Borsuk
Borsuk europejski (Meles meles) to ssak z rodziny łasicowatych, znany ze swojej charakterystycznej czarno-białej pręgi na głowie. Zamieszkuje lasy i pola Europy oraz części Azji. Jest zwierzęciem nocnym, żywiącym się głównie drobnymi zwierzętami, owadami, owocami i roślinami. Borsuki są znane z budowy rozbudowanych nor, zwanych borsuczymi kopcami.
Borsuk - najważniejsze informacje
Borsuk europejski żyje w Europie (za wyjątkiem północnej Skandynawii) i w Azji. Występuje na obszarze całej Polski. Jest to największy przedstawiciel rodziny łasicowatych na jej terenie.
Borsuki europejskie żyją w lasach liściastych i z bogatym, urozmaiconym podszytem. Lubią tereny lesiste otoczone urodzajnymi polami i łąkami. Zdarza się, że jako miejsce do życia wybierają stare kompleksy sadownicze. Można je spotkać również w małych laskach śródpolnych i na terenach pagórkowatych oraz w górach na wysokości nawet 2000 m n.p.m. Swoje nory budują w zboczach wzniesień i pagórków.
Co jedzą borsuki?
Borsuk europejski to drapieżnik aktywny w nocy. Przez większą część dnia ukrywa się w swojej norze, a po zmierzchu wychodzi z niej i zdobywa pożywienie. Ten największy polski przedstawiciel łasicowatych poluje na myszy, norniki, ryjówki, krety, jeże, zające, żaby, ropuchy, traszki, węże, jaszczurki i szczury. Nie odmawia sobie także jedzenia owadów – gnojarzowatych, komarnic, biegaczowatych i gąsienic.
To zwierzę wszystkożerne, które swoją dietę uzupełnia padliną i roślinami. Je owoce (np. jabłka, truskawki, maliny) oraz zboża (np. pszenicę, jęczmień, kukurydzę, owies).
Okres rozrodu tych drapieżników przypada na lipiec i sierpień, choć zdarza się, że borsuki europejskie zaczynają się rozmnażać nieco wcześniej lub odrobinę później. Kopulacja trwa od 2 do 15 minut i odbywa się na powierzchni ziemi przed borsuczą norą. U samic tych zwierząt występuje ciąża przedłużona trwająca od 7 do 12 miesięcy – wynika to z opóźnionej implantacji zarodka.
Podczas jednego porodu na świat przychodzą zwykle 3 młode. Jednak bywa, że rodzi się aż 5 zwierząt. Są one białe, mają zarośnięte małżowiny uszne, a oczy otwierają po ok. 30 dniach od narodzin. Laktacja u samic trwa 4 miesiące, jednak młode zaczynają jeść pokarm stały, mając ok. 75 dni. Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku dwóch lat. Samice są gotowe do rozrodu już między 12. a 15. miesiącem życia.
Borsuki zapadają w sen zimowy dopiero wtedy, gdy nastają mrozy. Przerywają sobie jednak swoją „drzemkę” w cieplejsze dni – wychodzą wtedy z nory.
Jak wygląda borsuk?
Borsuki europejskie to silne zwierzęta o krępym tułowiu. Samce ważą do 25 kg, a długość ich ciała wynosi do 91 cm. Samice są mniejsze – dorastają do maksymalnie 83 cm długości, a masa ich ciała nie przekracza 18 kg.
Borsuki europejskie wyróżniają:
- charakterystyczne futro – sierść po bokach ciała i na grzbiecie jest srebrzystoszara. Kończyny oraz brzuchy borsuków europejskich są czarne. Natomiast ich pyski i czoło pokrywa biała sierść z ciemnymi pręgami;
- krótkie, zaokrąglone uszy,
- małe oczy,
- krótki ogon,
- lekko zadarty, czarny nos,
- fałda skórna naprzeciw odbytu, w której znajduje się gruczoł zapachowy;
- gruczoły zapachowe po bokach odbytu.
Czy borsuki są pod ochroną?
Borsuki europejskie nie są zagrożone wymarciem – mają status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce można polować na nie od 1 września do 30 listopada i przez cały rok na terenach, na których żyją głuszce i cietrzewie.
Te drapieżniki, mimo swoich niewielkich rozmiarów, nie mają wielu naturalnych wrogów. Zagrożeniem są dla nich wilki i rysie.
Czy borsuki są groźne?
- Borsuki są towarzyskimi i rodzinnymi zwierzętami. Nory, w których mieszkają, są przekazywane z pokolenia na pokolenie.
- To zwierzę potrafi wydawać wiele różnorodnych odgłosów – fuka, pomrukuje, chrząka, warczy, jazgocze.
- Włosie borsuka wykorzystuje się do produkcji pędzli do golenia, gdyż nie nasiąka ono wodą.
- Gruczoły zapachowe borsuków znajdujące się w okolicach odbytu wydzielają substancję, która służy zwierzętom do znaczenia terenu.
- Borsuki opanowały styl poruszania się nazywany przez badaczy włóczeniem – potrafią (w odróżnieniu od wielu innych zwierząt) chodzić do tyłu.
- Tuż przed zapadnięciem w sen zimowy borsuk jest 20 kg cięższy niż zwykle.
