Orangutan

Piątek, 19 stycznia 2024 (14:17) Aktualizacja Czwartek, 23 maja 2024 (13:19)
Orangutan (Pongo) to duży ssak naczelny należący do rodziny człowiekowatych (Hominidae), zamieszkujący tropikalne lasy deszczowe Azji Południowo-Wschodniej, głównie na Borneo i Sumatrze. Wyróżnia się trzy gatunki orangutanów: borneański, sumatrzański i tapanulijski. Orangutany charakteryzują się długimi ramionami, rudym futrem i wysoką inteligencją. Są zwierzętami głównie roślinożernymi, spożywającymi owoce, liście i korę. Niestety, są zagrożone wyginięciem z powodu wylesiania, polowań i nielegalnego handlu.
Orangutan Rośliny i zwierzęta - najważniejsze informacje
Orangutan /diegograndi /123RF/PICSEL

Orangutan - najważniejsze informacje

  • Rodzaj:

    orangutan

  • Rodzina:

    człowiekowate

  • Rząd:

    naczelne

  • Gromada:

    ssaki

  • Typ:

    kręgowce

  • Królestwo:

    strunowce

Gdzie żyją orangutany w naturze?

Orangutany występują w Azji Południowo-Wschodniej, a dokładnie na Borneo i Sumatrze. Żyją w wilgotnym, równikowym klimacie i w podmokłych lasach – na terenach do wysokości do wysokości 500 m n.p.m. 

Wyróżnia się trzy gatunki orangutanów: borneański, sumatrzański i tapanulijski.

Orangutany zamieszkują drzewa i bardzo rzadko schodzą na ziemię. Uważa się, że to właśnie te zwierzęta spędzają najwięcej czasu w koronach z gałęzi spośród wszystkich gatunków małp człekokształtnych.

Co jedzą orangutany?

Samce tych zwierząt to samotnicy. Natomiast samice żyją razem z młodymi, do czasu aż potomstwo stanie się samodzielne. Orangutany żywią się liśćmi, owocami, kwiatami, ptasimi jajami, owadami, a w tym termitami, a niekiedy także małymi ssakami. Do zdobywania pokarmu wykorzystują narzędzia.

Orangutany to największe ssaki nadrzewne. Prowadzą one aktywny dzienny tryb życia, ale poruszają się tylko w koronach drzew. Przemieszczają się po nich techniką brachiacji, czyli zwisając na gałęziach. W nocy śpią nawet do 12 godzin. Wypoczywają wtedy w gniazdach budowanych każdego dnia wysoko na gałęziach.

Samce są zdolne do skutecznej rywalizacji o samice, mając dopiero 14 lat. Wtedy mają zwykle już swój własny rewir, a partnerki zwabiają do siebie, donośnie wyjąc. Orangutany kopulują ze sobą, zwisając z gałęzi i będąc zwrócone do siebie twarzami. 

Ciąża u tych zwierząt trwa 254 dni. Po tym czasie na świat przychodzi jeden potomek, który do 5. roku życiu jest całkowicie zależny od matki. Opuszcza ją, mając ok. 9 lat.

Jak wyglądają orangutany?

Samce tych zwierząt ważą ok. 70 kg, a samice ok. 50 kg. Zwierzęta te nie są wysokie – małpy płci męskiej mają do 95 cm. Jednak rozpiętość ich ramion jest imponująca. U dorosłego samca wynosi ona ok. 214 cm. 

Orangutany – niezależnie od gatunku – wyróżniają:
  • jaskraworuda, długa, rzadka i szorstka sierść;
  • ramiona dłuższe niż nogi;
  • wyraźnie zaznaczony dymorfizm płciowy – dorosłe osobniki płci przeciwnych znacznie różnią się od siebie, jeżeli chodzi o cechy zewnętrzne. Dotyczy to nie tylko wielkości zwierząt, ale też charakterystycznych dla samców, silnie wykształconych talerzy twarzowych i worków gardłowych;
  • brak ogona;
  • duża głowa, małe oczy i przylegające uszy;
  • stopy i dłonie z pięcioma palcami.

Czy orangutany są pod ochroną?

Orangutany są zagrożone wyginięciem. Najmniejsza jest populacja orangutana sumatrzańskiego, która liczy zaledwie kilka tysięcy osobników. Taki stan rzeczy to efekt działalności człowieka. Małpy te potrzebują do życia dużych połaci lasów, które są regularnie wycinane. Ich domem są lasy deszczowe, które niszczy się, aby zrobić miejsce dla plantacji palm olejowych. Ich uprawa jest zyskowna, gdyż to właśnie z nich powstaje popularny w przemyśle spożywczym i kosmetycznym olej palmowy.

Zagrożeniem dla orangutanów są też kłusownicy. Łapią oni młode małpy, a następnie sprzedają je – np. tym, którzy chcą zrobić z tych dzikich zwierząt domowych pupili. Polowanie na młode często kończy się również zabiciem samicy.

Orangutan czyli człowiek leśny

  • Człowiek i orangutan mają w 92% takie samo DNA.
  • Orangutan Tapanuli to gatunek, który został odkryty dopiero w 2017 roku.
  • Nazwa orangutan pochodzi z języka malajskiego. "Orang" tłumaczy się na polski jako człowiek, a "hutan" jako leśny.
  • Uważa się, że inteligencja orangutanów stoi na takim samym poziomie jak u czteroletniego dziecka.
  • Birute Galdikas to kanadyjska badaczka szczególnie zasłużona dla ochrony orangutanów. Obserwowała i fotografowała życie dzikich zwierząt, a następnie wygłaszała prelekcje o problemach ich populacji. Nawołuje ona do konieczności ochrony ich środowiska naturalnego.
  • Orangutany potrafią porozumiewać się ze sobą za pomocą gestów.

Orangutan - Wiadomości