Czy ukąszenie żmii zygzakowatej jest groźne? Co zrobić, gdy to się stanie?
Żmija zygzakowata to jedyny jadowity wąż występujący naturalnie w Polsce. Spotkanie z nią wcale nie należy do rzadkości, zwłaszcza latem, gdy wędrujemy po lasach, łąkach czy górskich szlakach. Przy kontakcie z gadem warto wiedzieć, jak powinniśmy się zachowywać w kontakcie z nim i co zrobić, gdy nas ukąsi. Czy jad żmii zygzakowatej może być groźny dla człowieka? Wyjaśniamy.

Spis treści:
Rozpoznanie żmii zygzakowatej jest kluczowe, jeśli spotkamy węża. Odróżnimy ją po trójkątnej głowie oraz charakterystycznym zygzaku na grzbiecie. Po dłuższym przyjrzeniu się spostrzeżemy, że ma pionowe źrenice (jako jedyny polski wąż) i czerwoną lub czerwono-brązową tęczówkę. Gdy już wiemy, że na pewno mamy do czynienia z jadowitą żmiją zygzakowatą, jak się zachować?
Czy żmija zygzakowata sama zaatakuje człowieka?
Choć żmija zygzakowata jest jadowita, nie należy do zwierząt agresywnych. Gad przechodzi do ataku jedynie w momencie, gdy czuje zagrożenie. Jej pierwszym odruchem obronnym jest jednak ucieczka. Jeśli nie ma takiej możliwości, może nastąpić atak i w ostateczności ukąszenie.
Z tego powodu podczas spotkania ze żmiją zygzakowatą nie powinniśmy się do niej zbliżać. Zwierzę należy ominąć, dać mu spokojnie przemieścić się dalej. To zmniejsza szansę na rozdrażnienie żmii.
Co się stanie, gdy żmija zygzakowata ukąsi człowieka?
Niestety, nie zawsze uda się uchronić przed ukąszeniem żmii zygzakowatej. Przebywając na łące, polu, w wysokiej trawie, możemy nie zauważyć że wąż przemieszcza się niedaleko nas. Wówczas może dojść do nadepnięcia na zwierzę, co może się wiązać z atakiem z jego strony.
W takiej chwili kluczowa jest wiedza dotyczące pierwszej pomocy po ukąszeniu żmii zygzakowatej. W pierwszej kolejności konieczne jest unieruchomienie zaatakowanej kończyny. Spróbuj utrzymać ją na poziomie serca lub nieco niżej. To spowalnia wchłanianie jadu.
Następnie niezwłocznie należy wezwać pomoc medyczną. Należy to zrobić niezależnie od tego, czy występują objawy czy nie. Ukąszona przez żmiję zygzakowatą osoba powinna jak najszybciej trafić do szpitala, gdzie zajmą się nią specjaliści.
Poza tym, z ugryzionego pacjenta należy zdjąć wszelką biżuterię lub ozdoby, które mogą potencjalnie odciąć dopływ krwi, gdy kończyny spuchną. Jeżeli mamy taką możliwość, w oczekiwaniu na służby, ukąszenie można delikatnie przemyć wodą z szarym mydłem. Po tym ranę należy zabezpieczyć jałową gazą.

Absolutnie nie należy podejmować prób wysysania lub upuszczania jadu żmii zygzakowatej. Rana nie może być chłodzona lodem, smarowana preparatami na ugryzienia.
Czy jad żmii zygzakowatej jest śmiertelny?
Według badań opublikowanych w 2013 roku przez Narodowych Instytut Zdrowia Publicznego około 70 proc. ukąszeń żmii zygzakowatej nie prowadzi do wystąpienia poważnych powikłań czy objawów. Śmiertelność po takim incydencie jest bardzo niska i wynosi mniej niż 1 proc.
U zdrowej, dorosłej osoby dawka jadu żmii przekazywana podczas ukąszenia, jest zbyt mała, aby doprowadzić do zgonu. Największe zagrożenie występuje u dzieci, osób starszych oraz osób z osłabioną odpornością. U nich szczególnie istotna jest szybka pomoc medyczna,
Mimo tych uspokajających danych, każde ukąszenie musi być traktowane z należytą powagą i odpowiedzialnością. Zawsze po ataku żmii zygzakowatej należy wezwać pogotowie, które zapewni odpowiednią opiekę i zapobiegnie ewentualnym powikłaniom. Reakcje organizmu mogą wystąpić z opóźnieniem, dlatego też zalecana jest obserwacja.