Nowa ogromna mięsożerna roślina jest jak orangutan. Zaskakujące, co pożera
Dzbaneczniki to rosnące głównie w południowej Azji rośliny, które przekształciły swoje liście w pułapki na zwierzęta i stały się mięsożerne. Niektóre z nich osiągają ogromne rozmiary i taką rośliną jest Nepenthes pongoides opisany na Borneo. To niezwykle włochaty roślinny drapieżca kojarzący się z orangutanami.
Orangutany - największe małpy Azji - także występują na Borneo, w tych samych lasach co nowo odkryty dzbanecznik. Ich cechą charakterystyczną jest rude futro porastające ich ciała. I włoski w kolorze rudym mają też liście nowego dzbanecznika. Dlatego nazwano go na cześć orangutanów Nepenthes pongoides, co oznacza właśnie "dzbanecznik orangutani". Pongo to właśnie orangutan.
Naukowcy z malezyjskiego stanu Sabah na Borneo współpracowali z australijskimi kolegami w celu udokumentowania i nadania nazwy olbrzymiemu gatunkowi dzbanecznika tropikalnego, występującemu w górach w środkowej części stanu Sabah. Wiedzieli, że tam rośnie, ale niewielu go widziało. Nie był dotąd znany nauce.
Po raz pierwszy sfotografowano go w 2004 r. i odtąd wiemy, że istnieje. Od 2018 r. jasne stało się, że to odrębny gatunek. I ocenienie tego miała na celu wyprawa badawcza opóźniona przez pandemię koronawirusa. Wreszcie udało się odnaleźć dzbanecznika i opisać go.
Ogromna mięsożerna roślina z Sabah
Wielki dzbanecznik został odnaleziony w górach Sabah, a wnętrze jego pułapek zupełnie wszystkich zaskoczyło. Znajdowały się tam nie tylko szczątki owadów, np. much czy chrząszczy, ale także sporych pająków, skolopendr czy nawet słodkowodnych krabów. To jeden z nielicznych gatunków roślin, które chwytają i trawią skorupiaki z ich mocnym pancerzem.
To świadczy o sporej mocy pułapek zastawianych przez te rośliny. U dzbaneczników to spore kielichy o głębokim dnie, które pokrywa woda wypełniona sokami trawiennymi. Kto tam wpadnie, nie wydostanie się i zostaje rozpuszczony - nawet krab czy ptasznik.
Chociaż kielich sugeruje kwiaty, to jednak nie one je tworzą, a liście dzbaneczników. Roślina nauczyła się je zwijać w taki sposób, że formuje coś w rodzaju zdradzieckiego pucharu o śliskich krawędziach.
Dzbaneczniki to pnącza należące do goździkowców. Goździki są rzeczywiście ich bliskimi krewnymi. Niektóre pędy tych roślin potrafią rozrosnąć się na 30-40 metrów, więc dzbaneczniki łatwo przenikają lasy tropikalne południowej Azji, gdzie rośnie ich najwięcej.
Spotyka się je jednak również na Nowej Gwinei i w Australii. Pojedyncze gatunki znajdziemy na Wyspach Salomona, Karolinach, Nowej Kaledonii, jeden gatunek porasta Seszele, a dwa Madagaskar. Zdecydowanie najwięcej dzbaneczników znajdziemy jednak na wyspach, takich jak Sumatra, Borneo czy Filipiny.
Dzbaneczniki w południowo-wschodniej Azji cierpią z powodu wyrębu lasów, monokultur upraw i zmian środowiskowych. W jakimś sensie to łączy je z orangtutanami. Nepenthes pongoides od razu zostałwpisany na Czerwoną Listę gatunków zagrożonych i objęty ochroną.
Tygrys czy słoń mogą sprawić problemy. Czy znasz zwierzęta Azji?
