Dzień Matki. Oto najlepsze mamy wśród zwierząt
Magdalena Mateja-Furmanik
Każdy gatunek ma swoje własne unikalne cechy i strategie opieki nad młodymi, które pomagają im przetrwać. Ocena, które są "lepsze", a które "gorsze", zawsze będzie wydawana przez pryzmat doświadczenia ludzkiego, zatem będzie daleka od obiektywizmu. Potocznie jesteśmy skłonni myśleć, że te zachowania, które cechują "ludzką matkę idealną" wyznaczają wzór dla "zwierzęcej matki idealnej", co jest oczywiście błędem. Należymy do innych gatunków, więc obowiązują nas inne standardy. W przypadku człowieka dużą rolę odgrywa również kultura. Mając jednak świadomość, że nie możemy uniknąć projekcji, możemy przyjrzeć się kilku gatunkom "najlepszych" matek wśród zwierząt.
Orangutany
Samice orangutana są jednymi z najbardziej opiekuńczych matek wśród małp. Zwierzęta te żyją praktycznie samotnie. Jedyną długą i intymną relację nawiązuje matka z młodym. Zdaniem dr Isabelle Laumer, prymatolożki w Instytucie Zachowania Zwierząt Maxa Plancka, więź orangutanki z młodym jest podobna do więzi kobiety z dzieckiem. Wynika to między innymi z bardzo długiego zależności potomstwa od samicy, które trwa nawet osiem lat.
W tym czasie samice są bardzo zaangażowane w naukę młodych w zakresie zdobywania pokarmu, budowania gniazd i unikania niebezpieczeństw. Matki orangutanów spędzają dużo czasu na nauce i rozwoju umiejętności swoich młodych.
Samice okazują również bardzo dużo czułości swoim dzieciom. Matka orangutana trzyma swoje młode blisko siebie przez większość czasu. Młode często siedzą na ramieniu lub plecach matki, trzymają się za dłonie, a czasem nawet przytulają się do siebie. Matka czasami również głaszcze i drapie swoje młode w geście pieszczoty. Ta bliskość fizyczna tworzy poczucie bezpieczeństwa i komfortu dla młodego orangutana.
Matki orangutanów również angażują się w zabawę i wspólne spacery z młodymi. Mogą wspinać się na drzewa razem, wykonywać różne ruchy i zabawy, które wzmacniają więź między nimi.
Wilczyce
Wilki żyją w grupach rodzinnych zwanych watahami. Samica wilka (nazywana też wilczycą) jest zwykle matką swojego watahy, a więź między nią a jej potomstwem jest niezwykle silna. Od niej zależy sukces polowania.
Podobnie jak orangutany, wilki również mają długi okres zależności od matki. Młode wilki pozostają z matką przez około 1-2 lata przed rozpoczęciem samodzielnego życia. Ten długi okres umożliwia matce i młodym wilkom rozwinięcie silnej więzi i przekazanie ważnych umiejętności.
Matka orka
Samice orek zdecydowanie faworyzują synów nad córki. Badacze odkryli, że wychowanie męskiego potomstwa znacznie zmniejsza szansę na to, że samica orki będzie się rozmnażać w przyszłości.
Podczas gdy potomstwo płci żeńskiej staje się z czasem niezależne, samce polegają na swoich matkach do końca życia. Nawet w wieku dorosłym samce wciąż żądają porcji pożywienia, które chwytają ich matki, chociaż potrafią już polować samodzielnie. Intymna relacja między matką a synem utrzymuje się przez całe życie.
Orki nie są jednak samotniczkami. Matki orki otrzymują wsparcie od innych członków grupy, co umożliwia im skuteczną opiekę nad swoimi młodymi. Inne dorosłe orki mogą pomagać w karmieniu, pilnowaniu i edukowaniu młodych.