Ile waży bocianie gniazdo? Odpowiedź może być zaskakująca
Bocianie gniazda mogą mierzyć nawet 2-3 metry wysokości i ważyć ponad tonę. W ich wnętrzu często znajduje się sznurki, folię, a nawet... rękawiczki czy bieliznę - opowiada biolog i ornitolog, Adam Zbyryt z Uniwersytetu w Białymstoku. Teraz poszukuje on największych gniazd bociana białego w całej Europie.
Średnia masa bocianiego gniazda w Polsce wynosi prawie 400 kilogramów. Najcięższe miało prawie 1,5 tony - mówi biolog i ornitolog Adam Zbyryt z Uniwersytetu w Białymstoku. Dane te pochodzą z ważenia 145 gniazd, którymi zajmował się w czasie działań ochronnych - przenoszenia ptasich domów znajdujących się na dachach budynków czy słupach.
Gniazda przenosi się z dwóch powodów: kiedy konstrukcje, na których są one zbudowane, grożą zawaleniem albo gdy ptaki osiedliły się zbyt blisko domów, których właściciele nie tolerują np. zabrudzeń. "Właśnie w czasie przenoszenia gniazd były one ważone. Uzyskaliśmy informacje - po raz pierwszy na tak dużą skalę - dotyczące gniazd zważonych w całości" - podkreślił zoolog.
Bocianie gniazdo może ważyć nawet 1,5 tony
Gniazdo "nowe", czyli w pierwszym roku istnienia, potrafi ważyć nawet ponad 70 kilogramów. "To świadczy o tym, jak wielkim wydatkiem energetycznym jest dla bocianów ich budowa, próba stworzenia gniazda od podstaw. To pomaga też zrozumieć, dlaczego bociany tak często walczą o gniazda już istniejące" - komentuje Adam Zbyryt.
Zobacz także: Liczba bocianów w Polsce kurczy się na naszych oczach
Proces budowy gniazda właściwie nigdy się nie kończy. Bociany każdego roku, powracając z zimowisk, przystępują do rozbudowy i naprawy gniazda. Dokładają tam patyki, znoszą siano, słomę, obornik. Z czasem wnętrze takiego gniazda ulega rozkładowi i formuje się tam gleba. Dlatego masa gniazda jest tak duża.
"Z drugiej strony proces rozkładu zachodzący w gniazdach sprawia, że nie rosną one w nieskończoność, a ulegają rozkładowi i zmniejszeniu. Ale i tak, kiedy ten proces jest powolniejszy, gniazda mogą osiągnąć 2-3 metry wysokości przy średnicy przekraczającej 2 metry. Takie wymiary zdarzają się dość często. Patrząc z dołu trudno przypuścić, jak są wielkie" - mówi przyrodnik.
Średnia masa bocianiego gniazda w Polsce wynosi prawie 400 kilogramów. Najcięższe miało prawie 1,5 tony.
Z czego bociany robią gniazda? Śmieci, sznurki i... bielizna
Oprócz materii organicznej w gniazdach bocianich można znaleźć wiele śmieci, np. sznurki, w które często zaplątują się pisklęta. "To jednak prowadzi do zamarcia kończyn, a nawet samoamputacji, co w praktyce dla zwierzęcia oznacza śmierć, bo bocian bez nóg nie przeżyje" - opowiada Adam Zbyryt. "Są też worki foliowe. Co ciekawe, bardzo często w bocianich gniazdach znajduje się bielizna. Spotykałem w gniazdach bokserki, majtki, skarpetki, rękawiczki, czapki...".
W Polsce gniazda usuwa się co kilka lat, zazwyczaj gdy staną się zbyt duże. Jednak np. w Hiszpanii czy Portugalii, gdzie gniazda ulokowane są często na skałach, nikomu ich wielkość nie przeszkadza. Albo też w Serbii czy Chorwacji, gdzie znajdują się na opuszczonych budynkach. Tam gniazda mogą się rozwijać bez ingerencji ze strony człowieka.
Przyrodnicy znają gniazda zajmowane przez bociany przez ponad 50 lat, a nawet takie, które trwają od czasów wojny czy znane jeszcze przed wojną. "Ponieważ bociany w dobrych warunkach żyją powyżej 30 lat, to oznacza, że one są w jakiś sposób zajmowane przez kolejne pary. Że to są tak trwałe miejsca gniazdowania, że przechodzą z pokolenia na pokolenie, choć nie dzieje się to pomiędzy zwierzętami spokrewnionymi, bo młode osiedlają się daleko od miejsca, w którym same przyszły na świat" - wyjaśnia ekspert.
Bardzo często w bocianich gniazdach znajduje się bielizna. Spotykałem w gniazdach bokserki, majtki, skarpetki, rękawiczki, czapki.
