodatki, które podkręcą smak.

Grzyby mun są z kolei w krajach azjatyckich bardzo cenione w kuchni. Spotkamy je w daniach przyrządzanych w Tajlandii, Chinach, Indonezji, Japonii czy Malezji. Dodaje się je m.in. do smażonego makaronu, ryżu, zup, sosów, farszów pierogów i sajgonek.

Podobnie jak płomiennica zimowa, uszaki bzowe mają potwierdzone działanie lecznicze. Uwagę zwraca zwłaszcza działanie immunomodulacyjne, wspierające ludzki układ odpornościowy. Uszak bzowy podobnie jak płomiennica zimowa, ma potencjał wzmacniania odporności oraz aktywizowania czynności naprawczych organizmu.

Oba gatunki według badań wpływają poza tym na produkcję interferonu i interleukin, które biorą udział w zwalczaniu komórek rakowych.

Uszak bzowy ma poza tym działanie przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwpasożytnicze i zawiera dużą dawkę polisacharydów, dlatego z tych wszystkich powodów na rynku dostępne są również suplementy zawierające wyciąg ze sproszkowanego zimowego grzyba. Uszaki można ponadto hodować w odpowiedniej temperaturze warunkach domowych.

W naturze te grzyby pasożytnicze rozwijają się na osłabionym lub martwym drewnie (podobnie jak boczniaki i płomiennica), głównie na drzewach liściastych.

Uszak bzowy pojawia się w lasach od późnej wiosny (na pniakach i pniach). Jednak, jeśli nie ma dużych mrozów (a tych jest u nas coraz mniej), potrafi rosnąć także zimą. Wilgoć sprzyja powstawaniu nowych owocników.