Wcześniej były tu wysypiska śmieci. Teraz te miejsca zachwycają

Obecnie na Ziemi jest 8 miliardów mieszkańców i liczba ta wciąż będzie się zwiększała. Tak duża liczba ludzi generuje ogromne ilości śmieci, które są gromadzone na gigantycznych wysypiskach w pobliżu miast. Niestety mają one ograniczoną pojemność i po pewnym czasie w środowisku powstaje kilkunasto-, a czasem kilkudziesięciometrowa góra ze śmieci. Konieczna staje się rekultywacja i przywrócenie obszaru naturze. Na szczęście możliwości technologiczne i coraz większa wiedza przyrodnicza pozwalają na zagospodarowanie terenu w sposób jak najmniej uciążliwy dla natury.

Celem rekultywacji jest zabezpieczenie składowiska przed negatywnym oddziaływaniem odpadów na środowisko. Przed wyrzucaniem śmieci zabezpiecza się dno, by szkodliwe substancje ze śmieci nie przedostawały się do wody i dalej do wód gruntowych. Po zakończeniu składowania zabezpieczona zostaje również górna część  warstwą nieprzepuszczającą wody, a następnie warstwą glebową i odpowiednio dobranymi roślinami. Oprócz tego, przy rekultywowanym składowisku znajdują się kominy odgazowujące, studnie do badania odcieków, oraz repery w celu monitorowania osiadania gruntu.

Choć wydawać by się mogło, że rekultywacja obszarów zdegradowanych to nowość, która przyszła na fali wzrostu wiedzy o środowisku. Pierwsze takie projekty zrealizowano już 150 lat temu.

W Nowym Jorku jest około 1700 parków, ale najbardziej znanym zdecydowanie jest Central Park, zajmujący imponujące 341 hektarów. Przed podjęciem decyzji o przekształceniu terenu w park w stylu angielskim, były tam bagna i według przekazów - dzikie wysypiska śmieci. Prawdopodobnie związane z istniejącą tam wówczas osadą zamieszkaną przez zbiegłych czarnoskórych niewolników.

Innym chętnie i uczęszczanym parkiem, który powstał w wyniku rekultywacji terenu jest paryski Parc des Buttes Chaumont - jeden z największych francuskich parków zajmujących 24,7 hektara. Wcześniej był tu intensywnie eksploatowany kamieniołom, który decyzją Karola Ludwika Napoleona Bonaparte, cesarza Francji znanego jako Napoleon III Bonaparte (to ten nieco mniej słynny Bonaparte) został przekształcony w 1867 roku w teren zielony po włączeniu w granice administracyjne Paryża.

Wśród tych nie co młodszych, warto jeszcze wspomnieć Górkę Szczęśliwicką w Warszawie. W latach 50. XX w. wywożono tu gruz pozostały po zniszczonych w trakcie II wojny światowej warszawskich budynkach, a później również śmieci. W  latach 1967-1970 obsypano całość ziemią i utworzono park. Po podwyższeniu jej o 14 metrów w latach 90. Jest to największe wzniesienie w Warszawie, o wysokości 152 m n.p.m. (wysokość względna 44 metry).  Znajduje się tu kolejka grawitacyjna oraz stok narciarski.

Bardzo ciekawym przykładem jest inwestycja w Gorzowie Wielkopolskim. Przy ul. Śląskiej zlokalizowane było nieczynne od 1992 roku składowisko odpadów. W 2008 zrodził się pomysł zamiany go w pole golfowe, a inwestycja ruszyła w 2010 roku. Trzy lata później na miejscu wysypiska powstało 9-dołkowe pole golfowe "Zawarcie" o powierzchni 30 hektarów.

- Głównym celem inwestycji było przeprowadzenie rekultywacji zamkniętego składowiska, ponieważ zgodnie z przepisami prawnymi na takim terenie (po zakończeniu eksploatacji), przez okres 30 lat nie można posadowić żadnych obiektów kubaturowych. Zapadła, więc decyzja o przeprowadzeniu rekultywacji w kierunku utworzenia terenów rekreacyjnych tj. pola golfowego. - informowałą Magdalena Sobierajska, dyrektor ds. marketingu i kooperacji Zakładu Utylizacji Odpadów sp. z o.o. w Gorzowie Wielkopolskim.

Z zagranicznych przykładów rekultywacji warto wspomnieć brytyjski Thurrock Thameside Nature Park. Przez pół wieku wywożone były tu odpady z całego Londynu. W ramach rekultywacji powstał park krajobrazowy, który w chwili powstania miał 49 hektarów, a docelowo powierzchnia ma być zwiększona do 342 hektarów. Uroczystego otwarcia dokonał w 2013 roku sir David Attenborough.

To, co tutaj zrobiliście... jest pomnikiem tego, co można zrobić, aby przywrócić przyrodę.

---

Teren został tak zagospodarowany, by obejmował łąki, lasy, stawy i trzcinowiska. Jest obecnie domem dla myszy, norników, ryjówek, zajęcy oraz bardzo rzadkiej pszczoły Shrill Carder. Aby poradzić sobie z osiadaniem leżących poniżej śmieci centrum dla zwiedzających znajduje się na podnośnikach hydraulicznych.

Przykłady rekultywacji rozpoczęte były Nowym Jorkiem, a więc i tym samym miastem zakończymy, a dokładnie terenami dawnego składowiska odpadów na Staten Island. Na obszarze około 890,3 ha, czyli ponad 2,5 krotnie większym od Central Parku w 2008 roku rozpoczęto budowę parku Freshkills Park. Inwestycja ma trwać etapami przez 30 lat. Po zakończeniu będzie drugim co do wielkości (po Pelham Bay Park na Bronksie) parkiem w Nowym Jorku. Całość ma być zagospodarowana pod kątem aktywności społecznej, kulturalnej oraz fizycznej, a także nauki i zabawy.

Przeczytaj także:

Czy zamek w Stobnicy zostanie otwarty? Budowla nadal wzbudza kontrowersje

Ponad 260 drzew w Karpatach do wycinki. Mieszkają tam rzadkie orły

Budowa wielkiego schroniska w Beskidzie Wyspowym. "Cisza i spokój tutaj znikną"