Najbardziej zagrożona papuga świata. Już wracała, ale wybuchła kłótnia
Bohater bajki "Rio" (2011), pisklak Blu, po wypadnięciu z rodzinnego gniazda pada ofiarą kłusowników. Handlarze wywożą egzotycznego ptaka do Minnesoty. Tam papugą opiekuje się dziewczynka o wielkim sercu. Linda pewnego dnia spotyka ornitologa, który mówi jej, że przedstawiciel gatunku jest zarazem ostatnim samcem go reprezentującym. W tytułowym Rio w Brazylii znajduje się zaś ostatnia samica ary modrej. Naukowiec wraz z dziewczynką i Blu udają się na wyprawę do kraju samby, aby zapobiec wymarciu gatunku. I to nie jest wymyślona historia.
Uważa się, że ara modra, gatunek endemiczny dla rejonu wschodniej Brazylii (stan Pernambuco i Bahia) wymarła całkowicie na wolności. Ostatni raz w przyrodzie przedstawiciele gatunku mieli być widziani w 2000 r. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zakwalifikowała gatunek jako wymarły w 2019 r.
Ara modra. Papuga wymarła w naturze
Do drastycznego spadku liczebności populacji ary modrej, a w konsekwencji wymarcia na wolności przyczyniły się polowania i kłusownictwo oraz utrata siedlisk, wskutek wycinki lasów oraz ekspansji rolnictwa.
Choć ara modra zniknęła najprawdopodobniej z obszarów naturalnie zasiedlonych, nieliczni przedstawiciele gatunku znajdowali się w niewoli. Był to impuls dla naukowców, którzy w 2020 r. połączyli siły i stworzyli międzynarodowy projekt ratunkowy ar modrych. Zebrano ptaki z różnych miejsc, a następnie stworzono hodowlę.
Tak rozpoczął się jedyny na świecie program reintrodukcji ar modrych. Polegał na rozmnażaniu osobników tego gatunku w Brazylii i Niemczech, a następnie wypuszczaniu ptaków na wolność.
Obecnie w Brazylii żyje około 80 ar modrych. Większość ostatnich przedstawicieli niezwykle barwnych papug znajduje się w Niemczech.
Program reintrodukcji pod znakiem zapytania
W 2020 r. z Berlina przewieziono 50 ar modrych do Brazylii, gdzie były przygotowywane do powrotu do naturalnego środowiska. W 2022 r. wypuszczono na wolność część osobników. Ary zaczęły się rozmnażać, co dało nadzieję na powrót ptaków do natury.
Udany program reintrodukcji ary modrej stanął jednak pod znakiem zapytania w maju 2024 r. Dwie główne organizacje stojące za programem powrotu ary modrej do natury nie wyrażają chęci dalszej współpracy.
Brazylijska organizacja na rzecz bioróżnorodności ICMBio oskarżyła niemieckie Stowarzyszenie na rzecz Ochrony Zagrożonych Gatunków Papug (ACTP) o sprzedaż ptaków do Indii. Niepokój Brazylijczyków budziły także inne transakcje, jakie prowadziło ACTP.
Niemieckie ACTP stwierdziło, że nie sprzedało żadnej ary modrej, a przeniosło przedstawiciela gatunku, żeby zapewnić mu lepsze warunki. ICMBio dodało, że uwagi brazylijskiej organizacji szkodzą dalszej realizacji projektu reintrodukcji.
Handel gatunkami, takimi jak ara modra, jest zabroniony i dozwolony jedynie w wyjątkowych okolicznościach. Papuga ta jest jednym z gatunków wymienionych w konwencji CITES o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami.
Wiadomość o zerwaniu współpracy zszokowała część obrońców przyrody zaangażowanych w odbudowę populacji ar modrych na wolności. Nie wiadomo na razie jak konflikt wpłynie na przetrwanie populacji niebieskich papug.
